پاورپوینت اوضاع سياسی و اداری ايران در عصر قاجار (pptx) 11 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 11 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
به نام خدا
تاریخ ایران و جهان(2)
درس چهاردهم:
اوضاع سياسی و اداری ايران در عصر قاجار
(از تأسيس حکومت تا پايان سلطنت ناصرالدين شاه)
آقا محمدخان قاجار
شاه عباس اول به منظور كاهش قدرت قزلباشان، ايل قاجار را در سه منطقۀ شمال خراسان، استرآباد (گرگان) و آذربايجان سكونت داد. به هنگام حملۀ محمود افغان به اصفهان، فتحعلی خان رئيس ايل قاجار به ياری تهماسب دوم شتافت .آقامحمدخان پسر بزرگ محمدحسن خان بود.
نزاع بازماندگان کريم خان با يکديگر اين فرصت را برای آقامحمدخان فراهم آورد که نواحی شمالی و مرکزی ايران را تصرف کند. هدف اصلی اقامحمدخان از سفر به مشهد، پايان بخشيدن به حکومت خاندان افشاريه در خراسان و دست يابی به گنجينه غنائم و جواهرآلاتی بود که توسط نادرشاه در آنجا ذخيره شده بود.
ش
پادشاهی فتحعلی شاه
سال های نخست سلطنت فتحعلی شاه صرف سرکوب طغيانهای داخلی و تحکيم پادشاهی در خاندان قاجار شد.
تغيير اوضاع جهانی و تشديد تکاپوهای استعماری سبب شد تا دومين شاه قاجار در مقابله با دشمنان خارجی و حفظ قلمرو ايران ناکام باشد.بخشی از اين زبونی و ضعف ناشی از عدم آگاهی او و اطرافيانش از اوضاع جهانی و بخشی نيز به سبب داشتن خوی تجمل گرايی و علاقه وی به جم عآوری ثروت بود.
حکمرانی محمدشاه
بعد از مرگ فتحعلی شاه، محمدميرزا به کمک قائم مقام فراهانی نيز بر مسند پادشاهی تکيه زد. قائم مقام فراهانی با تدبير، مدعيان تاج و تخت را به جای خود نشاند و اوضاع اجتماعی و فرهنگی را بهبود بخشيد.
محمدشاه به دليل کشتن قائم مقام و انتصاب فردی درويش مسلک چون حاجی ميرزاآقاسی به صدراعظمی محبوبيت چندانی در تاريخ ايران ندارد.
سلطنت ناصرالدين شاه
امیر کبیر صدراعظم ناصرالدین شاه ابتدا به سرکشی و طغيان گردنکشان داخلی پايان داد و نظمو امنيت را برقرار کرد. سپس دست به اصلاحات زد که به سرانجام نرسيد؛ زيرا مدتی بعد قربانی توطئه درباريان نالايق و طماع و دسيسههای روسيه و انگلستان شد.
ناصرالدین شاه اگرچه ضرورت اصلاحات را درک کرده بود، اما از کاهش قدرت و اختيارات نامحدود شاه بود، به شدت وحشت داشت.
کشتن اميرکبير، بدرفتاری با سيدجمال الدين اسدآبادی و دادن امتيازات سياسی و اقتصادی به بيگانگان، چهره نامطلوبی از وی در تاريخ ايران ترسيم کرده است.
سازمان سياسی و اداری حکومت قاجار
الف) جايگاه شاه: شاه به عنوان بالاترين مقام، قدرت و اختيارات نامحدودی در دوره قاجار داشت.
اختیارات شاه: عزل و نصب مقامات کشوری و لشکری و اعلام جنگ و صلح
عدم بهره بدون از قدرت استبدای شاه:
1- نفوذ و دخالت قدرت های استعماری
2- جايگاه و اقتدار دينی و اجتماعی روحانيت
3- قدرت نظامی ايلات
ب) شاهزادگان:
از زمان پادشاهی فتحعلی شاه حکمرانی ايالات و ولايات ايران به شاهزادگان قاجار سپرده شد. ايالت آذربايجان به شاهزاده ای سپرده می شد که وليعهد پادشاه به شمار می آمد.
پيامدهای سياسی و اجتماعی نامطلوب استقرار شاهزادگان قاجار در نواحی مختلف:
1- رقابت آشکار و پنهان شاهزادگان
2- انحصار حکومت بيشتر ولايات موجب نابسامانی اوضاع ولايات می شد.
3- شورش شاهزادگان حاکم بر ولايات بعد از مرگ پادشاه
تشکيلات اداری
الف) صدارت اعظم: بعد از شاه، صدراعظم(وزيراعظم) قرار داشت.
اختیارات صدراعظم: اظهار نظر در امور کشور،بهبود وضع مردم و اصلاح امور کشور بهره ببرد.
ب) ساير مناصب اداری: بعد از صدراعظم، نايب وی قرار داشت که در غيبت وزير کارهای او را انجام می داد.
وزير جنگ: نيز منصب مهمی محسوب می شد.
مستوفی الممالک :به عنوان وزير دارايی به همراه عده ای مستوفی، بر درآمدها و هزينه ها و به خصوص دريافت ماليات نظارت داشت.
منشی الممالک:
نيز به کمک تعدادی منشی فرامين و دستورات پادشاه را می نوشت.
تأثیرپذیری ديوان سالاری قاجار از اروپايی:
وزارت داخله(وزارت کشور کنونی) خارجه، ماليه و عوايد(وزارت دارايی کنونی)و عدليه اعظم(وزارت دادگستری کنونی) که همگی تحت نظارت صدراعظم قرار داشتند.