پاورپوینت آموزش کتاب درسی فارسی (3) دوازدهم ستایش ملکا، ذکر تو گوییم (pptx) 15 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 15 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی (اواسط سده پنجم ه.ق)
شهر غزنین « افغانستان کنونی » متولد شد
سنایی شاعری است که برای نخستین بار عرفان را به صورت جدی وارد شعر فارسی کرد
او در اوایل جوانی شاعری مداح و درباری بود اما در اواسط دوران زندگی اش روی به اندیشه های عرفانی آورد
آغازگر دوره جدیدی در شعر و شاعری و الگویی برای آیندگان شد
از آثار مهم وی :
1. حدیقه الحقیقه 2. سیرالعباد الی المعاد 3. کارنامه بلخ 4. عشق نامه
وی در اوایل سده ششم در شهر غزنین درگذشت (535 ه.ق)
قالب :
غزل
موضوع :
ستایش خداوند ، اقرار به یگانگی خدا و
اظهار
ناتوانی در ستایش خدا
قلمرو زبانی ( معنی واژه ، املاء ، دستور زبان ) :
ملک :
پادشاه ،
خداوند
جهش ضمیر ، نقش دستوری ضمیر « م » ( توام راهنمایی ) :
1.تو راهنمای من هستی « نقش مضاف الیه »
2.تو راه را به من نشان می دهی « نقش متمم»
ترکیب اضافی :
ذکر تو ، راهنما من
ترکیب
وصفی :
همان
ره
ذکر:
یاد کردن
تعداد جمله :
6 جمله
قلمرو ادبی ( آرایه های ادبی ) :
ملک
مجاز از
خدا
تلمیح :
اشاره به سورة
حمد
مصراع اول : سبحان الله / الحمدلله رب العالمین
قلمرو فکری ( معنی عبارت ) :
خداوندا ! تنها تو را ستایش میکنم و ذکر تو را می گویم زیرا که تو پاک و منزّه هستی
و آفریدگاری ، و جز راهی که تو به من نشان میدهی ، راه دیگری نمیروم.
مصراع دوم : اهدنا الصراط المستقیم
مراعات نظیر:
« ره ، راهنما » « ملک ، خدا »
قلمرو زبانی ( معنی واژه ، املاء ، دستور زبان ) :
درگاه :
پیشگاه ، بارگاه ، آستان ، جلو در
پوییدن :
حرکت به سوی مقصدی برای به دست آوردن و جست وجوی چیزی، تلاش
سزا :
سزاوار ، شایسته ، لایق
ترکیب اضافی :
درگاه تو ، فضل تو ، توحید تو
همه :
به معنای کل
، تمام
،
سراسر ( قید )
تعداد جمله :
4
جمله
قلمرو ادبی ( آرایه های ادبی ) :
تلمیح
:
اشاره به سورة حمد
همه درگاه تو جویم ( ایاک نعبد و ایاک نستعین )
همه توحید تو گویم ( قل هو الله احد و الحمدالله )
جناس ناهمسان :
« جویم ، پویم ، گویم »
تکرار :
تو، همه، توحید
قلمرو فکری ( معنی عبارت ) :
فقط به درگاه تو روی می آورم و تنها از فضل و بخشش تو دارای حرکت و پویایی هستم
تنها به دنبال فضل و بخشش تو هستم فقط توحید و یگانگی تو را می ستایم زیرا که شایستۀ یگانه بودن ، هستی.
واج آرایی :
صامت ( ت )
قلمرو زبانی ( معنی واژه ، املاء ، دستور زبان ) :
حکیم :
دانا به همه چیز،دانای راست کردار، از نام های خداوند بدین معنا که خداوند
همه کار ها را از روی دلیل و برهان انجام می دهد وکار بیهوده انجام نمی دهد.
رحیم :
بسیار مهربان از نام ها و صفات خداوند
کریم :
بسیار بخشنده، بخشاینده ، از نام ها و صفات خداوند
نماینده :
آن که آشکار و هویدا می کند، نشان دهنده
ثنا :
ستایش ( سنا ، اهمیت املایی( سنایی ، روشنایی ، بلندی ) )
نقش دستوری : حرف ( ی ) مخفف فعل اسنادی هستی
ترکیب اضافی :
نمایندۀ فضل ، سزاوار ثنا
تعداد جمله :
6
جمله
قلمرو ادبی ( آرایه های ادبی ) :
تنسیق الصفات :
( آوردن چند صفت همراه هم ) ( حکیم ، عظیم ، کریم ، رحیم و ... )
تلمیح :
اشاره به صفات خداوند که در قرآن ذکر شده است
واج آرایی :
صامت « ت » و مصوت « ای »
قلمرو فکری ( معنی عبارت ) :
تنها تو دانا ، بزرگ ، بخشنده و مهربان هستی ، تو عامل فضل هستی ، تنها تو شایستة ستایش هستی
قلمرو زبانی ( معنی واژه ، املاء ، دستور زبان ) :
فهم :
درک کردن ، دانستن
شِبه :
مثل ، مانند ، همسان
ترکیب اضافی :
وصف تو ، شِبه تو
نگنجی :
جا نمیگیری ، قرار نمیگیری
وهم :
خیال ، تصور ،
پندار
تعداد جمله :
4
جمله
قلمرو ادبی ( آرایه های ادبی ) :
تلمیح :
اشاره به آیه 11 سوره شوری
( لیس کمثله ی شیء )
در فهم نگنجی
کنایه از
عدم درک عقل و ناتوانی عقل
جناس ناهمسان :
فهم ، وهم
قلمرو فکری ( معنی عبارت ) :
نمیتوانم وصف تو را بگویم زیرا تو در فهم نمیگنجی و نمیتوانم برای تو هیچ مانندی
پیدا کنم زیرا در تصور و خیال محدود انسان نمیگنجی.
واج آرایی :
صامت « ت »
قلمرو زبانی ( معنی واژه ، املاء ، دستور زبان ) :
عزّ:
ارجمندی، گرامی شدن
جلال :
بزرگواری، شکوه، از صفات خداوند که در مقام کبریایی
یقین :
بی شبهه و شک بودن ، امری که واضح و ثابت شده باشد.
سرور :
شادی، خوشحالی
همه :
به معنای کل ،تمام ، سراسر
نقش دستوری : حرف ( ی ) مخفف فعل اسنادی هستی
ترکیب وصفی :
همه عزّ ، همه جلال ، همه علم ، همه یقین ، همه نور ، همه سرور و ...
تعداد جمله :
8 جمله
جود :
بخشش، سخاوت ، کرم
جزا :
پاداش کار نیک