پاورپوینت اصول حسابداری ابزارهاي تامين مالي اسلامي( صکوک )در بانکداری اسلامی (pptx) 18 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 18 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

بسم الله الرحمن الرحیم موضوع: ابزارهاي تامين مالي اسلامي( صکوک )در بانکداری اسلامیتهیه کننده:استاد ارجمند:درس: اصول حسابداری مقدمهایجاد جامعه ایده آل اسلامی یکی از آرزوهای هر مسلمان است، جامعه ای که در آن عدالت اسلامی بین اقشار مختلف جامعه کاملاً برقرار باشد. یکی از مهم ترین ابعاد عدالت گستری بعد اقتصادی آن است که حتی می تواند بسیاری از ابعاد دیگر را تحت پوشش قرار دهد. همچنین، تأمین منابع مالی نیز به عنوان بازوی توانمند نهادهای مالی از دیگر عوامل مهم در تعمیق نظام مالی هر کشوری محسوب می شود؛ به همین جهت در دنیا ابزارهای مالی متنوعی طراحی شده است. از این رو در سال های اخیر بررسی ابزارهای مالی نوین موضوعیت یافته است. درحال حاضر، مؤثرترین تجربه در سطح جهان اسلام ابزار مالی صکوکاست2 صکوک به عنوان یکی از محصولات اوراق بهادار کردن دارای یها، جمع کلمه عربی "صک" و معرب واژه چک در زبان فارسی بوده و نوعی اوراق بهادار اسلامی جایگزین اوراق قرضه می باشد که با درگیرکردن یک دارایی مشخص فیزیکی و به میان آوردن قراردادهایی مانند اجاره و مضاربه منطبق با قانون بانکداری بدون ربا است. صکوک یکی از این ابزارهای مالی است که روند انتشار آن در بازارهای جهانی از سال 2001 آغاز شد و از این لحاظ محصول نسبتاً جدیدی محسوب می شود. از سوی دیگر، توسعه "ابزارهای ترکیبی" موضوع گسترده ای در زمینه تأمین مالی است.صکوک نیز به عنوان چنین ابزار ترکیبی در حال گسترش می باشد.صکوک یکی از محصولات فراگیر اسلامی است که دارای انواع گوناگونی بوده و می تواند برای مقاصد خاصاز قبیل تأمین مالی پروژه ها، تأمین مالی تجاری و غیره مورد استفاده قرار گیرد. براین اساس صکوک به 14 نوع صکوک اجاره، سلم، استصناع، مرابحه، مشارکت، مضاربه، نماینده سرمایه گذاری،مزارعه، مساقات، ارائه خدمات، ح قالامتیاز، مالکیت دارایی هایی که در آینده ساخته م یشود، مالکیت منافع دارایی های موجود و مالکیت منافع دارای یهایی که در آینده ساخته می شوند طبقه بندی میگردد. 1-1 مفهوم صکوکدایره المعارف قاموس عام لکل فن و مطلب در مورد واژه صکوک چنین بیان م یکند: صک به معنای سند و سفتجه (سفته) است و معرب واژه چک در فارسی است. اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی صکوک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، اوراق قرضه اسلامی تعریف می شود. تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد اساسی و مهم است چرا که با تأکید بر این تفاوت هدف از بکارگیری صکوک ب هعنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی تقلید از اوراق قرضه مبتنی بر بهره در بانکداری معمول نیست بلکه ایجاد ابزاری ابتکاری است که منطبق بر قوانین شریعت اسلام باشد. در نتیجه صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می گردد که باید خود دارای ارزش باشد و نمی تواند بر اساس فعالیت های سفته بازی و سوداگرانه و در واقع فعالیت هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می گیرند سودآوری داشته باشد. 2-1 تاریخچه صکوکایده نخستین انتشار اوراق قرضه اسلامی به دهه 1980 برم یگردد. در آن زمان تلاش های زیادی توسط بانک های اسلامی جهت غلبه بر مسأله نقدینگی صورت گرفت. در جولای 1983 بانک مرکزی مالزی به عنوان پیشگام در این زمینه، از اوراق بهادار دولتی یا اسناد خزانه که بهره پرداخت می کردند، استفاده نکرد و به جای آن از اوراق بدون بهره به نام گواهی سرمایه گذاری دولتی استفادهنمود. این اوراق نرخ بهره از پیش تعیین شده نداشتند، بلکه نرخ بازدهی آنها توسط دولت و به تشخیص آن اعلام می شد. نرخ سود از رابطه ثابتی تبعیت نم یکرد و بر ملاحظات کیفی طرح بیشتر تأکید می شد. برای تعیین نرخ بازدهی معیارهای مختلفی مانند شرایط کلان اقتصادی، نرخ تورم ونرخ بازدهی سایر اوراق بهادار مشابه مورد توجه قرار داشت؛ به این ترتیب شبه ربوی بودن سود به ظاهر برطرف می شد و افراد مسلمان اقدام به خرید این اوراق می نمودند.در دهه 1990 همزمان با گسترش ساختارهای گوناگون معاملات مالی توسط بانک های اسلامی ایده استفاده از ابزارهای مالی اسلامی نیز تشدید شد. درپی آن متخصصان مالی در کنار علمای دینی اقدام به مطالعه راهکارهای مناسب نمودند. ایده انتشار صکوک اجاره برای نخستین بار توسط منذر کهف در مقاله معروف وی تحت عنوان "استفاده از اوراق اجاره دارایی برای پوشش شکاف بودجه" در سال 1997 مطرح شد و پس از بررسی جزئیات فرایند انتشار آن آغاز شد. در ایران نیزپس از انقلاب اسلامی و تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا در شهریور 1362 علاوه برعملیات بانکداری متعارف، بهره گیری از سایر ابزارهای ربوی نیز ممنوع و به این ترتیب پرونده استقراضعمومی از طریق انتشار اوراق قرضه بسته شد. با اعلام ممنوعیت انتشار اوراق قرضه، خلایی در بازار مالی احساس گردید و درپی آن کارشناسان فقهی و مالی به طراحی ابزارهای مالی اسلامی جدیدیپرداختند که به طراحی و انتشار نخستین اوراق مشارکت در سال 1373 منتهی شد. دولت جمهوری1994 ) برای نخستین بار در جهت تأمین مالی طرح های عمرانی اقدام به ) اسلامی ایران در سال 1373انتشار اوراق بهادار مشارکت منطبق با قوانین اسلامی نمود، تعدد مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت موجب گردید تا سرانجام در مهرماه سال 1376 قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت به تصویب مجلس برسد. ) 3-1 انواع اوراق بهادار اسلامی (صکوك1-اوراق اجاره يکی از مهم ترین انواع صکوک معرفی شده صکوک اجاره است. صکوک اجاره اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصر فکننده یا بانی واگذار شده است. در صکوک اجاره حق استفاده از منافع دارایی یا مجموعه ای از دارای یها در برابر اجار هبها از مالک به شخص دیگری منتقل م یشود. مدت قرارداد اجاره مشخص است و می توان اجاره بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کرد. از آنجا که صکوک اجاره اوراق بهاداری است که بیانگر مالکیت مشاع فرد است م یتوان آن را در بازار ثانویه و به قیمتی که ب هوسیله عامل های بازار تعیین می شود معامله نمود. -2. اوراق مرابحهیکی از انواع قرارداد بیع، بیع مرابحه است که از زما نهای قدیم بین مردم رایج بوده و مقصود از آن بیعی است که فروشنده قیمت تمام شده کالا اعم از قیمت خرید و هزین ههای حم لونقل و نگهداری و سایر هزینه های مربوطه را به اطلاع مشتری م یرساند، سپس تقاضای مبلغ یا درصدی اضافی به عنوان سود می نماید. به عنوان مثال، اعلان می کند این کالا را به هزار تومان خریده است و حاضر است به 1100 تومان یا با 10 درصد سود به مشتری بفروشد، در بیع مرابحه چنانچه بایع در بیان قیمت خرید یا هزینه های مربوطه دروغ بگوید مشتری خیار فسخ پیدا می کند. بیع مرابحه می تواند ب هصورت نقد یا نسیه منعقد شود و در صورتی که نسیه باشد به طور معمول نرخ سود آن بیشتر است. -3. اوراق استصناعیکی از ابزارهای مالی که در برخی از کشورهای اسلامی از مرحله فکر گذشته و چند سالی است به مرحله اجرا نیز رسیده اوراق بهاداری است که براساس قرارداد استصناع(سفارش ساخت) طراحی شده است. واژه استصناع در لغت از باب استفعال از ماده صنع است و ب همعنای طلب و سفارش ساخت چیزی است و در استعمال عرفی عبارت است از اینکه کسی ساخت شئ را از صنعتگر یا هنرمندی تقاضا نماید و در اصطلاح فقهی و حقوقی، استصناع قراردادی است که ب هموجب آن یکی از طرفین قرار داد، در مقابل مبلغی معین، ساخت و تحویل چیز مشخصی را در زمان معین نسبت به طرف دیگر بر عهده می گیرد. 3 نکته در قرارداد استصناع وجود دارد که آن را از سایر قراردادها متمایز می کند، نخست اینکه در قرارداد استصناع به طور معمول کالای موردنظر (موضوع استصناع) موجود نیست و سازنده در آینده آن را ساخته و تحویل م یدهد، دوم اینکه در قرارداد استصناع تهیه مواد اولیه و لوازم کار بر عهده سازنده است و سوم اینکه ب هطور معمول در زمان انعقاد قرارداد کل ثمن پرداخت نم یشود بلکه بخشی از آن به عنوان پیش پرداخت داده می شود و بخش دیگر ب هصورت دفعی یا تدریجی تا زمان تحویل کالا پرداخت می گردد گاهی بخشی از آن به بعد از تحویل هم منتقل می شود. -4. صکوک مشارکت یکی از مهم ترین انواع صکوک معرفی شده صکوک مشارکت می باشد. صکوک مشارکت در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن ب هصورت مشاع، مالک بخشی از منافعی است که ناشی از اجرای یک طرح یا پروژه سرمای هگذاری است. مدت قرارداد مشارکت مشخص است و می توان سود اوراق را در ابتدای دوره، انتهای دوره با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت نمود. از آنجا که صکوک مشارکت اوراق بهاداری است که بیانگر مالکیت مشاع فرد است م یتوان آن را در بازارثانویه و به قیمتی که توسط عوامل بازار تعیین م یشود معامله کرد. این نوع صکوک نیز همانند برخی ابزارهای مالی در برخی از کشورهای اسلامی به مرحله اجرا رسیده و چند سالی است مورد استفاده قرار می گیرد. ایران و سودان از پیشگامان انتشار اینگونه اوراق بود هاند. در ایران قانون حاکم بر این اوراق قانون اوراق مشارکت مصوب 1376 میباشد.