پاورپوینت جلسه پنجم – نحو متوسطه (pptx) 23 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 23 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
جلسه پنجم – نحو متوسطه
صرف فعل ناقصه کان
صرف فعل ماضی کان:
کان کانا کانوا کانت کانتا کنَّ کنتَ کنتما کنتم کنتِ کنتما کنتُنَّ کنتُ کنّا
صرف فعل مضارع کان:
یکون یکونان یکونون تکون تکونان یکنَّ تکون تکونان تکونون تکونین تکونان تکُنَّ اکونُ نکونُ
صرف فعل امر کان:
لیکن لیکونا لیکونوا لتکن لتکونا لیکنَّ / کن کونا کونوا کونی کونا کنَّ
صرف فعل ناقصه کان
أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا
انّ: حروف مشبهة بالفعل
السماواتِ: اسم انّ و تقدیرا منصوب/ چون جمع مونث است و (ات) گرفته است اعراب آن در حالت نصبی، کسره است.
الارضَ: عطف بر الارض (که اسم دو انّ به حساب می آید)
خبر انّ: جلمه فعلیه: کانتا رتقا ففتقناهما
کانتا: فعل ناقصه (کان) /صیغه مونث مثنی غایب / ضمیر (تا): اسم کان (چون اسم انّ؛ هم مونث هستند وهم دو تا اسم دارد که عطف شده است فلذا خبر هم باید مونث باشد و هم باید مثنی باشد)
رتق: بسته /فَتَقَ: گشودن / فتقناهما: فعل و فاعل و مفعول یعنی: بازکردیم ما آن دو را
ترجمه: همانا آسمانها و زمین بسته بودند پس آن دو را باز کردیم.
صرف فعل ناقصه کان
قَالُوا وَاللَّـهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ
قالوا: فعل متعددی+ فاعل (ضمیر جمع واو) / کل جمله بعد میشود مفعول و محلا منصوب
و الله: واو قسم + مورد قسم (الله) / ربِّ هم مورد قسم دوم است
ما: حرف نفی
کنّا: صیغه ماضی متکلم وحده از فعل کان / فعل ناقصه/ ضمیر (نا) : اسم کان ناقصه
مشرکین: خبر کان ناقصه و منصوب (به یاء و نون)
نکته: ملکه دروغ گویی مشرکین حتی در روز قیامت ظهور میکند بطوریکه در یک موقفی با اینکه همه حقیقت را به چشم مشاهده میکنند و از آنها سوال میشود که شریکان خدا کجا هستند در پاسخ قسم یادمیکنند که ما مشرک نبودیم.
صرف فعل ناقصه کان
یا نارُ کونی برداً و سلاماً علی ابراهیم
کونی: فعل امر حاضر از (کان) / صیغه 10 به معنای (باش)
چون خطاب الهی به آتش (نار) است و (نار) مونث مجازی است فلذا امر حاضر را بصورت مونث آورده است.
اسم کان: انتِ مستتر وجوبی در فعل (کونی) / برداً و سلاماً: خبرهای کان
صرف فعل ناقصه کان
اللَّـهُ مُخْرِجٌ مَّا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ
الله : مبتدا و مرفوع / مخرجٌ: مبتدا و مرفوع ( اسم فاعل باب افعال/بر وزن مُفعِل)
ما کنتم تکتمون: جمله اسمیه موصول
کنتم: فعل ناقصه کان صیغه 9/ ضمیر متصل (تم): اسم کان
تکتمون: جمله فعلیه و خبر کان و محلا منصوب
قاعده: هر گاه خبر (کان) جمله فعلیه باشد، فعل کان دیگه معنای بودن نمیدهد بلکه با فعل بعد از خود معنای ماضی استمراری میدهد.
ترجمه: الله خارج کننده آنچه را است که شما کتمان میکردید (پنهان میداشتید)
مختصات کان 1
مشتقات افعال ناقصه
إِن يَكُ كَاذِبًا فَعَلَيْهِ كَذِبُه
ان : شرطیه
یکُ: فعل کان که تخفیف داده شده است/ اصل آن (ان یکنْ بوده که نان حذف شده است)
اسم کان: ضمیر مستتر (هو) / کاذباً: خبر کان
علیه کذبُه: جمله اسمیه (مبتدا خبر)/ کذبُ : مبتدای مقدم/ علیه: مبتدای موخر
کَذِبُ: مصدر است و به معنای دروغ گفتن
تقدیم خبر چون از نوع (من شانه التاخیر) بوده افاده معنای حصر میکند
ترجمه: اگر او (موسی) دروغ بگوید پس صرفا و منحصرا بر او (به ضرر او) است دروغ گفتنش
نکته: این به معناست که ضرر دروغ گفتن صد در صد به خود دروغ گو بر میگردد و در انتها دروغ گو را رسوا میکند. وقتی کسی دروغ میگوید آن دروغ مانند زنجیری در گردن او میباشد که او را میکشاند تا رسوایش کند.