مقاله مكتب نگارگري شيراز 18 ص (docx) 18 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 18 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

مكتب نگارگري شيراز مكتب نگارگري شيراز را مي‌توان ام المكاتب نگارگري ايران دانست؛ چون مكتبي است كه در آن نخستين نشانه‌هاي تصوير‌گري ايران به ظهور رسيده و نخستين كتابخانه‌ي مفصل و جامع در روزگار عضدالدوله‌ي ديلمي در سده‌ي چهارم هجري تشكيل شده است. اين كتابخانه مسلماً بخشي به نام كتابت خـانه و صورتخانه داشته كه در آن شماري از هنرمندان ازكاتب و مذهب گرفته تا مصـور و مـحرر و مجـلد و غيـره بـه كـار كتاب آرايـي مشغـول بـوده اند؛ چـنان كه نـسخه‌ي مصور صور الكواكب الثابته نوشته‌ي عبدالرحمن صوفي،‌ در سال 400 هجري منسوب به شيراز است و اين نخستين نسخه‌ي مصور بازمانده از مكتب شيراز است كه به‌دست ما رسيده است. به نظر مي رسد كه سنت كتابت و كتاب آرايي پس از آل بويه در شيراز ادامه يافته و سلجوقيان از آن بهره ها گرفته اند و كتابخانه هاي خود را آراسته اند . از اين سنت بوده كه مكتب نگارگري شيراز پس از استيلاي مغولان و رواج و رشد كتاب آرايي در ايران، با ويژگي هاي خاص خود سربركشيده است. مكتب نگارگري شيراز از سال 736 هـ . به بعد كه آل اينجو در منطقه‌ي فارس و يزد و كرمان و اصفهان به قدرت مي رسند به گونه اي خاص و شفاف شكل مي گيرد و نوع ويژه اي از نگارگري را به نمايش در مي آورد كه دقيقاً خصلت ايراني دارد و از تاثيرات بيروني به دور است. اين مكتب در دوره ي آل مظفر با تغييري در برداشت هاي فرهنگي ادامه مي يابد و تا تحويل قرن هشتم به نهم هجري آثاري بايسته و در خور توجه توليد مي ك ند و شاخصه ها و مولفه‌هاي خود را هر چه بيش‌تر پربار و غني ظاهر مي سازد. با ورود تيموريان به اين منطقه از مكتب‌هاي پربار نگارگري ايران مي‌گردد و بداعت ها و نوآوري ها و دستاوردهاي چشم‌گيري به ظهور مي‌رساند. در مكتب شيراز هنر تذهيب و تصوير و بالاتر از همه كتابت و خطاطي، چهره اي شاخص پيدا مي كند و سنتي متمايز پديد مي آورد؛ طوري كه بعدها مكتب نگارگري هرات را از اين حيث سيراب مي كند. در حقيقت اگر ما مثلث سه مكتب نگارگري تبريز (ايلخاني)، تبريز –- بغداد (جلايري) و هرات (تيموري) را در نظر آوريم، مكتب شيراز حكم پيش رانه اي را پيدا مي كند كه خصوصيات مكتب تبريز ايلخاني و جلايري را از صافي خود رد مي كند و آن را به مكتب نگارگري هرات تحويل مي دهد تا اين خصوصيات را هر چه بيش تر پخته تر و پرورده‌تر كند. مكتب شيراز از يك نظر ديگر هم قابل اعتناست. از اين مكتب است كه نخستين فرمان كلانتري كتابخانه ي سلطنتي را در دست داريم كه ابراهيم سلطان به نام نقاش، مذهب و كاتب برجسته‌ي اين مكتب، خواجه نصير الدين محمد مذهب، صادر كرده است. مي دانيم كه بعدها فرمان كلانتري كتابخانه ي سلطنتي هرات متاثر از اين فرمان است و مفاهيم و معاني آن ،‌گاه، عيناً تكرار شده است. اين تاثيرگذاري حتي در دوره ي صفويان هم به ويژه در فرمان كلانتري كتابخانه ي سلطنتي تبريز كه به نام كمال الدين بهزاد صادر شده، قابل پيگيري است. تعامل فرهنگ ايراني و عربي و تركي در مكتب شيراز مكتب نگارگري شيراز از سه دوره ي تاريخي آل اينجو، آل مظفر، و آل تيمور شكل گرفته است و اين شكل گيري البته موقوف به يكصد و اندي سال از تاريخچه ي مكتب يعني از سال 736 هـ تا 850 هـ . است آل اينجو كه از سال 736 هـ . تا 756 هـ . در شيراز و پيرامون آن حكومت داشتند، مبشر و منادي فرهنگ ايراني از نوع پيش از اسلامي،‌ البته در چارچوب فرهنگ ايراني- اسلامي سده ي هشتم هجري، بودند. در سال 756 هـ . آل مظرف جاي آل اينجو را گرفتند. آل مظفر با سركردگي نخست امير مبارز الدين محمد و سپس شاه شجاع و فرزندان و بني اعمام او، خود را همبسته ي فرهنگ عربي از نوع خلافت عباسي اعلام كردند و تقريباً تا سال 796 هـ. در شيراز و نواحي ديگر به حكومت پرداختند. در حوالي اين سال تيمور وارد شيراز شد. خاندان آل مظفر را قلع و قمع كرد و فرزند خود عمر شيخ را حاكم شيراز و اصفهان قرار داد. از اين پس، شيراز و پيرامون آن در اختيار تيموريان قرار گرفت. تيموريان منشا تركانه داشتند و از اين پس خصلت ها و ويژگي هاي زندگي آن ها در فارس و پيرامون آن حضور يافت و پيدا و پنهان در فرهنگ اين منطقه تاثير گذاشت.