پاورپوینت معرفی و بررسی آب انبار 38 اسلاید (pptx) 38 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 38 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
به نام یزدان بخشاینده
به دلیل خشکی آب و هوای بخش عمدهای از کشور ایران و عدم ریزش باران کافی در بیش از شش ماه از سال در اکثر نقاط و در نتیجه فصلی بودن آب رودخانهها و عدم دسترسی به آب، تمهیدات گوناگونی جهت تامین آب شیرین در فصول خشک سال شده است. احداث بند، قنات و آب انبار را میتوان از این جمله نام برد
.
در این رابطه، آب انبار همان گونه که از نام آن مشخص است، برای ذخیره آب در فصول پر آب و استفاده از آن در بقیه ایام سال میباشد
.
آبانبار یکی از عناصر شاخص در سکونتگاههای کویری از جمله مناطق یزد، کاشان وجنوب استان فارس که در حال حاضر تعدادی از آنها هنوز مورد استفاده قرار میگیرند. ازآب انبارهای ایران میتوان به آب انبار زیباو ۳۰۰ ساله شهر صفی آباد در استان خراسان شمالی اشاره کرد
.
بزرگترین آب انبار ایران نیز به نام گنج البحر در شهرستان گراش فارس واقع شده است
.
مقدمه
آبانبار حوض و یا استخر سرپوشیدهای است که برای ذخیره آب معمولاً در زیر زمین ساخته میشود. در مناطق کمآب و کویری آب انبار را از آب باران و یا جویبارهای فصلی پر میکنند. در ایران قزوین را به نام شهر اب انبارها میشناسند که اب انبارهای زیادی مانند اب انبار سردار در
آن
وجود دارد آب انبارها از جمله تأسیسات وابسته به قنات هستند.
آب
انبار یا امبار در سراسر راهها ئ شهرهای این سرزمین دیده میشود. برخی از آنها که در شهرهای خشک و کم آب ساخته شده، اثری بسیار زیبا و از نگاه معماری شایان توجه است در بیشتر سرزمینهای ایران در سه یا چهار ماه از سال آب آشامیدنی یافت نمیشود و اگر هم یافت شوند شور اند. در برخی جاها همان آب شور هم خشک شدهاند. گاه در فصل تابستان آب اشامیدنی را از چاهها با کوزه و یا سبو می اوردهاند.
مقدمه
آب مهمترین عامل طبیعی برای حیات بشر بوده و هست و نقش بسزایی در ایجاد سکونتگاههای نخستین داشته است. ایجاد شهرنشینی در بین النهرین، نیل، سند و... اهمیت این ماده حیاتی را مطرح میکند. در نتیجه منشاء اصلی و هسته اولیه تشکیل تجمعهای انسانی، وجود آب در آن منطقه بوده است. در ایران به دلیل کمبود بارندگی در مناطق مختلف برای تامین آب از روشهای سنتی مانند قنات، چشمه، چاه و آب انبار استفاده میشده است.
آب معمولاً در زمستان ذخیره شده و در تابستان به کار میرود.
نقش آب
1- ذخیره
آب برای زمانهای خشکسالی و جنگ.
2- خنک
ماندن آب در تابستان.
3- یادآووری
حادثه عاشورا و واقعه کربلا
.
در ایران توزیع آب و آب انبار امری اعتقادی بوده و ریشه ارزشها و باورهای اسلامی داشته. آب انبارها معمولا در مراکز
شهر
و محل تجمع مردم و همچنین در کاروانسراها تاسیس میشده تا دسترسی به آب آسان باشد.
نحوه ساخت آب انبار، تصفیه و عایق بندی آن با اصول مهندسی و علمی مطابقت دارد. برای تصفیه از روشهای فیزیکی و شیمیایی استفاده میشود. تهنشین شدن مواد زاید، اضافه کردن حجم مشخصی از نمک به منظور تجزیه آن و میکروب کشی توسط کلر آزاد شده، استفاده از ترکیبات آهکی جهت گندزدایی و استفاده از کیسههای زغال به منظور بو گیری از جمله این روشها است.
دلیل تاسیس و احداث آب انبار
تاریخچه آب انبار
از کهنترین پدیدههای معماری در مناطق کویر ی آب انبار بوده که میتوان از آب انبار شهر اور
ure
در نزدیکی بصره به عنوان قدیمی ترین آن اشاره کرد که قدمت آن به ۲۱۵۰ قبل از میلاد بر میگردد.
آب
انبار دیگری در قرن ششم قبل از میلاد در قسطنطنیه ساخته شد که از قبلی مجهزتر بوده و دارای ۲ مخزن و ۱۰۰۱ ستون بوده که به همبن دلیل به آب انبار ۱۰۰۱ ستونی معروف است.
آب
انبار در بین ایرانیان نیز کاربرد بسیار داشته به خصوص در مناطق گرم و خشک، حاشیه خلیج فارس، جزایر جنوبی و حتی برخی شهرهای شمالی مانند ساری و
گرگان.
میتوان گفت ایرانیان از مبتکران احداث آب انبار بودند و به این روش به ذخیرهسازی آب میپرداختند
.
قدیمی ترین آب انبار ایران در یکی از سه قلعه استخر فارس در قرن ۴ هجری به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شده. آب آن از سدی که بر روی درههای عمیق بسته شده بود، تامین میشده و برای مصرف ۱۰۰۰ نفر در یکسال کافی بوده. آب انبار سید اسماعیل تهران نیز در نیمه اول قرن ۵ هجری ساخته شد و در زمان شاه طهماسب وزیر، تعمیر و مرمت گشت.
آبانبارها را ميتوان براساس شكل و طرز ساختمان مخازن و نوع پوشش آنها ، عناصر به كار گرفته شده براي تهويه و تبريد آب ، نوع دسترسي به مخازن و فضاهاي ارتباط دهنده ، نحوة آبرساني به مخازن و همچنين از نظر تزيينات به كار رفته در آنها از يكديگر متمايز ساخت
.
از اين گذشته آبانبارها برحسب خصوصيات منطقهاي و سليقة سازندگان محلي سبكهاي مشخصي دارند كه ميتوان آنها را از نظر گونهشناسي و سبكشناسي نيز بررسي كرد
:
1- آبانبارهاي خصوصي :
اين
آبانبارها در خانههاي شهري و يا روستايي ، عموما در زير ساختمان يا در زير سطح حياط ساخته ميشوند . مخازن اين آبانبارها معمولا مكعب يا مستطيل هستند و سقفي مسطح يا گهوارهاي دارند . در اين نوع آبانبارها اگر مخزن زير حياط خانه ساخته ميشده ، برداشت آب از آنها با دلو و از راه دريچهاي كه در سقف يا نزديك به سقف بوده ، به وسيله تلمبه دستي انجام ميگرفته است . اما چنانچه مخزن در زير قسمت مسكوني ساخته مي شد معمولا دسترسي به آب از طريق پاشير صورت ميگرفت . اين مخازن ، عمدتا يك هواكش يا بادگير براي تهويه دارند كه تا بام خانه امتداد مييابد . گنجايش برخي از اين آبانبارها براي تامين مصرفي سه تا چهار سال يك خانه ، كافي است
.
انواع آب انبار
2- آبانبارهاي عمومي
:
اين آبانبارها اكثرا بناهاي بزرگ و چشمگيري هستند و سازندگان آنها حكام و اعيان يا مردان نيكوكار محلي بودهاند كه هزينه ساخت آنها را از بيتالمال يا از اموال خويش ميپرداخته اند. این دسته خود به انواع گوناگونی تقسیم می گردد
:
الف : آبانبارهاي شهري :
معمولا
در مراكز محلهها و در كنار امكان مذهبي ، آموزشي ، رفاهي و تجاري ساخته ميشدند . نمونههاي بازمانده از اين آبانبارها نشان ميدهد كه آنها نسبت به انواع ديگر داراي ظرفيت بيشتري بوده و مي توانستند نياز محلات پرجمعيت شهري را براي ماهها تامين كنند . اهميت حياتي اين بناها موجب ميشد كه در انتخاب نوع مصالح و كيفيت ساختمان آنها دقت فراوانتری شود و افزودن بخشها و اجزاي ضروري ، جلوخانهايي بزرگ ، سردر و هشتي ، پلههاي پهن ، بادگيرهاي بلند و همچنين تزيينات گوناگون در آنها به كار رود .
- از
جمله معروفترين اين آبانبارها در تهران عبارتند از : « سيد اسماعيل ، صاحب ايوان ، بابا نوذر ، يوزباش ، سيد ولي ، امامزاده يحيي ، رضا قلي خان ، چهل تن و كوچه غريبان
.
- در
سمنان آبانبار قلي و سرخه ، در قزوين آبانبارهاي حاج كاظم و سردار بزرگ ، در مشهد آبانبارهاي حوض لقمان ، حوض ميرزا ناظر ، بالا كوچه و چهل پايه و در كاشان آبانبار سيدحسين دخان ، از نمونههاي معروف اين نوع معماري به شمار ميروند.
سيد اسماعيل
سردار بزرگ
ب
: آبانبارهاي روستايي :
عموما
در ميدانهاي مركزي روستاها ساخته ميشدند . اين آبانبارها معماري بسيار ساده اي داشتند و از مصالح موجود در محل و بيشتر بدون تزيينات و پيرايهها ، شكل ميگرفتند . از نمونههاي شناخته شده اين آبانبارها ميتوان به آبانبار حاج سيدحسين در آبادي خنك (خونك) و آبانبار دو راه در آبادي ای در رحمت آباد استان يزد اشاره كرد.
آبانبار حاج سيدحسين در آبادي خنك (خونك)