پاورپوینت روانشناسی دین (pptx) 49 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 49 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
روانشناسی دین
کلیات
تعریف روانشناسی دین:
مطالعه علمی دین از منظر روانشناختی ( رفتاردینی + باور و ارزش دینی )
کالینز (تعریف تاولس): درک رفتار دینی از راه به کار بستن اصول روانشناختی به دست آمده ازمطالعه رفتار غیر دینی – اصول بدست آمده از بررسی رفتار*بطور کلی* در مورد رفتار وبکار بستن آن دررفتار دینی و تبیین آن [ اضافه می کند که روش روانشناختی نگرشها، ارزشها و تجربه های افراد معتقد به خدا ونیروهای دیگر ماورای طبیعی را نیز بررسی می کند]
پالتوزیان : روانشناسی دین ، گستره ای است که به مطالعه باورها و اعمال دینی از دیدگاه روانشناختی می پردازد یعنی « درک فرایندهای روانشناختی که رفتارها و تجربه های دینی را تحت تاثیر قرار می دهند و تاثیرات چند گانه محیطی ، شخصی و اجتماعی موثربررفتار و تجربه دینی درنظرگرفته وبه ترسیم دیدگاه وپژوهش پرداخته تا امکان آشکار سازی فرایند روانشناختی میانجی در دینداری بدست آید
ضرورت و اهمیت
روانشناسی دین درعمل چه می کند
تحلیل روانشناختی مفاهیم و آموزهای دینی :
توصیف علمی (شامل تعریف،جدول نشانگان و مقیاس سنجش)،پیدایش،مسیر رشد،تبیین یا علت رخ دادن، آسیب شناسی و موانع رشد و پیامدهای موضوعات دینی است مثل تقوا
1- مفاهیم انسان شناختی: هلوع(معارج 19)، جزوع (معارج 20) جهول(احزاب 72) درقران برای توصیف حالات و ویژگی انسان ها
2- مفاهیم اعتقادی: بررسی ایمان و تعیین تفاوت ان با امید، اعتماد و عشق
3- مفاهیم ارزشی و اخلاقی : مفاهیمی نظیر توبه، تواضع حسد و... مثلا: حسد که دردین بیماری انگاشته شده به لحاظ علمی؛جدولهایی برای علائم، سیرتکوین و رشد و ابعاد گوناگون انگیزشی ، بدنی و شناختی آنرا ترسیم کنیم
4- مناسک و شعائردینی : نماز ، روزه ، حج، زیارت ، مراسم سوگواری امام حسین(ع) و...
5- گزاره های دینی : «الا بذکرالله تطمئن القلوب » ذکر خدا موجب آرامش روانی است
دورویکرد کلی تعریف دین
الف) دین به عنوان پدیده ای مستقل از انسان درنظرگرفته می شود که برخی گزاره های اعتقادی، اخلاقی و عملی را دربر می گیرد که با کلمه دین درفارسی بیشتر سازگاری دارد (دین اسلام ، مسحیت و...)، در قران کریم دین یا به معنی جزا و پاداش امده « مالک یوم الدین » (حمد4) و یا در مورد شریعت ، آیین و کیش نیز به کار رفته « شرع لکم من الدین ما وصی به نوحا» (شوری 13) «لکم دینکم ولی دین» (کافرون6)
ب ) گاه به معنی پایبندی به شریعت وآیین یا تدین و دینداری بکاررفته که دربین دانشمندان غرب شیوع بیشتری دارد
روانشناسان دین «یا در واقع religion رلیجن» را چنین تعریف کرده اند :
منظومه ای از اعتقاد به قدرت خدایی یا فوق بشری و عبادت یا آیین های دیگری که به سوی چنین قدرتی جهت گیری شده اند (بیت هالامی و آرگیل 1997)
مهم : اینجا دین به معنی دینداری و تدین تعریف شده نه دین به عنوان پدیده ای مستقل از وجود انسان
تفاوت روانشناسی دین و روانشناسی دینی
روانشناسی دین
که رشته ای فرعی از روانشناسی است به منزله مبنایی برای ارائه تفسیر از پدیدارهای دینی درنظر گرفته می شود و با توجه به تمامیت دین روانشناسی دین به یک معنا تقلیل گرایانه است چون پدیده دینی مثل عزاداری هم تبیین روانشناختی هم جامعه شناختی و... دارد
روانشناسی دینی:
شاخه ای از علوم دینی است – باورهای مذهبی به منزله اصل و منبع قرار میگیرد – و وروان شناسی در چهارچوب آن سنت ایمانی جستجو می شود
تاریخچه روانشناسی دین
رویکردهای روانشناختی دین
پیدایش روانشناسی دین اواخر قرن نوزدهم اما تاملات روانشناختی درباره دینداری سابقه طولانی دارد
1- رویکرد توصیفی : (رویکرد درون دینی )اعترافات اگوستین قدیس ( کتابی است که مارکوس اورلیوس اوگوستینوس، مشهور به آگوستین قدیس متفکر و فیلسوف اهل کارتاژ در شمال آفریقا آن را در سال ۴۰۰ میلادی به زبان لاتین نوشته است. این کتاب شامل ۱۳ قسمت مجزا بوده و مجموعهای از شرح احوال و افکار و اعتراف به گناههای نویسنده را در بر میگیرد.) تو خدای من، حیات من و سرور قدسی منی، اما آیا در وصف تو به همین میتوان بسنده کرد؟ آیا هیچکس توان آن را دارد که به حد کفایت تو را وصف کند؟ بدا بحال کسانی که در مورد تو سکوت میکنند زیرا حتی آنانکه در فصاحت و بلاغت از همه گوی سبقت را ربودهاند، قادر نیستند در وصف تو لفظ و تعبیری بیابند. من چرا تا این حد برای تو مهم هستم، که امر فرمودهای تا عاشقت باشم؟ و اگر در این عشق کامروا نگردم به خشم میآیی و مرا به رنجی عظیم انذار میدهی، آیا عدم عشق به تو، خود بقدر کافی دردآور نیست؟.
، مثنوی مولوی ، احیاء علوم الدین نوشته های فیلسوفان؛ جاناتان ادواردز، فردریش شلایرماخر، سورن کرلگور
2- رویکرد تبیینی : (ازبیرون به دین نگاه می کند) پیدایش دین 3 قرن پیش از میلاد
ائوهمروس فیلسوف یونانی ؛ خدایان همان حاکمان یا ولی نعمتان نوع بشرند که مردم به تدریج لباس الوهیت برتن آنها پوشاندند او ادعا میکرد ؛ زنان و مردان برجسته اند که درحیات شان تکریم و پس از مرگ پرستش شده اند
لوکرپتوس ؛ (1قرن پیش از میلاد) شاعر رومی مفسراپیکوری(لذتگرایی ؛لذت مساوی با خیرو خوبی و وظیفه هرکس کسب لذت{ضد رنج} است دم راغنیمت دانستن این برخلاف لذاتی است که مثل عیاشی که عواقب دارد که سخت نکوهیده است
«ای میهمان تو در اینجا شاد و خرم خواهی زیست زیرا در اینجا سعادت خیر اعلی است»
ولی منظور اپیکور از لذت، لذات جسمانی نبود، بلکه لذت در اطاعت از عقل و زندگی بر طبق موازین خرد بود.) اومیگوید؛ خدایان ازدل تصاویررویایی وترس ازقدرت تخریبگرطبیعت سربرآورده اند
فویرباخ قرن نوزدهم خدایان فرافکنی طبیعت آرمانی انسان اند که بعنوان ابزار ناهوشیار در خودشناسی و دستیابی به ماوراء خود عمل می کننند
سنت های روانشناسی دین
گرایش های توصیفی و تبیینی درسه سنت روانشناسی دین دیده می شود
مثلا روانشناسان روسیه درگیراین بودند که چرا هم میهنانشان پایبندی بالایی درعقاید دینی دارند ولی در عوض در هند علاقمندی روانشناسان دین بیشتر به سوی توصیف پیچیدگی های عواطف دینی و فنون مربوط به انضباط روانی است
سنت انگلیسی – آمریکایی » گالتون ، هال ، استارباک، لوبا ، کو، جیمز پرت ، ویلیام جیمز
سنت آلمانی »
سنت فرانسوی »