پاورپوینت پاورپوینت سازه ها و عوامل تأثیرگذار در شعر فارسی درس 2 علوم و فنون ادبی 1 پایه دهم (pptx) 24 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 24 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
درس
دوم
علوم
و فنون
ادبی (1)
سازه
ها و عوامل
تأثیرگذار
در شعر فارسی
شعر و موسيقي هر دو براي برانگيختن حس و حال عاطفي به کار مي روند. حالت هايي چون اندوه، شادي، اميد و يأس، حيرت و تعجّب، نمودهاي عاطفه اند که شاعر مي کوشد آنها را به ديگران انتقال دهد.
شاعر براي انتقال عاطفه خود به ديگران از زبان کمک مي گيرد و واژه هايي را بر مي گزيند که با قرار گرفتن در کنار هم، آهنگي خاص را پديد آورند؛ بنابراين، وزن و آهنگ، به انتقال بهتر احساس و عاطفه کمک مي کند.
اساسي ترين عامل پيدايي شعر، عاطفه است.
در نمونه زير، وزن و آهنگ کوبنده و کوتاه، بار حماسي فضاي شعر را غني تر مي سازد؛ يعني وزن و آهنگ با محتوا هماهنگي کامل
دارند.
خروش آمد و ناله کرّناي
دم ناي رويين و هندي
دَراي
زمين آمد از سُمِ اسپان به جوش
به ابر اندر آمد فغان و
خروش
چو برخاست از دشت گَردِ سپاه
کس آمد بَرِ رستم از
ديدگاه
که آمد سپاهي چو کوهِ گران
همه
رزمجويانِ
کُندآوران
ز تيغ دليران هوا شد بنفش
برفتند با کاوياني
درفش
برآمد خروشِ سپاه از دو روي
جهان شد پر از مردم جنگجوي
وزن یکی از
مهم ترین
ارکان شعر است
اين موضوع به خوبي نشان مي دهد که گوش نوازي و خوش آهنگي چه تأثيري بر انسان دارد؛ حتّي بيشتر کتابهاي مقدّس نيز از کشش و جاذبه آهنگ و کلام موزون، بهره گرفته اند.
ما همه چشميم و تو نور اي صنم / چشم بد از روي تو دور اي صنم
روي مپوشان که بهشتي بود / هر که ببيند چو تو حور اي صنم
حور خطا گفتم اگر خواندَمَت / ترک ادب رفت و قصور اي صنم
تا به کرم خرده نگيري؛ که من / غايبم از ذوق حضور اي صنم
سعدي از اين چشمه حيوان که خورد / سير نگردد به مرور اي صنم
در نمونه زير، سعدي سخنِ خود را با وزن و آهنگي درآميخته است که به آساني، حالت شادي و نشاط دروني او را به خواننده منتقل مي کند.
وزن، ادراکي است که از احساسِ نظم حاصل مي شود. وزن، امري حسّي است و بيرون از ذهن کسي که آن را در مي يابد، وجود ندارد؛ وسيله ادراک وزن، حواس ما است؛
مثلاً چرخي که مي گردد، حرکتي مداوم دارد، امّا وزن ندارد. حال اگر نشانه اي در يک نقطه چرخ باشد که هنگام حرکت آن ديده شود، از ديدن بازگشت هاي پياپي آن، ادراک وزن حاصل مي شود.
گردش
چرخ هاي
دوچرخه هيچ نوع وزني ندارد؛ امّا از توجّه به حرکت پاي دوچرخه سوار و بازگشت متوالي آن به نقطه پايين، وزني ادراک مي کنيم.