پاورپوینت فيزيولوژي دستگاه گوارش (pptx) 33 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 33 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
فيزيولوژي دستگاه گوارش
بخش ششم
هدف كلي
آشنايي با عملكرد دستگاه گوارش
فهرست عناوین
گفتار 1 : دهان و عمل آن در گوارش
گفتار 2: معده و فعاليت آن
گفتار 3 : گوارش شيميايي در روده
گفتار 4 : رودة بزرگ
پيشگفتار
غذايي كه ما ميخوريم پس از تغييرات در سطح سلولي به صورت واكنشهاي شيميايي در ساختن آنزيمها ، تقسيم سلولي، رشد، ترميم و توليد حرارت به كار گرفته ميشود. موادغذايي پس از تغييرات شيميايي و مكانيكي از طريق ديوارة رودهها جذب خون ميشوند. خون موادغذايي جذب شده را به سلولها انتقال مي‌دهد.
روندهاي تجزية مكانيكي و شيميايي مواد غذايي عبارتاند از: دريافت غذا، جويدن، بلع، حركات دودي، جذب و دفع
دريافت غذا، يعني وارد كردن غذا به دستگاه گوارش از طريق لبها و دهان (مكانيكي).
جويدن، يعني حركات جويدن براي خردكردن مواد غذايي بزرگ و مخلوط كردن آن با بزاق (جويدن عملي مكانيكي و فعاليت بزاق عملي شيميايي است).
بلع، قورت دادن غذا (فروبردن غذا مكانيكي).
حركات دودي، يعني انقباضات موجي منظم كه منجربه حركات غذا در لولة گوارش ميشود (مكانيكي).
جذب، يعني عبور مولكولهاي كوچك غذا از ميان ديوارة رودة كوچك، ورود آنها به دستگاههاي گردش خون و لنفاتيك و جذب آنها به سلولها (مكانيكي و شيميايي).
دفع، يعني دفع عناصر زايد مواد غذايي كه مدفوع خوانده ميشود (مكانيكي).
بخشهاي مختلف مجاري گوارشي عبارتاند از: حفرة دهان، حلق، مري، معده، رودة كوچك و رودة بزرگ. اندامهاي ضميمه متشكل از دندانها، زبان، غدد بزاقي، كبد، كيسة صفرا و لوزالمعدهاند. وظايف دستگاه گوارش بهطور كلي، كار دستگاه گوارش دريافت غذا، ايجاد تغييرات در آن و آماده كردن غذا براي جذب است و اندامهاي ضميمة اين دستگاه عمل گوارشي را تسهيل ميكنند.
قسمتهاي مختلف دستگاه گوارش
بخشهاي مختلف دستگاه گوارش در شكل 6ـ1 ديده ميشود. بهطور كلي، ميتوان دستگاه گوارش را به دو قسمت مجاري لولة گوارشي و اندامهاي ضميمه تقسيم كرد. طول مجاري گوارشي در حدود 9 متر است كه از دهان شروع ميشود و تا مقعد ادامه مييابد.
شكل 6ـ1 اندامهاي مختلف دستگاه گوارش و بخشهاي ضميمه
را نشان مي‌دهد.
گفتار 1 دهان و عمل آن در گوارش
هدف
انتظار ميرود كه پس از مطالعة اين گفتار بتوانيد:
1. فعاليت دهان را در عمل گوارش غذا مشخص كنيد.
2. تأثير بزاق را در عمل گوارش غذا مشخص كنيد.
3. سه مرحله عمل بلع را مشخص كنيد.
دهان حفرة بيضي شكلي است كه از يك طرف به لبها و از طرف ديگر به حلق ختم ميشود. دهان از قسمت فوقاني به فك بالا، سقف دهان و در قسمت پايين به فك تحتاني و زبان محدود است. در حفرههاي استخوانهاي فكهاي بالا و پايين دندانها قرار دارند. سقف دهان از دو قسمت سخت در جلو و نرم در عقب تشكيل شده است. قسمت نرم سقف دهان به طرف حلق مانند پردهاي است كه در وسط آن زايدهاي مشخص به نام زبان كوچك آويزان است.
زبان در دهان در قسمت جلو آزاد و در قسمت عقب به استخوان لامي متصل است. حركات آن به كمك اين استخوان انجام ميشود. غدد ضميمة دهان عبارتاند از: سه جفت غدة بناگوشي، تحتفكي و زيرزباني كه ترشح آنها بزاق را تشكيل مي‌دهد.
فعاليت دهان
حفرة دهان گيرندة غذا به شمار ميآيد كه عمل هضم (گوارش) را از طريق جويدن با دندانها شروع ميكند، در عمل بلعيدن دخالت دارد و در بيان انسان به كار ميرود.
جويدن نخستين روند مكانيكي است كه غذا هنگام ورود به دستگاه گوارش تحتتأثير آن قرار ميگيرد. دندانها براي مقاصد مخصوص طرح شده است. دندانهاي قدامي براي پاره كردن و دندانهاي خلفي براي آسيا كردن غذا طرح شدهاند.
نيروي عضلاني كه براي اين منظور به كار ميرود بسيار زياد است. مثلاً دندانهاي پيش ممكن است نيرويي برابر با 34 كيلوگرم ايجاد كنند و دندانهاي آسيا ميتوانند يك نيروي خردكننده به ميزان 42 تا 1هه كيلوگرم توليد كنند.
جدول 6ـ1 غدد بزاقي و ترشحات آنها
جويدن غذا دو نتيجه دارد. اول آنكه عمل بلع را با خرد كردن قطعات غذا به تكههاي كوچكتر و در عين حال مرطوب كردن و ليز كردن غذا با بزاق تسهيل ميكند و دوم آنكه عمل بلع به شروع سلسلهاي از رفلكس (بازتاب) ميانجامد كه در مراحل بعدي گوارش اهميت دارد.
غدد بزاقي
ترشح بزاق به عهده سه جفت غدة بزاقي است كه مجراي ترشحكنندة آنها به داخل دهان باز ميشود. موقعيت و ترشحات هر يك از اين غدد در جدول 6ـ1 و شكل 6ـ2 تشريح و نشان داده شده است.
شكل 6ـ2 غدد بزاقي و مجاري آنها را نشان مي‌دهد.
تركيب بزاق و اعمال آن
بزاق در جواب به فكر كردن، چشيدن يا بوئيدن غذا ترشح ميشود. توليد بزاق تحت كنترل بخش سمپاتيك و پاراسمپاتيك دستگاه عصبي خودمختار قرار دارد.
بزاق مايعي آبكي است كه روزانه 1 تا 5/1 ليتر ترشح ميشود. بزاق حاوي سديم، پتاسيم، كلر، بيكربنات، موسين و آنزيم آميلاز (پتيالين) است.