پاورپوینت علوم و فنون پایه دهم (pptx) 12 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 12 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
علوم و فنون پایه دهم
درس اول : مبانی تحلیل متن
ژاله وفایی دبیر ادبیات ناحیه یک سنندج
هرچیزی که ذهن ما را به پویایی درآورد، « متن » است.
متن ها شنیداری، بویایی، دیداری و ... هستند.
در این کتاب مقصود از متن ، آثار شعر و نثر فارسی است.
یکی از آسان ترین و کاربردی ترین شیوه های شناخت و ارزیابی متون این است که متن از سه دیدگاه زبان، ادبیات و فکر؛ بررسی شود.
پس هر متن در سه قلمرو زیر بررسی می شود.
1- قلمرو زبانی
2- قلمرو ادبی
3- قلمرو فکری
قلمرو زبانی : این قلمرو دامنه گسترده ای دارد. از این و به سطوح کوچک تر تقسیم می شود. 1- سطح واژگانی: در این سطح لغت ها از نظر فارسی یا غیر فارسی بودن *، روابط معنایی کلمات از قبیل ترادف، تضاد، تضّمن، تناسب ، و... بررسی می شود. 2- سطح دستوری: در اینجا متن از دید ترکیبات و قواعد دستوری ، کاربردهای دستوری تاریخی* و کوتاهی و بلندی جمله ها بررسی می شود.
بیشتر بدانیم: شناخت واژگان فارسی از غیر فارسی : 1- کلماتی که حروف « ث، ح، ص، ض، ط، ظ، ع، غ » در آن ها دیده می شود؛ معمولا از عربی ( و برخی از ترکی) وارد فارسی شده اند. مثال: اثر، محترم، مخصوص، مضارع، طلبه، ظاهر، علم، تقریرنکته: کلماتی که حروف« گ، چ، پ، ژ» در ان ها استفاده می شود فارسی هستند. 2- همزه ( أ – ؤ- ئ- ء ) از حروف عربی هستند و معمولا در کلمات فارسی استفاده نمی شوند.مثال: مؤمن، مسئول، قرآن، تأکید نکته: در بعضی از کلمات فارسی به جای ی از ئ استفاده می شود که صحیح نیست: پائین، پائیز، آئینه و.. مثال: عیسی ( عیسا) – کبری ( کبرا)- عظمی ( عظما) – هوا ( هوی) و...
3- علامت تنوین: در پایان بعضی از وازه های عربی تنوین به کار می رود مانند: مثلاً، لطفاً و .. نکته: به کار گیری تنوین در کلمات فارسی صحیح نمی باشد: خواهشاً، گاهاً ، زباناً و ...4- بعضی از کلمات عربی که وارد زبان فارسی شده اند در پایان خود « الف مقصوره ی» دارند که به صورت ا تلفظ می شود.
5- تشدید: از ویژگی های زبان عربی است. مثال: معلّم ، مؤدّب ، محرّم ، مقدّس و.. 6- یکی از ویژگی های کلمات عربی وجود کلمات هم خانواده ی واژگان بر اساس سه حرف اصلی است که در فارسی این قاعده کاربرد ندارد. مثال: رحیم، مرحوم، رحمت، مراحم ( ر، ح ، م ) / شرکت، مشترک، شریک، اشتراک ( ش ر ک ) نکته : وجود بن ماضی یا مضارع در ساختمان کلمات می تواند دلیلی بر فارسی بودن باشد: فرستنده ( فرست + نده ) غرش ( غر + ش) بسته ( بست + ه )
بیشتر بدانیم: برخی از کاربردهای دستوری تاریخی: 1- همی + بن ماضی + شناسه: همی رفت 2- همی /می/ب+ بن ماضی +شناسه+ ی : همی خواندی ، می خواندی ، بخواندی 3- ب + بن ماضی /بن مضارع+شناسه : بگفت 4- بن ماضی + -َ ست+ شناسه: شنیدستم ( شنیده ام ) 5- کلمات مهجور: آزفنداک(رنگین کمان)، برگستوان( زره)،گازر(رخت شوی)، بادافراه(کیفربدی.جزا)،یارستن(توانستن)، الفغدن(اندوختن)و...
قلمرو ادبی: در این بخش متن از لحاظ به کارگیری عناصر زیبایی آفرین( آرایه ها) در سه سطح بررسی می شود.
1- سطح موسیقایی: دراین مرحله، متن از دید وزن، قاقیه، ردیف و آرایه های بدیع لفظی مثل واج آرایی، تکرار، سجع، جناس و ... بررسی می شود.
2- سطح بیانی: بررسی متن از دید علم بیان: تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه
3- سطح بدیع معنوی: بررسی متن از دید تناسب های معنایی همچون تضاد، ایهام ، مراعات نظیر، تلمیح، تضمین، لف و نشر، تناقض نما و ...