پاورپوینت بیماری ژياردياز (pptx) 18 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 18 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

ژياردياز تاريخچه ژيارديوز يا ژياردياز، نوعي عفونت انساني است كه بوسيلة تك ياخته انگلي به نام ژيارديا لامبليا ايجاد مي‌شود. عامل اين بيماري، اولين بار در سال 1674 توسط لي ون هوك گزارش شد. او، اولين تك ياخته را در نمونه مدفوع اسهالي خود به وسيله يك ميكروسكوپ تك لنزي كه خودش ساخته بود تشخيص داد. اين تك ياخته بعدها به وسيله پژوهشگر ديگري به نام ژيارد و سپس در سال 1859 بوسيله لامبل تشريح گرديد و G.intestinalis ناميده شد. در سال 1915 اشتايلز پس از تشخيص و بررسي‌هاي لازم آن را ژيارديا لامبليا نامگذاري كرد كه اين امر مورد تأييد انجمن بين‌المللي جانورشناسان نيز قرار گرفت. لي‌ون‌هوك در آن برخورد، مرفولوژي، اندازه حركت و همچنين حالت مدفوع اسهالي خود را مدنظر قرار داد و در واقع اين نخستين تعريفي بود كه در مورد ژيارديا ارايه شد، ولي بايد در نظر داشت كه اطلاعات كنوني ما درباره اين ارگانيسم بيشتر در دو دهه اخير بدست آمده كه آن نيز به علت ظهور تكنولوژي پيشرفته و موفقيت در كشت آن بود. مرفولوژي جايگاه اين تك ياخته از نظر تاكسونومي در شاخه ساكوماستيگوفورا، تحت شاخه ماستيگوفورا، رده زوماستيگوفورا، راسته ديپلدموناديدا خانواده هگزاميتيده و در جنس ژياردياز قرار دارد و ويژگي‌هاي ساير تاژكداران را نيز دارا مي‌باشد. اين تك ياخته از روبرو گلابي شكل يا شبيه راكت بدون دسته است، اما اگر از پهلو به آن بنگريم، در قسمت شكمي فرو رفته يا مسطح است و در قسمت پشتي، برآمدگي دارد. در قسمت شكمي صفحه‌اي مكنده وجود دارد كه در زير آن يك زوج هسته حبابي شكل با كاريوزومي مركزي قرار دارند. اين ارگانيسم چهار زوج تاژك دارد و تكثير آن از طريق تقسيم دوتايي طولي است. در سير تكاملي ژيارديا دو شكل تروفوزوئيت و كيست (فعال و مقاوم) وجود دارد. طول تروفوزوئيت بين 9 تا 21 ميكرومتر و پهناي آن از 5 تا 15 ميكرومتر متغير است. كيست‌ها بيضي شكل و به طور معمول سيتوپلاسم از ديواره كيستي بكلي مجزا است، طول آن 8 تا 12 ميكرومتر و پهناي آن 7 تا 10 ميكرومتر است. هنگامي كه به نمونه مدفوع، لوگل اضافه مي‌شود، كيست‌ها به رنگ زرد يا قهوه‌اي رنگ پريده در مي‌آيند. گاهي نيز با اندازه‌هاي كوچك متمايل به آبي و يا با انعكاس سبز رنگ ديده مي‌شود و احتمال دارد تمام شكلهاي مختلف در يك نمونه وجود داشته باشند. كيست‌ها از راه دهان وارد دستگاه گوارش انسان مي‌شوند. در روده باريك غشاي خود را از دست داده، از هر كيست دو تا تروفوزوئيت آزاد مي‌گردند. تروفوزوئيت‌ها توسط ديسك مكنده، خود را به ياخته‌هاي اپيتليوم روده باريك متصل مي‌كنند و از كربوهيدرات‌هاي محلول، تغذيه كرده، از طريق تقسيم دوتايي طولي، تكثير مي‌شوند. چنانچه آنها ديواره روده را رها كنند، همراه مواد دفعي به روده بزرگ وارد مي‌شوند و در آنجا به كيست تبديل مي‌گردند و همراه مدفوع خارج مي‌شوند. بيماريزايي اين تك ياخته با مكانيسم‌هاي خاصي، مانند تجزيه املاح صفراوي، رقابت تغذيه‌اي، ايجاد سم و از همه مهمتر اتصال به سلول‌هاي اپيتليوم روده باريك و ايجاد يك پوشش فيزيكي روي سلول‌هاي مخاط روده علايم بيماري را ظاهر مي‌كند. از ويژگي‌هاي بارز بيماريزايي اين ارگانيسم به علت عدم جذب، به خصوص عدم جذب چربي، ايجاد اسهال چرب مي‌باشد. عوامل مختلفي مثل كاهش اسيديته معده، نقص ايمني، تعداد كيست‌هاي خورده شده، سوء تغذيه و غيره علايم بيماري را با اشكال مختلف آشكار و تشديد مي‌كند. حدود 70% از افراد آلوده به اين تك ياخته، بويژه آنان كه در مناطق بومي (آندميك) زندگي ميكنند، علايم اين بيماري را ظاهر نمي‌سازند، اما عده‌اي، به خصوص كودكان، ممكن است علايم مختلف بيماري را آشكار نمايند. همه‌گيري شناسي ژيارديا يكي از عوامل بيماريزاي روده باريك انسان است كه در اكثر كشورها به صورت بومي (آندميك) وجود دارد. اينكه چرا شيوع اين تك ياخته در كشورهاي گسترش يافته هنوز به شكل يك مسأله پيچيده، باقي مانده است كه به احتمالي به دلايل زير مي‌باشد : الف) فقدان روش آزمايشگاهي آسان جهت تشخيص انگل ب) فقدان معيارهاي مناسب جهت تفكيك عفونت داراي نشانه و بدون علايم باليني ج) وجود اختلاف ايمني شناختي در اين تك ياخته در جوامع گوناگون د) كمبود آگاهي‌هاي اپيدميولوژي در زمينه انتقال عفونت انتشار وجود اين انگل را در تمام نقاط دنيا – كم و بيش – گزارش كرده‌اند. در اصل عواملي همچون شرايط اقليمي، اقتصادي اجتماعي و محيطي در شيوع آن مؤثر است و در مناطق مختلف هر كشور متفاوت است. طي بررسي‌هاي انجام شده در سال 1965 ميزان آلودگي در سطح جهان حدود 2/7% تخمين زده شده است در بررسي‌هاي انجام شده در سالهاي اخير، آلودگي به اين تك ياخته را در كشورهاي مختلف بين 5 تا 43% گزارش كرده‌اند. گزارشهاي رسيده از نقاط مختلف ايران نشان مي‌دهند كه آلودگي به اين تك ياخته در شهر تهران 1/16%، روستاهاي جنوبي 6/28%، در شهرهاي شمالي ايران حدود 6/33% در روستاهاي تبريز 2/19% و در شهر مشهد 8/15% مي‌باشد. به طور معمول با توجه به پايين بودن سطح بهداشت در روستاها انتظار مي‌رود كه درصد آلودگي در روستاها بيشتر از شهرها باشد. اما گزارش‌ها از نقاط مختلف دنيا و همچنين ايران عكس آن را نشان مي‌دهد كه شايد به علت تراكم بيش از حد جمعيت در مناطق شهري است كه انتقال فرد به فرد را تسهيل مي‌كند. در انتشار بعضي از بيماريهاي عفوني، فصل‌هاي مختلف سال بدون نقش نيستند. در ژياردياز نيز بررسي‌هايي در ارتباط با فصل انجام گرفته است. بررسي انجام شده در گواتمالا نشان مي‌دهد كه درصد آلودگي در ماههاي سرد و مرطوب بالاتر از ماه‌هاي ديگر است. گزارش ديگري از عربستان سعودي بالاترين درصد آلودگي را مربوط به ماه‌هاي سرد مي‌داند. با وجود گزارش‌هاي ياد شده ارتباط فصل در انتشار ژياردياز هيچگونه پايه و اساس محكمي ندارد. به تازگي در انتشار ژياردياز مخازن حيواني مثل خرگوش، رات، سگ و سگ آبي و غيره مدنظر قرار گرفته‌اند. بعضي از پژوهشگران، سگ آبي را به عنوان يكي از مخازن عمده كه در آلودگي آب نقش دارد، گزارش كرده‌اند. از آنجا كه مسافران و افرادي كه به پيست‌هاي اسكي و يا به اردوهاي تفريحي مي‌روند با وجود استفاده از مواد غذايي سالم افزايش آلودگي به ژيارديا را نشان مي‌دهند، براي كارشناسان سازماني جهاني بهداشت اين فكر پيش آمده كه آيا ژياردياز، مي‌تواند يك عفونت زئونوز باشد؟ به طور كلي امكان پذير بودن عفونت‌هاي تجربي در انسان و حيوان به وسيله كيست‌هاي ژيارديا حدس زئونوز بودن ژيارديا را تقويت مي‌كند، اما اثبات اين موضوع هنوز به بررسي‌هاي بيشتري نياز دارد. انتقال اين تك ياخته از طريق بلع كيست‌هاي دفع شده همراه مدفوع، به طور مستقيم يا غير مستقيم، انجام مي‌گيرد. در رابطه با اپيدميولوژي ژيارديا لامبليا به احتمال زياد عواملي مانند سن، آداب و رسوم، وضع اقتصادي و فرهنگي و همچنين انحراف‌هاي جنسي، بي‌دخالت نيستند. سن از جمله عواملي است كه در ابتلا به ژياردياز مؤثر مي‌باشد. طي بررسي‌هاي انجام شده كودكان را تا سه برابر بيشتر از بزرگسالان مستعد ابتلا به ژياردياز مي‌دانند. درصد آلودگي در كودكان زير يك سال پايين است، اما با افزايش سن، درصد آلودگي نيز افزايش مي‌يابد و در گروه سني پنج تا 11 سالگي كه به طور معمول كودكان به مدرسه مي‌روند، به بيشترين حد خود مي‌رسد. در مناطق بومي (آندميك)، كودكان بيشتر با عامل اين بيماري تماس حاصل نموده، آلوده مي‌شوند و علايم مربوطه را بروز مي‌دهند، در نتيجه برخوردها و آلودگي‌هاي مكرر در دراز مدت مقاومت تدريجي ايجاد مي‌شود و به همين علت، با افزايش سن، بروز علايم بيماري كاهش مي‌يابد. بزرگسالان كه بيشتر بدون علامت هستند، نقش حاملان سالم را بازي مي‌كنند، به خصوص كساني كه دست اندر كار تأمين مواد غذايي مردم هستند، در انتشار عامل بيماري نقش مؤثري دارند. آداب و رسوم، فقر اقتصادي و فرهنگي هر يك در انتقال و افزايش درصد آلودگي در مواقع خاصي نقشي ايفا مي‌كنند. افرادي كه به شستشوي دستها قبل از صرف غذا اهميتي نمي‌دهند و آنان كه از فقر اقتصادي و فرهنگي رنج مي‌برند، بديهي است كه قادر به رعايت موازين بهداشتي نيز نيستند، بنابراين بيشتر در معرض آلودگي قرار مي‌گيرند. انتقال ژيارديا لامبليا از طريق تماس مدفوعي – دهان مي‌باشد. هنگامي كه كيست‌هاي اين تك ياخته همراه مدفوع دفع و از راه دهان، به طور مستقيم، يعني فرد به فرد، يا غير مستقيم به وسيله آب و مواد غذايي، وارد دستگاه گوارش انسان مي‌گردد انتقال انجام مي‌شود. انتقال مستقيم، بيشتر در مهد كودك‌ها، پرورشگاه‌ها، مدرسه‌ها و تمام اماكني كه افراد به گونه فشرده با هم زندگي مي‌كنند، مشاهده مي‌شود. گذشته از اينها انتقال مستقيم در بين همجنس بازان و منحرفان جنسي، بسيار شايع است. در انتقال غير مستقيم، آب آشاميدني و مواد غذايي آلوده به كيست ژيارديا نقش مهمي دارند. آب، به احتمال زياد از طريق مدفوع حيوانهاي آلوده، بويژه سگ آبي و يا نشت فاضلاب به داخل آن آلوده مي‌گردد.