پاورپوینت پاورپوینت پرورده عشق درس 6 فارسی یازدهم (pptx) 23 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 23 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
پاورپوینت
درس
ششم
فارسی پایه یازدهم
پرده عشق
۱- چون رایت عشق آن جهانگیر
شد
چون مه لیلی آسمان گیر
معنای بیت
ماه، در شب، بر
چهره
آسمان طلوع می کند و
گستره
آسمان را نورانی می کند (تسخیر می کند) عشق مجنون نیز به سانِ ماه، علم خود را به
نشانه
تسخیر جهان برمی افرازد.
معنای لغات
چون نخست: هنگامیکه / رایت: درفش، پرچم، بیرق / جهانگیر: گیرنده جهان، فتح کننده دنیا، منظور مجنون است / چون دوم: مانند / مه: ماه
آرایه ها
قالب: مثنوی / وزن: مفعول مفاعلن فعولن (رشته انسانی)/ رایت عشق: اضافه تشبیهی / «چون» نخست و دوم: جناس همسان / چون مه لیلی: تشبیه / مه: استعاره از جمال و کمال لیلی / آسمان گیر: کنایه از پرآوازه
2- هر روز خَنیده نامتر گشت
در
شیفتگی تمام تر گشت
معنای بیت
هر روز نامش مشهورتر شد و در عشق و شیفتگی کامل تر گشت.
معنای لغات
خنیده: مشهور، معروف، نامدار / خنیده نام تر گشتن: مشهورتر شدن، پرآوازه تر گردیدن/ شیفتگی: عاشقی
پیام
عشق مجنون
پیام
عشق مجنون
3- برداشــته دل ز کـــار او بخت
درمانده پدر به کار او سخت
معنای بیت
بخت و اقبال از او ناامید شده و پدر نیز در کار عشق او به سختی درمانده شده بود.
معنای لغات
درمانده: درمانده شده / سخت: به سختی
آرایه ها
بخت دل ز کار او برداشته: جانبخشی، کنایه از ناامید شدن / بخت، سخت: جناس / واژه آرایی: کار، او
4- خویشــان همــه در نیاز با
او هر
یک شده چـارهساز با او
معنای بیت
بستگان و خویشاوندان مجنون با پدر مجنون دعا میکردند و در فکر راه چاره بودند.
معنای لغات
خویشان: ج خویش، اقوام / نیاز: دعا / چارهساز: چاره یاب
آرایه ها
ردیف: با او
پیام
ناامیدی از درمان مجنون
پیام
چاره جویی برای حل مشکل
5- بیچـــارگی ورا چـــو دیدند
در چارهگــری زبان کـشیدند
معنای بیت
بستگان هنگامیکه درماندگی پدر را مشاهده کردند برای چاره جویی به سخن گفتن پرداختند.
معنای لغات
بیچارگی: درماندگی، بدبختی / ورا: وی را (مجنون) / چارهگری: تدبیر، مصلحت اندیشی، چاره یابی
آرایه ها
زبان کشیدن: سخن گفتن
6- گـــفتند بـه اتفـــاق یک ســـر
کز کعبه گشاده گردد این در
معنای بیت
بستگان همگی با هم نظر دادند که مشکل مجنون و بیماری عشق او با توسل به کعبه برطرف میشود.
معنای لغات
به اتفاق: همه با هم / یک سر: همه، سراسر، تماما / کز: که از / گشاده: باز
آرایه ها
در گشاده گردیدن: کنایه از مشکل حل شدن
پیام
جویی برای حل مشکل
پیام
متوسل شدن به کعبه
7- حاجت گـه جمله جهان اوست
محراب زمین و آسمان اوست
معنای بیت
کعبه محل برآورده شدن خواسته همه جهانیان و عبادتگاه همه مردم است.
معنای لغات
حاجت گه: محل برآورده شدن حاجت / جمله: همه، سراسر / محراب: قبله گاه، جای ایستادن پیش نماز در مسجد
آرایه ها
جهان: مجاز از مردم جهان / زمین، آسمان: مجاز از همه موجودات، تضاد
8- چون موسم حج رسید برخاست
اشتر طلبید و محمل آراست
معنای بیت
زمانی که فصل حج فرارسید، پدر مجنون شتر خواست و کجاوهای فراهم کرد [تا به سوی کعبه حرکت کند].
معنای لغات
موسم: زمان، هنگام / برخاست: بلند شد (بن ماضی: برخاست، بن مضارع: برخیز) / اشتر: شتر / محمل: کجاوه که بر شتر بندند، مهد
پیام
برآورده شدن دعا در کعبه
پیام
آماده سفر حج شدن
9- فرزند عـــزیز را به صــد جهد
بنشاند
چو ماه در یکی مهد
معنای بیت
پدر، فرزند گرامی خود را با تلاش بسیار و همچون ماه با احترام و زیبایی در کجاوه نشاند.
معنای لغات
صد: مجاز از بسیار/ جهد: کوشش، تلاش، سعی/ مهد: کجاوه / یکی مهد: مهدی
آرایه ها
چو ماه: تشبیه / مهد، جهد: جناس ناهمسان.
10- آمد سوی کعبه سینه پر
جوش چون
کعبه نهاد حلقه بر گوش
معنای بیت
پدر با سینهای پر از درد و ناله، به سوی کعبه آمد و خانه خدا را همچون غلامی حلقه به گوش در آغوش کشید و به آن متوسل شد.
معنای لغات
پرجوش: نگران، پرتب و تاب / نهادن: گذاشتن
آرایه ها
سینه: مجاز از دل / چون کعبه: تشبیه / حلقه بر گوش نهادن: کنایه از بندگی کردن / سینه، گوش: تناسب / جناس: جوش، گوش
پیام
آماده سفر شدن
پیام
توسل جستن به کعبه
11- گفت ای پسر این نه جای بازی است
بشتاب که جای چاره سازی است
معنای بیت
پدر به مجنون گفت: فرزندم این جا محل شوخی نیست. تلاش کن تا چارهای برای درد خود بیابی.
معنای لغات
بشتاب: عجله کن
آرایه ها
نه جای بازیست: کنایه از اینکه شوخی نیست / واژه آرایی: جا، است
12- گو یا رب از این گـــزاف کاری
توفیق دهــم به رستگـــاری
معنای بیت
فرزندم، بگو پروردگارا، مرا از این کار بیهوده عشق نجات بده و توفیق رستگاری ارزانی ام کن.
معنای لغات
گو: بگو / یا رب: پروردگارا / گزاف: زیاده روی، بیهوده کاری / توفیق: کسی را در کاری یاری کردن / توفیق دهم: به من توفیق بده / رستگاری: نجات
پیام
پند دادن به پسر
پیام
دعا برای رهایی از عشق
13- دریاب کــه مبتلای عشــقم
آزاد کــن از بلای عشــقم
معنای بیت
خدایا به کار من رسیدگی کن که اسیر عشق شده ام و بلای عشق مرا در بند کشیده است. مرا نجات بده.
معنای لغات
رسیدگی کن / که: زیرا / مبتلا: بیمار
آرایه ها
بلای عشق: اضافه تشبیهی / بلای عشقم: جهش ضمیر (من را از بلای عشق ...)
14- مجنون چو حدیث عشق بشنید
اوّل
بگــریست پس بخنــدید
معنای بیت
مجنون هنگامی که سخن از عشق شنید، ابتدا گریه کرد و سپس خندهای سر داد.
معنای لغات
حدیث: سخن / گریستن: گریه کردن
آرایه ها
بگریست، بخندید: تضاد
پیام
دعای پدر برای رهایش از عشق
پیام
گفتگو از عشق
15- از جای چو مار حلقه
برجست در
حلقه زلف کعبه زد دست
معنای بیت
مجنون مانند مار چنبره زده پرید و حلقه در خانه خدا را به دست گرفت.
معنای لغات
حلقه: چنبره زده / برجست: پرید، جهید،
آرایه ها
چو مار: تشبیه / زلف کعبه: جانبخشی، اضافه استعاری / زلف، دست: تناسب
16- میگفت گـــرفته حلقــه در بر
کامروز منم چو حلقه بر در
معنای بیت
مجنون در حالی که حلقههای کعبه را در دست گرفته بود میگفت: امروز به کعبه متوسل شده ام.
معنای لغات
بر: آغوش
آرایه ها
لقه در برگرفتن: کنایه از متوسل شدن / بر، در: جناس ناهمسان / «بر» نخست و «بر» دوم: جناس همسان / چو حلقه: تشبیه / واژه آرایی: حلقه
پیام
توسل جستن به کعبه
پیام
توسل جستن به کعبه