دانلود توریست اصفهان (docx) 87 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 87 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

نام دانشگاه : برای دریافت درجه کارشناسی در رشته موضوع : مشکل صنعت توریست در ایران و حمل نقل گردشگران استاد راهنما : پژوهشگر : سال تحصیلی 90 - 91 چکيده ‏امروزه با اندکي ژرف انديشي در تحولات جهان،به ويژه درپايان سده ي بيستم و دهه ي اول ازسده ي بيست ويکم،به آساني درمي يابيم که جهان به سرعت درحال تغييراست و درهمين راستا انسان ها بيش از هرزمان ديگربه دنبال تنوع در راستاي تحولات پيش روي خود مي باشند.با در نظر گرفتن اين اصول در هر دوره نمونه اي از فعاليت هاي جديد اجتماعي که درچارچوب فعاليت هاي اقتصادي نيزمي گنجد،مورد توجه انسان ها قرار مي گيرد. در حال حاضر و دراولين دهه ازهزاره ي سوم و در پي گيري روند سريع تحولات بشري، صنعت گردشگري يکي از گونه هاي روبه رشد در توسعه ي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جوامع بشري ست.دراين ميان کشور ايران و به خصوص استان و شهر اصفهان با دارا بودن ميراث فرهنگي ارزشمند و مجموعه اي ازآثارشگفت انگيز طبيعي،ازتوان بالقوه ي فراواني درزمينه ي توسعه ي اين صنعت(که انسان را در کنار بهره مندي اقتصادي، به درک ‏بهتري از جهان پيش روي خود رهنمون مي سازد) برخوردار مي باشد.تاثیر توریست در اقتصاد این شهر موضوعی جدا نشدنی از این شهر زیباست و به جرات میتوان گفت چرخه اقتصادی این شهر بر روی پاشنه گردشگری میچزخد. واژه هاي کليدي: آمار گردشگري، اصفهان ، بازار گردشگري، تحليل عاملي گردشگري، مدل هاي تحقيق توسعه پایدار،اقتصاد گردشگری اهداف تحقیق با توجه به این مطالب، این پژوهش تلاش دارد كه نسبت به شناسايی عوامل تاثيرگذار بر رشد و توسعه صنعت جهانگردی در ايران اقدام نموده و ضمن شناسايی موثرترين عوامل، راهكارهاي لازم و اساسي در توسعه و رشد را جهت استفاده متوليان و بخشهای خصوصی و دولتی صنعت جهانگردی ارايه دهد. سئوالات پژوهش 1-تاثیر گردشگری بر اقتصاد یک کشور یا یک استان به چه میزان است ؟ 2-گردشگری شهری و شاخص های گردشگری پایدار چیست ؟ 3 - اصفهان تا چه اندازه توانسته است از نظر جذب توریست بر اقتصاد کشور تاثیر گذار باشد ؟ 4- تا چه ميزان آداب و رسوم رايج در بين مردم اصفهان در بروز مشكلات و موانع امنیت فرهنگي توريسم عاملي مهم محسوب مي شود؟ پیشینه پژوهش در چندین پژوهش خارجی و داخلی به موضوع گردشگری اصفهان وتوسعه پایدار پرداخته شده است . البته این پژوهش مستقیماً در مورد توسعه پایدار توسط اقتصادگردشگری استان اصفهان می باشد . در ادامه خلاصه ای از پژوهش هایی در مورد توسعه پایدار آورده می شود . بهرام یوسفی پژوهشگر در پژوهشی تحت عنوان تأثير گردشگری بر شهر بوشهر در توسعه گردشگري شهري به این نکته تأکید دارد که احيا و بازسازي بافت قديم بوشهر مي تواند در جذب گردشگر و توسعه اقتصادي شهر مؤثر باشد و عامل مهمي جهت ارتقاي سطح زندگي و توسعه اقتصادي شهر مي باشد ( یوسفی ،1388: 1 ) . جعفری در پژوهشی تحت عنوان معرفی شاخص های مناسب برای ارزیابی توسعه پایدار شهری و سنجش آن ، تعدادی از نظریات و شاخص های توسعه پایدار را مورد بررسی قرار می دهد و تأکید به بازنگری روابط موجود بین اجزا یا سیتم های درونی شهر ، شهر با محیط زیست خود ، شهر با سایر کشورها و مناطق جهان دارد . ( جعفری ، 1387 : 49 ) . در مقاله طیبی با عنوان بررسی رابطه توسعه گردشگری و رشد اقتصادی در ایران ( 1338-1383 ) به بررسی رابطه گردشگری بین المللی و رشد اقتصادی ایران با استفاده از الگوی علی گرنجری ملی سال های (1338-1383) پرداخته و به این نتیجه رسیده که بین توسعه گردشگری بین المللی و رشد اقتصادی رابطه متقابل و دوطرفه ای وجود دارد که هر چه کشور از رشد اقتصادی بیشتری برخوردار باشد گردشگری بیشتری دارد و برعکس ( طیبی ، 1386 : 83 ) . و در پژوهش علیزاده با عنوان برنامه ریزی فضایی توسعه پایدار شهر میبد به مطالعه محلات شهر میبد و بررسی شاخص های توسعه پایدار شهری آن پرداخته است و بیشترین شکاف را با 4/1% مربوط به عامل زیستی کالبدی می داند . ( علیزاده ، 1387 : روش تحقیق: روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي از نوع پيمايشي مي باشد.جامعة آماري در اين تحقيق تعداد 120 نفر راهنمای تور و اعضای انجمن راهنمایان می باشند که جامعه و نمونه آماری به دلیل محدودیت یکسان است. فهرست مقدمه....................................................................................................................................................ص5 ‏نگاهي گذرا به تاريخ اصفهان............................................................................................................ص9 اصفهان،شهر گردشگران....................................................................................................................ص11 اصفهان و گردشگري نوين...............................................................................................................ص14 فصل دوم..............................................................................................................................................ص19 زیر ساختهای اقتصادی اصفهان....................................................................................................ص33 بازارهای اصفهان وچگونگی تاثیرگردشگر روی اقتصاد اصفهان............................................ص38 پروژه اقتصادی دهکده گردشگری زرین شهر.........................................................................ص54 درآمد گردشگري اصفهان مي تواند برابر درآمد نفت باشد.................................................ص61 نتیجه گیری..................................................................................................................................ص66 منابع.....................................................................................................................................................................ص67 مقدمه ‏اززمان آغازانقلاب صنعتي در سدهاي گذشته و با درنظر گرفتن پيامدهاي مثبت و منفي آن برزندگي،مسلماً گردشگري به عنوان يک صنعت دراولين دهه از هزاره ي سوم يکي از انساني ترين و مردمي ترين فعاليت هاي بشري در دو حوزه ي اقتصاد و فرهنگ به شمار مي آيد. ‏ساختار اصلي اين صنعت و انگيزه هاي گردشگران بر پايه ي سفر و ديدن مي باشد که به واسطه ي آن،انسان با انديشيدن صحيح و با ايجاد ارتباط با ساير انسان ها، از طريق تعامل فرهنگي و ديدن جلوه هاي مختلف مخلوقات خداوندي در طبيعت، به کشف حقيقت رهنمون مي گردد. ‏به راستي گردشگري شورانگيزترين ارتباط ميان آدميان و انساني ترين فعاليت در دنياي ماشيني امروز و پيامدهاي حاصل ا‏ز تفکرات اقتصادي و تکنولوژيک است. ‏امروزه استان اصفهان با مساحتي در حدود 107000 ‏کيلومتر مربع و درحالي که درميان فلات تمدن سازمرکزي ايران قرار گرفته و داراي تنوع آب وهوايي و اقليمي مي باشد،و همچنين براساس آمار موجود نزديک به 20000 ‏اثرتاريخي را در خود جاي داده مي تواند به يکي از مهم ترين مقاصد انتخابي گردشگران داخلي و خارجي تبديل شود. ‏در اين نوشتار کوشش شده تا با استفاده از منابع کتابخانه و برخي اطلاعات آماري، به معرفي توانمندي هاي شهر اصفهان از منظر گردشگري پرداخته شود. پیشرفت هاي جدید در فناوري اطلاعات و ارتباطات و ابزارهاي الکترونیکی، باعث بروز فعالیت ها ي جدید در جوامع شهري شده است مزیت تأثیرات زیادي در زمینه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی براي شهر داشته است. به عنوان نمونه در زمینه توسعه تجارت الکترونیکی، بانکداري الکترونیکی، گسترش استفاده از کارت هاي اعتباري، کاهش کاغذ بازي، کاهش هزینه ارائه خدمات و ایجاد زمینه براي سرمایه گذاري داخلی و خارجی و ارتباط تجاري شهر با کشورهاي همسایه و سایر نقاط جهان، l, بخشی از تأثیرات آن خواهد بود ارتباط مناسب شهر و دسترسی به زیرساخت هاي ارتباطی، اهمیت زیادي در استراتژي توسعۀ بلند مدت یک شهر دارد به منظور استقرار شهر الکترونیک لازم است ،, در تمامی زیرساخت هاي مورد نیاز آن همگام و هم راستا باشند کشورهاي در حال توسعه براي ترقی و توسعه الکترونیکی، تهیه زیرساخت هاي اساسی فاوا ضروري می باشد. این کشورها بایستی ابزارهاي الکترونیکی و ارتباطی جدیدي را از کشور هاي توسعه یافته اتخاذ نمایند و اطلاعات الکترونیکی و کامپیوتري خود را بروز کنند، سیستم برنامه ریزي هر شهري نقش کلیدي در توسعه پایدار آن شهر دارد، در داخل این شهر، مردم در حال کار، فعالیت و تفریح اند. در هر دوره زمانی برنامه ریزان شهري براي خدمات رسانی و مدیریت بهتر شهر نیاز به تغییراتی در سیستم برنامه ریزي آن شهر دارند، که آگاهی و سواد اجتماعی و برنامه ریزي الکترونیکی به عنوان مهمترین ابزار در جهت تغییرات سیستم برنامه ریزي با توجه به این مسأله مسئولان و متولیان شهري شهري شناخته شده اند.( 2004,5 وظیفه دارند با شناخت وضعیت موجود و با شناخت میزان برخورداري شهر از زیرساخت هاي شهري قابلیت هاي آن را جهت تحقق شهر الکترونیک مشخص کنند. با توجه به این که طرح ایجاد شهر الکترونیکدر ایران براي اولین بار در جزیره کیشدر سال 1379 و بعد از آن در سال 1381 در شهر مشهد با محوریت شهرداري مشهد مطرح شد، عدم شناخت از توان هاي این شهرها مسائل و مشکلات زیادي در اجرایی شدن طرح الکترونیکی را سبب شد. پیشرفت هاي جدید در فناوري اطلاعات و ارتباطات و ابزارهاي الکترونیکی، باعث بروز فعالیت که این ها ي جدید در جوامع شهري شده است مزیت تأثیرات زیادي در زمینه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی براي شهر داشته است. به عنوان نمونه در زمینه توسعه تجارت الکترونیکی، بانکداري الکترونیکی، گسترش استفاده از کارت هاي اعتباري، کاهش کاغذ بازي، کاهش هزینه ارائه خدمات و ایجاد زمینه براي سرمایه گذاري داخلی و خارجی و ارتباط تجاري شهر با کشورهاي همسایه و سایر نقاط جهان، . بخشی از تأثیرات آن خواهد بود ارتباط مناسب شهر و دسترسی به زیرساخت هاي ارتباطی، اهمیت زیادي در استراتژي توسعۀ بلند به منظور استقرار شهر الکترونیک لازم است, , مدت یک شهر دارد در . تمامی زیرساخت هاي مورد نیاز آن همگام و هم راستا باشند کشورهاي در حال توسعه براي ترقی و توسعه الکترونیکی، تهیه زیرساخت هاي اساسی فاوا ضروري می باشد. این کشورها بایستی ابزارهاي الکترونیکی و ارتباطی جدیدي را از کشور هاي توسعه یافته اتخاذ نمایند و اطلاعات الکترونیکی و کامپیوتري خود را بروز کنند، سیستم برنامه ریزي هر شهري نقش کلیدي در توسعه پایدار آن شهر دارد، در داخل این شهر، مردم در حال کار، فعالیتو تفریح اند. در هر دوره زمانی برنامه ریزان شهري براي خدمات رسانی و مدیریت بهتر شهر نیاز به تغییراتی در سیستم برنامه ریزي آن شهر دارند، که آگاهی و سواد اجتماعی و برنامه ریزي الکترونیکی به عنوان مهمترین ابزار در جهت تغییرات سیستم برنامه ریزي با توجه به این مسأله مسئولان و متولیان شهري (James, et al, شهري شناخته شده اند.( 2004,5 وظیفه دارند با شناخت وضعیت موجود و با شناخت میزان برخورداري شهر از زیرساخت هاي شهري قابلیت هاي آن را جهت تحقق شهر الکترونیک مشخص کنند. با توجه به این که طرح ایجاد شهر الکترونیکدر ایران براي اولین بار در جزیره کیشدر سال 1379 و بعد از آن در سال 1381 در شهر مشهد با محوریت شهرداري مشهد مطرح شد، عدم شناخت از توان هاي این شهرها مسائل و مشکلات زیادي در اجرایی شدن طرح الکترونیکی را سبب شد. استان اصفهان از نظر میزان برخورداري از شاخص هاي فاوا در بین استان هاي ایران موقعیت 15 درصد) می / 28 درصد) کاربر اینترنت و با ضریب نفوذ ( 3 / مناسبی دارد به طوري که داراي ( 8 این استان بعد از استان تهران در رتبه دوم قرار دارد. شهر اصفهان .(www.amar.org.ir) باشد نیز به عنوان یکی از کلان شهرهاي ایران از نظر برخورداري از شاخص هاي فاوا در وضعیت مناسبی می باشد اما از نظر نحوة توزیع فضایی در بین شهرداري هاي 14 گانه وضعیت مناسبی ندارد. با توجه به اهمیت موضوع و هزینه هاي کلان ناشی از اجرایی شدن طرح الکترونیکی شدن شهر اصفهان، نیاز به شناخت وضع موجود و یا به عبارتی دیگر شناخت قابلیت هاي الکترونیکی و نحوه عملکرد و توزیع فضایی این شاخص ها در مناطق 14 گانه شهر اصفهان می باشد. بنابراین هدف از انجام این تحقیق، شناخت و تحلیل فضایی توان هاي زیر ساختی الکترونیکی و نیروهاي متخصصفاوا و کاربران انفورماتیکدر شهرداري هاي مناطق شهر اصفهان می باشد. فرضیه اي که براي این تحقیق در نظر گرفته شده این است که بین شهرداري هاي مناطق مختلف شهر اصفهان از نظر برخورداري از سخت افزارهاي الکترونیکی و نیروهاي متخصص تفاوت معناداري وجود دارد. فصل اول ‏نگاهي گذرا به تاريخ اصفهان ‏ازاصفهان به عنوان يکي از کهن ترين شهر هاي ايران ياد شده است. اين شهر در 32 ‏درجه و 37 دقيقه ي عرضي شمالي و 51 ‏درجه و 40 ‏دقيقه ي طول شرقي و در مرکزاستان و در ميانه ي راه زاينده رود به تالاب گاوخوني قرار دارد. اين شهر از شمال به شهرستان هاي کاشان و نطنز ، از جنوب و ‏غرب به شهرستان هاي آباده، نجف آباد،گلپايگان و خوانسار و از شرق به استان يزد اتصال مي يابد. اصفهان در طول تاريخ همواره به عنوان يکي از مهم ترين قطب هاي گردشگري ايران به شمار رفته است؛به گونه اي که سياحان مختلفي در طول تاريخ از اين شهر بازديد نموده اند و از لابه لاي سطور سفرنامه هاي آن ها مي توان به مطالب متنوعي درباره ي حيات مردمان اين شهر دست يافت. ‏درباره ي وجه تسميه ي اصفهان مي نويسند:«اصفهان را به پارسي سپاهان گويند و سپاه به معني لشکر مي باشد ... (سپاهياني) چون سپاه فارس و سپاه کرمان و سپاه اهوازهرگاه جنگي پيش مي آمد، در آن جا گردهم مي آمدند.»بسياري از محققان بناي شهر را به پادشاهان اسطوره اي ايران زمين نسبت مي دهند،به گونه اي که:«بعضي گويند طهمورث پيشدادي و چندي جمشيد و ذوالقرنين(اصفهان را) ساخته بود و چون کيقباد،اول کيانيان آن را دارالملک ساخته، کثرت مردم (در) آن جا حاصل شد (و) ديه ها عمارت مي کردند ( که ) به تدريج به هم پيوست و شهري بزرگ شد» ‏به نظر مي رسد در دوران شاهنشاهي هخامنشيان،اصفهان با نام هاي «جي»، و «گابا»يا «گي»خوانده مي شد و اقامتگاه شهرياران هخامنشي به شمار مي رفت و سپس در دوران اشکانيان درقلمروي حکومت پارت ها قرارگرفت،و به دليل امنيتي که اين شهرنسبت به تيسفون داشت، پارت ها اصفهان را مخزن اوراق و اسناد دولتي خود کرده بودند.در عصر سلطنت ساسانيان،اصفهان درقلمرو اشراف والا تبارآريايي نژاد (وسپوهران ) قرار داشت و دراين عصرمرکز اقامت سپاهيان به شمارمي رفت. ‏برخي ازمحققان فتح اصفهان را توسط مسلمانان درسال 19 ‏هجري و برخي ديگر 23 ‏هجري مي دانند و معتقدند خليفه ي دوم «بديل بن ورقاءخزاعي» را دراين سال براي فتح اصفهان فرستاد. در دوران اموي و خصوصاً قرن اول هجري و پس از واقعه ي کربلا،بسياري ازعلويان به اين شهرمهاجرت کردند و اصفهان داراي اهميت فراواني شد؛به گونه ا‏ي که حجاج بن يوسف ثقفي (والي سفاک امويان در سرزمين هاي شرقي خلافت)به يکي از عاملان خود دراصفهان نوشت:«تو را فرمان روايي شهري دادم که سنگش سرمه و مگسش زنبورعسل،و علفش زعفران باشد) درطي قرون سوم و چهارم هجري اصفهان رونق فراواني داشت، به گونه اي که مقدسي (جغرافي دان مسلمان) درباره ي اصفهان مي نويسد:«اصفهان بزرگ و آباد و پرجمعيت و پربرکت و شهر بازرگاني است. چاه هايش شيرين،ميوه هايش گوارا،هوايش خوب،آبش سبک، خاکش شگفت انگيز و... بازرگانان بزرگ ‏و هنرمندان ماهر دارد،... در همه ي کشور اسلام خاکي بدين خوبي نيافته ام»در قرن چهارم، مرداويچ زياري پس از آن که اصفهان را فتح کرد،اين شهررا به عنوان مرکزحکومت خود برگزيد و بسياري از آداب و رسوم کهن ايراني را در آن جا احيا کرد.اما پس ازمرگ وي،اصفهان توسط آل بويه تصرف شد و حسن (رکن الدوله) اصفهان را پايتخت خود نمود و دوران طلايي اصفهان دراين قرن آغاز گرديد.از مهم ترين آثاراصفهان دراين دوره،بناي حصاربزرگ اصفهان و قلعه ي طبرک است. دراين عصر دانشمندان معروفي همچون بوعلي سينا،صاحب بن عباد و زکرياي رازي دراين شهراقامت داشتند، ناصرخسرو پس از بازديدي که ازاصفهان در اين عصرداشت ،معتقد بود:«اصفهان شهري ست برهامون نهاده و آب وهواي خوش دارد ...به راستي در همه ي سرزمين پارسي گويان شهري نيکوتر، جامع ترو آبادترازاصفهان نديدم.» با روي کارآمدن امپراتوري سلجوقي،پس از خشونت هايي که دردوران مسعود غزنوي دراصفهان پديد آمده بود،اين شهر مجدداً به آرامش دست يافت و به خصوص در دوران سلطنت ملکشاه سلجوقي به همت خواجه نظام الملک (وزيرايراني)اين شهر مجدداً رونق يافت.ازمهم ترين آثار تاريخي اصفهان دراين دوره،گنبد تاج الملک، مسجدعلي،و توسعه ي مسجد جامع عتيق مي باشند که يادگارهاي ارزشمند اين دوره به شمارمي روند.پس از ويراني هاي اصفهان در دوران مغول و تيموريان، تکامل اين شهر دردوران امپراتوري بزرگ صفوي و هم زمان با سلطنت شاه عباس اول صفوي ( 1038-995 ه.ق)(1629-1586م) آغاز شد؛درست هنگامي که شاه تصميم گرفت پايتخت امپراتوري صفوي ‏را ازشهر قزوين به اصفهان انتقال دهد، و هم زمان با يازدهمين سال سلطنت شاه عباس اول درسال 1006 ‏هجري قمري وي اصفهان را به دليل وضعيت خاص سياسي، اقتصادي و نظامي و همچنين به دليل موقعيت سوق الجيشي،و قراي داشتن آن در قلب ايران،به عنوان پايتخت خود انتخاب نمود. با انتقال پايتخت به اصفهان، شاه و کارگزارانش،ازجمله شيخ بهايي،فعاليت هاي فشرده ي عمراني وسيعي را براي باز سازي و نوسازي شهراصفهان به نحوي که لايق مرکزيت بزرگ ترين امپراتوري ايران (پس ازاسلام) باشد،آغازکردند.به همين دليل، درمدت سلطنت شاه عباس اول عملاً سيماي شهراصفهان دگرگون شد و استمرار مرکزيت اصفهان تا پايان سلسله ي صفوي در سال1148 ‏هجري، باعث پيشرفت و توسعه ي اين شهر گرديد . اصفهان،شهر گردشگران ‏ايران از دوران باستان به واسطه ي جاده هاي «ابريشم» و«ادويه» داراي روابط خارجي گسترده اي با دولت هاي ديگر خصوصاً با غرب بود،اما پس از حضور اسلام با توجه به اين که ايران به عنوان يکي ازسرزمين هاي خلافت اسلامي به شمار مي رفت،هيچ گونه رابطه اي با کشورهاي ديگرنداشت. ‏سقوط قسطنطنيه درسال 857 هجري-1453 ميلادي به دست سلطان محمدفاتح و سقوط امپراتوري هزارساله ي بيزانس باعث شد تا روابط بين المللي در آن عصر دچارتحولات شگرفي شود که از جمله ي اين تحولات مي توان به شکل گيري امپراتوري بزرگ ‏عثماني (که داعيه ي رهبري جهان اسلام را داشت)و همچنين بسته شدن راه هاي تجاري اروپا و شرق از سوي عثمانيان اشاره نمود. ‏عثمانيان درراستاي سياست خود،تهاجم هايشان را به اروپاي شرقي و مرکزي آغاز نمود و به تدريج شبه جزيره ي بالکان، قفقازو شمال آفريقا را تصرف نمودند و درياي سياه را که منتهي اليه راه معروف ابريشم بود،به صورت درياچه اي بسته در آوردند،(14) و انتهاي راه هاي تجارتي ابريشم و ادويه را ‏اشغال نمودند. به اين ترتيب، از آن تاريخ به بعد، ايران عصر صفوي که خود به دليل پذيرش مذهب شيعه مورد دشمني عثمانيان قرارگرفته بود،مورد توجه اروپاييان قرارگرفت.شاه عباس اول و کارگزارانش که به خوبي شرايط حساس بين المللي آن زمان را درک کرده بودند،مي کوشيدند با حفظ شئونات ايران،با اروپاييان ارتباط برقرارکنند.برهمين اساس،درطول قرن هفدهم ميلادي،ايران و اصفهان در کانون توجه اروپاييان قرارگرفتند.سياحان وجهانگرداني را که به اصفهان مي آمدند، عمدتاً مي توان درچند گروه مختلف مورد بررسي قرار داد که عبارت اند از: -گروه هاي مبلغ مذهبي -نمايندگان سياسي کشورهاي خارجي -بازرگانان -جهان گردان و سياحان همه ي اين گردشگران و سياحان خارجي در طول سفر و در هنگام حضور شان در اصفهان،سفرنامه هايي را به رشته ي تحرير درآورند.با در نظر گرفتن اهداف هر يک ازاين سياحان ازسفربه ايران و با بررسي سفرنامه هاي آنان به خوبي مي توان ديدگاه هاي آنان را درجاي جاي نوشته هايشان دريافت.براي نمونه،آن هايي که تاجر پيشه بودند،به مسائل تجاري نظير نظام حمل ونقل و قوانين گمرکي پرداخته اند؛سياستمداران نيزدرمورد ساختارشهر سازي،آداب و رسوم و اصول کشورداري ايرانيان به ويژه دراصفهان دقت خاصي را مبذول داشته اند.جهان گردان نيزبا نگاهي محققانه،جغرافيا،تاريخ،هنر و مباحث اجتماعي و فرهنگي را مدنظر داشتند.اين سفرنامه ها که مجموعه اي متنوع از مشاهدات آن ها به شمار مي رود،حاوي مطالب گوناگوني خصوصاً درباره ي حيات اجتماعي مردم ايران و اصفهان مي باشد.لذا آن جا که تاريخ نگاري سنتي، ناتوان ازبيان ويژگي هاي اجتماعي جامعه ي ايران است،نوشته هاي اين سياحان (درصورت نقد و بررسي منصفانه) راه گشاي بسياري از تحقيقات جديد در زمينه هاي مختلف مي باشد. ‏ازجمله ي سياحاني که در طول قرن هفدهم ميلادي به اصفهان آمده و مطالب متنوعي را درباره ي ‏حيات اجتماعي و فرهنگي اين شهربه رشته ي تحرير درآورده اند،مي توان به اين افراد اشاره کرد: ‏برادران شرلي (انگلستان)؛پيترو دلاواله (ايتاليا)؛دن گارسيا (دسيلوا)؛فيگوئروآ (اسپانيا)؛ فدت آفانس يويچ کاتف (روسيه)؛آدام اولئاريوس (آلمان)؛ ژان باپتيست تاورنيه (فرانسه)؛شواليه ژان شاردن (فرانسهانگبرت کمپفر(سوئد)؛مارتين سانسون (آلمان)؛آندره دوليه دلند (فرانسه)؛ايون گرس (اسپانيا)؛ تادوزيوداکروسينسکي (لهستان) و جملي کارري (ايتاليا). ‏بيش تراين سياحان درمورد اصفهان مطالب فراواني را به رشته ي تحرير در آورده اند که نشان دهنده ي حضور گسترده ي غربيان درايران براي نخستين بار بود.اين سياحان دلايل انتخاب اصفهان را به عنوان پايتخت صفويان،ناشي از موقعيت خاص اقليمي اين شهرمي دانستند و معتقد بودند:«شاه عباس اصفهان را به علت موقعيت مناسب جغرافيايي اش به عنوان پايتخت برگزيد و فراواني آب و حاصل خيزي جلگه ي آن که به وسيله ي کانال هاي متعدد زاينده رود آبياري مي شد، به آبادي و توسعه ي شهرکمک کرد.»تاورنيه،سياح و تاجرمعروف فرانسوي نيز معتقد بود شاه با انتخاب اصفهان پايگاهي ايجاد نمود که ازطريق آن مي توانست کشورخود را ازطرف جنوب،مشرق و مغرب توسعه دهد. دراين عصر اصفهان به منتهي اليه پيشرفت خود رسيد؛به گونه اي که شاردن مي نويسد:«هنگامي که شاه عباس بزرگ اصفهان را پايتخت خويش قرار داد،تصميم گرفت اين شهر را همان طوري که امروز هست،زيبا و بزرگ کند. از اين رو نه فقط عموم بزرگان و رجال را مجبوربه ساختن بناهايي باشکوه نمود، بلکه هر متمولي را که سراغ داشت، وادار کرد ابنيه ي عمومي براي زينت شهر و آسايش مردم بسازند»(31)همچنين او مايل بود که جانشينانش دراصفهان بمانند و براي زيبا يي شهرازهيچ اقدامي فروگذار نکرد. بنابراين، دراين عصر آرمان شهر اصفهان از يک سو تبديل به يک باغ شهر باعظمت گرديد و ازديگرسو شهرسازان صفوي با خلق شاهکارهاي معماري و شهرسازي مدرن،گويشي نوين را درآفرينش فضاي کالبدي به وجود آوردند. ‏تاورنيه که چندين بار در دوره ي جانشينان شاه عباس به ايران و اصفهان سفر کرده بود،درباره ي فضاي اصفهان مي نويسد:«محيط شهراصفهان به انضمام محلات خارج از شهر،ازپاريس کوچک تر نيست، اما جمعيتش ده برابر کم تراست و نبايد تعجب کرد که شهر به اين بزرگي اين قدر کم جمعيت دارد. براي اين که هر خانواده يک خانه ي جداگانه و هرخانه يک باغ مخصوص دارد. از هرسمت که به طرف اصفهان بروند، اول مناره هاي مساجد، بعد درختان و بعد خانه ها نمودار مي شوند؛ به طوري که اصفهان از دور بيش تر به جنگلي شباهت دارد.»کمپفر نيز در ديدارش از اصفهان، درباره ي نظام خدمات شهراصفهان معتقد بود:«خيابان هاي اصفهان بعضاً بسيار پهن،مستقيم و به طور قابل ملاحظه اي وسيع اند.اغلب اين خيابان ها با درختکاري و جوي آب روان در وسط، به دلپذيرترين صورت ها درآمده اند. زيبا ترين خيابان ها درحومه ي جديد شهر، عباس آباد قرار داد و پس از آن به ترتيب جلفا و درمرحله ي آخر،شهر قديم که داراي معدودي خيابان هاي درختکاري شده است.» ‏درنهايت،شهرجديد صفوي به گونه اي بود که بناي آن متضمن ويراني شهر قديم نبود. لذا اصفهان نويني که شاه عباس اول بنياد نهاد،به گفته ي سياحان خارجي از نظر طرح و نقشه ي ماوراي انتظارات و افکار آن زمان بود. ‏به هرحال،با توجه به حضور گسترده ي گردشگران درايران و اصفهان،ساختار گردشگري ايران متمولي شد؛به گونه اي که سده هاي هفدهم و هجدهم ميلادي درايران به عصرسفرنامه ها مشهورگرديد. ‏درزمينه ي گردشگري و ساختار مربوط به آن دراين دوران،دو نکته ي مهم را بايد در نظر داشت: ‏­برخورد صميمانه ي ايرانيان با گردشگران خارجي و پذيرفتن آنان در درون جامعه ي ايران،که ريشه در فرهنگ کهن و اصيل ايراني دارد؛دراين زمينه، در تمامي سفرنامه هاي سياحان مي توان مطالب متنوعي را به ويژه در مورد مردم اصفهان يافت. ‏­برخورد حکومت هاي ايراني با گردشگران و سياحان خارجي از نظر ارائه ي تسهيلات و نگرش آنان به فرهنگ گردشگري، که اين نکته با توجه به تحولات جهاني و تفاوت ديدگاه هاي حکم رانان ايراني در طول بيش از چهارقرن را مي توان از مناظر مختلف در پژوهش هاي تخصصي مورد بررسي قرار داد. فصل دوم اصفهان و گردشگري نوين هم زمان با ايجاد تحولات وسيع فرهنگي و سياسي درايران،(هم زمان با جهان) به خصوص ازدوران مشروطيت به بعد، صنعت گردشگري نيز دچارتحول شد و دوران سفرنامه نويسي آرام آرام پايان يافت.به اين ترتيب،ازدهه ي دوم سده ي اخير( 1314 هجري شمسي) با تشکيل اداره ي جلب سياحان تاکنون،صنعت گردشگري و ساختار مربوط به آن در ايران فراز و نشيب هاي متعددي را طي نموده که پرداختن به آن ها مجال ديگري را مي طلبد. با توسعه فرهنگ و تمدن و بروز تحولات اجتماعي و فرهنگي درجهان،«گردشگري نوين» به خصوص از دهه ي 1950 ميلادي به بعد پديد آمد.که بر مبناي آن به واسطه ي ميراث غني فرهنگي و آثار شگفت انگيز طبيعي، اين صنعت مي تواند به يکي از اهرم هاي مؤثر درتوسعه ي اقتصادي- اجتماعي و فرهنگي جوامع مختلف تبديل شود. امروزه با توجه به اين که بخش عمده اي از ميراث گران بهاي تمدني ايران در اصفهان واقع شده ، ضرورت ايجاب مي کند که با نگاهي جامع براي سامان بخشي نظام ورود و خروج گردشگراني که از اصفهان بازديد مي کنند،براساس اصول علمي و مبتني بر گردشگري نوين برنامه ريزي شود. البته اين سخن بدان معني نيست که گردشگري در شهر اصفهان بدون برنامه ريزي ست، بلکه مراد، سامان دهي گردشگري مبتني بر رهيافت هاي علمي ست. در يک نگاه کلي به ساختار گردشگري اصفهان، گردشگراني را که به اين شهر سفر مي کنند، مي توان به اين ترتيب تقسيم بندي کرد. - گردشگران خارجي که قصد سياحت و ديدار ازآثار تاريخي به اين شهر سفر مي کنند - گردشگراني که به قصد ديدار از ساير مناطق کشور از اصفهان عبور مي کنند و در اين شهر توقف کوتاه مدت دارند. - گردشگراني که از طريق اردوهاي دانشجويي و دانش آموزي براي بازديد از مراکز فرهنگي به اين شهر سفر مي کنند. - گردشگراني که در تعطيلات نوروز و تابستان به صورت خانوادگي و يا در گروه هاي چند نفري براي ‏بازديد از مراکز فرهنگي و تاريخي اصفهان به اين شهر سفر مي کنند. ‏با بررسي وضعيت گردشگري اصفهان به نظرمي رسد گردشگراني که اين شهررا به عنوان مقصد انتخابي خود براي سفر بر مي گزييند، از دو الگوي مشخص درگردشگري نوين تبعيت مي نمايند، که عبارتند از: ‏ گردشگري فرهنگي دراين مدل،گردشگران به منظور ديدار از يادمان هاي تاريخي، جشنواره هاي هنري و مراکز فرهنگي، به سراسر جهان و به ويژه به کشورها و شهرهاي تاريخي سفر مي کنند. اين گردشگران عموماً داراي منزلت ويژه اي هستند. زيرا به قصد آشنايي با مواريث فرهنگي،هنري، آداب و رسوم، بازديد ازبناها و آثار تاريخي و با اهداف آموزشي،تحقيقاتي و پژوهشي سفر مي کنند. ‏اين مدل گردشگري امروزه در جهان از رشد روزافزوني برخوردار است، زيرا گردشگر براساس آن، نياز خود را به شناخت و کشف واقعيات موجود در جهان برآورده مي سازد. ‏درحال حاضراصفهان با دارا بودن جاذبه هاي متعدد فرهنگي و تاريخي، درحالي که بخش عمده اي ازتاريخ و تمدن ايران را در خود جاي داده،يکي ازمقاصد اصلي گردشگران _به خصوص خارجي _ در زمينه ي توريسم فرهنگي ست. ‏‏گردشگري شهري ازجمله مدل هاي روبه رشد در صنعت گردشگري، توريسم شهري ست. در اين مدل، بازديد از اماکن تاريخي، فرهنگي، مذهبي، تجاري، سياسي در شهرها به دليل تمرکز امکانات وتسهيلات در شهرها، نسبت به ساير مناطق نظير روستاها از مطلوبيت بيش تري در ميان گردشگران برخوردار است. ‏در ميان شهرهاي ايران، اصفهان يکي از منحصربه فردترين مقاصدي ست که از سوي گردشگران ‏انتخاب مي شود. زيرا از يک سو داراي امکانات و تسهيلات متعددي ست، و ازديگر سو با دارا بودن جاذبه هاي متنوع تاريخي و فرهنگي، مکاني مناسب در راستاي توسعه ي گردشگري شهري و فرهنگي محسوب مي شود؛ و اين درحالي ست که مطابق با طرح جامع گردشگري کشور،تمامي نقاط کشور ايران از منظر گردشگري به هفت منطقه تقسيم شده اند که استان و شهراصفهان به عنوان کانون اصلي گردشگري ايران (در قلب فلات مرکزي ايران)و در منطقه ي پنجم قرار دارد. ‏مطابق با آمارموجود،ورودي گردشگران داخلي و خارجي به شهر اصفهان در طول سال 1386‏به شرح زيرمي باشد. ‏با درنظرگرفتن آمار فوق، اين نکته مبرهن است که هنوز تا رسيدن به استانداردهاي منطقي براي ورود انبوه گردشگران و اقامت طولاني مدت آنان در شهر اصفهان، راه درازي در پيش است. از همين رو، در راستاي توسعه ي کيفي گردشگري در شهر اصفهان،بايد بر اساس دو مدل فوق الذکر برنامه ريزي شود، تا بتوان از يک سو پيوندي منطقي ميان عصر سفرنامه نويسي و گردشگري نوين برقرار نمود و از ديگر سو درمسيرتوسعه ي اقتصادي و فرهنگي اصفهان (نگين گردشگري ايران) گام برداشت. استان اصفهان استان اصفهان با مساحتی حدود 105937 کیلومتر مربع بین 30 درجه و 43 دقیقه تا 34 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی خط استوا و 49 درجه و 36 دقیقه تا 55 درجه و31 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد . این استان که در مرکز ایران واقع شده است از شمال به استانهای مرکزی , قم و سمنان؛ ازجنوب به استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد ؛ از شرق به استانهای لرستان و چهارمحال بختیاری محدود است . بر اساس آخرین تقسیمات کشوری ، این استان دارای 17 شهرستان , 60 شهر ، 37 بخش و 116 دهستان و مرکز آن اصفهان است . شهر تاریخی اصفهان مرکز استان اصفهان است و اکنون دارای مقام سوم از نظر جمعیت در سطح کشور می‌باشد. فاصله اصفهان تا تهران 425 کیلومتر است و در جنوب آن قرار دارد. ای شهر به دلیل موقع جغرافیایی بسیار مناسب که در قلب فلات ایران قرار دارد. پیوسته مورد توجه سلاطین و مدیران مملکتی بوده است.اصفهان از سطح عمومی دریاها حدود 1580 متر ارتفاع دارد و در شرق سلسله جبال زاگرس واقع شده است. این شهر در چهارراه شمالی- جنوبی و شرقی- غربی کشور قرار دارد و در طی تاریخ محل رفت و آمد و برخورد اقوام و فرهنگهای مختلف بوده است. منطقه بزرگ اصفهان در قسمت شمالی و شرقی به کویر محدود می‌گردد و قسمت غربی و جنوبی آن به ارتفاعات زاگرس منتهی می‌شود. علت وجودی و پیرایش این شهر را باید مدیون آبهایی دانست که از کوههای زاگرس مرتفع به نام زردکوه بختیاری سرچشمه گرفته و زاینده‌رود را به وجود آورده و در نتیجه شهر زیبای اصفهان در دو طرف زاینده‌رود قرار گرفته است.شهر اصفهان بر روی دشتی نسبتا" صاف با شیبی حدود 2 درصد و به طرف شمال شرقی بنا گردیده است توسعه‌ی شهر در طی قرون متمادی به سمت جنوب غربی بوده، زیرا در این منطقه آب فراوانتر و آلودگی نیز کمتر است. یناهای یادبود تاریخی -مدرسه آقابزرگ ، کاشان -عمارت عالی قاپو -تالار اشرف ،اصفهان خانه بروجردیها ،کاشان -مدرسه چهار باغ،اصفهان -کاخ چهل ستون ، اصفهان -کبوترخانه ، اصفهان -بازار اصفهان ، اصفهان -باغ و عمارت فین ، کاشان -پل خواجو ، اصفهان -کاخ هشت بهشت ، اصفهان پل مارنان ، اصفهان قلعه نارنج یا نارین ،اصفهان -پل شهرستان ، اصفهان -تپه های سیلک ، کاشان -پل سی و سی پل (33 طاق قوسی ) ، اصفهان بناهای یادبود مذهبی -مسجد جامع عباسی (امام) ، اصفهان -مسجد جامع اردستان ، اصفهان -مسجد جامع اصفهان ، اصفهان -امامزاده هلال بن علی ، کاشان -امامزاده شاهزاده ابراهیم ، کاشان -مسجد شیخ لطف الله ، اصفهان -کلیسای وانک ، اصفهان -مسجد جامع زواره ، زواره فرهنگ و هنر -روستای ابیانه ، کاشان -موزه چهل ستون ، اصفهان -صنایع دستی -موزه ملی کاشان ، کاشان مسجد شیخ لطف‌الله - اصفهان آدرس: ضلع شرقی میدان نقش جهان مکان: مـذهبـی تاریـخی ساخته شده در ۱۶۰۲ - ۱۶۱۹ میلادی شاهكاری از معماری و كاشی‏كاری قرن یازدهم هجری است به فرمان شاه عباس اول در مدت هیجده سال بنا شده و معمار و بنای مسجد استاد محمدرضا اصفهانی بوده است تزئینات كاشی‏كاری آن در داخل از ازاره‏ ها به بالا همه از كاشی‏های معرّق پوشیده شده است. باستان‌شناسان خارجی در مورد عظمت معماری این مسجد گفته‏ اند: «به سختی می‏توان این بنا را محصول دست بشر دانست». شیخ‌ لطف‌‌الله جبل‌عاملی، پدر زن شاه عباس اول و از علمای‌ بزرگ‌ شیعه‌ در لبنان‌ امروزی‌ بود كه‌ به‌ دعوت‌ شاه‌ در اصفهان‌ اقامت‌ گزید. این‌ مسجد به‌ منظور تجلیل‌ از مقام‌ او و برای‌ تدریس‌ و نمازگزاری‌ وی‌ احداث‌ شد. مسجد شیخ لطف الله‏ یكی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی‌قاپو واقع شده و به واسطه كاشیكاری‌های معرق داخل و خارج گنبد و كتیبه‏های بسیار زیبای خط ثلث كه مقداری از آنها به خط علیرضای تبریزی عباسی است از زیبایی و ظرافت كمتر نظیر دارد. این مسجد به علت اینکه نه دارای مناره است و نه دارای شبستان ورودی (حیاط) و همچنین اینکه ورودی آن پله می‌خورد، غیر طبیعی است. عدم وجود شبستان و صحن ورودی این مسجد را به مقتضیات تقارنی میدان نقش جهان (قرار گرفتن مسجد رو به روی عمارت عالی‌قاپو) که در نهایت منجر به این مسئله شده‌است که نتوان صحنی یا حیاطی رو به قبله که برای نمازگزاری استفاده شود، برای آن طراحی کرد نارنج قلعه – نائین آدرس: نائین مکان: تاریـخی آثار باقیمانده بنایی که به نارنج قلعه ( نارین قلعه )معروف است حکایت از قدمت و دیرینگی آن دارد . سبک بنا و نوع مصالح(خشت خام) به کار رفته آن را به قبل از اسلام مربوط می کند ارتفاع قلعه از سطح زمین 25 ذرع است . درباره کارکرد این قعله اطلاع صحیحی در دست نیست . اما بعید نیست که این فضا همواره با فضاهای مجاور آن حاکم نشین و مرکز اداری نظامی شهر بود باشد. مدارک و منافع متعدد به شهر هائی اشاره می کنند که قلعه های مانند نارنج قلعه داشته اند .حمدالله مستوفی در سال 740 هجری دور این قلعه را 4000 گام ذکر کرده است. اصطخری در کتاب خود از وجود پنج هزار قلعه در شهرها و کوهای پارس خبر داده است . اصطخری به آتشکده ای نیز اشاره می کند که بر بالای این قلعه قرار داشته است با توجه به این مطلب احتمال این که این قلعه در قبل از اسلام محل نگاهداری اتش بوده است بسیار است .در دوره صفویه نیز شهرهای متعددی وجود داشته اند که در آن قلعه های موسوم به نارنج قلعه بوده است . این قلاع جنبه نظامی داشته اند . بنا براین با توجه به این نکته و بادر نظر گرفتن خندقی که پیرامون این قلعه بوده است می توان(نارنج قلعه)نایین را هم یکی از قلاع نظامی به حساب آورد چشمه اسكندریه نیاسر - کاشان آدرس: نیاسر مکان: طبـیـعی یکی از آثار جالب و دیدنی نیاسر، چشمه نیاسر و یا چشمه اسکندریه است.آب این چشمه از پای آتشکده جاری می‌شود آب پاک و زلال از میان شکاف سنگ‌های درون گودالی می‌جوشد. این چشمه یقیناً عامل اصلی ایجاد و تداوم تاریخ چند هزار ساله نیاسر بوده است و اکنون نیز منشأ زیبایی‌های فراوان و منبع اصلی آب شهر و مزارع کشاورزی محل است. آب این چشمه همسان با آب چشمه سلیمانیه فین است. به نقل از کتاب تاریخ کاشان، اسکندر بن فیلقوس که علم کشف الاسرار داشته و از یاران دانیال نبی بوده محل این چشمه را کشف نمود و به حجاران دستور داد تا آنجا را حفر کنند.آنها هم در یک شبانه روز این چشمه را احداث و احیا نمودند. آب این چشمه بسیار زلال و مصفا بوده و پس از خروج از دل کوه و در مسیری نسبتاً طولانی بعد از عبور از باغ تالار و باغات به صورت آبشار بسیار زیبایی به پایین و به سمت شهر در حرکت است.این چشمه در تمام طول سال پر آب است و آب آن در تابستان خنک و در زمستان گرم و ولرم است. کلیسای مریم - اصفهان آدرس: اصفهان.محوطه‌ میدان بزرگ جلفا مکان: فرهنگی مـذهبـی تاریـخی اولین ساختمان این کلیسا در سال 1610 ساخته می‌شود که بعد از آن در سال هزار و ششصد و سیزده کاملاٌ ساخته می‌شود این کلیسا در سال هزار و ششصد و شصت و شش با نقاشی مزین می‌شود و کاشیهای دیوارهای آن بین سالهای هزار و ششصد و پنجاه و یک و هزار و ششصد و شصت و شش به تدریج نصب می‌شود این کلیسا بدون ستون برپا شده است . این کلیسا دارای نقاشی‌های زیبایی است که بر دیوارهای نمازخانه نقش بسته‌اند در دیوارهای شمالی و جنوبی دو تابلوی رنگ روغن روی بوم وجود دارد اثر یک هنرمند ماهر ونیزی که توسط آقای گراک هدیه شده است که متعلق به سیصد سال پیش هستند . چون این کلیسا به نام حضرت مریم نام نهاده شده زنها با علاقه‌ی بیشتری به این کلیسا می‌رفتند در قدیم روزهای چهارشنبه دختران و زنها گروه گروه از محله‌های جلفا به این کلیسا می‌رفتند و چهارشنبه‌ی قبل از عید پاک بعضی‌ها پابرهنه به این کلیسا می‌آمدند تا با خوشحالی و شادی حضرت مریم شریک شوند و او را به خاطر قیام حضرت مسیح بشارت دهند . در قسمت شمالی محوطه‌ی کلیسا کلیساهای کوچکی به نام هاکوب مقدس وجود دارد که خیلی پیشتر از بنای اصلی کلیسا ساخته شده بود تا مردم در آن محل به دعا و نیایش بپردازند . کلیسای مریم تا سال 1848 به جای ناقوس ، تخته‌ای داشت که از آن استفاده می‌شد ولی در همین سال یعنی هزار و هشتصد و چهل و هشت کشیش بارسق گالستانیان به هنگام بازگشت از هند با خود ناقوسی به جلفا می‌آورد و به جای ناقوس تخته‌ای نصب می‌کند . محوطه‌ی این کلیسا بعد از کلیسای وانک بزرگترین محوطه را داراست و مراسم بیشتری در این کلیسا برگزار می‌شود . این کلیسا دارای دو در ورودی است در شرقی و غربی که بیشتر از در غربی آن استفاده می‌شود در غربی دقیقاٌ روبروی در شرقی کلیسای بتلهم باز می‌شود کلیسای وانک - اصفهان آدرس: اصفهان.محوطه بزرگ میدان جلفا مکان: فرهنگی مـذهبـی تاریـخی وانک اولین بار در سال 1604 ساخته شد که البته این بنا خیلی کوچکتر از بنای فعلی و با وسعت کم ساخته شد ارامنه بعد از کوچ بزرگ یعنی در سال 1605 به دستور شاه عباس دوم به اصفهان آورده شدند . آنها از بدو ورود شروع به ساختن محل زندگی کردند و در وحله‌ی اول کلیساها را بنا کردند . ارامنه مردمانی بودند که مذهب برایشان اهمیت بسیاری داشت . پس این باعث می‌شد که محلی برای دعا و راز و نیاز با خدای خود داشته باشند . اولین آنها کلیسای وانک بود سال بعد از ساخت اولیه به خواست و تشویق خلیفه‌ وقت داویراول ( خلیفه شخصی است روحانی که ازدواج نمی‌کند و امور ارامنه در دست اوست این شخص از ارمنستان و یا لبنان که رئوس مذهبی ارامنه هستند انتخاب شده وبه نقاط مختلفی که ارامنه ساکن هستند فرستاده می‌شود ) این مکان ویران شده و جای آن بنایی با طرحی شکوهمند و عظیم ساخته می‌شود . ساخت این مکان 9 سال به طول می‌انجامد . و در سال 1664 در زمان سلطنت شاه عباس دوم به اتمام می‌رسد این مکان را برای تعلیم راهبان و اسکان خلیفه بنا می‌کنند این کلیسا و یا دیر آمناپرگیچ ( ناجی همگان ) در جنوب اصفهان در محله‌ جلفا یعنی در میدان بزرگ این محله واقع است ، بنای عظیم و برج ساعت آن از فاصله‌ی دور مشخص است با ایرن این بنا با ذوق و سلیقه‌ی مردمان این منطقه بیشتر آشنا می‌شویم مردمانی که خاک خود را رها کرده وبه سرزمین غریب آورده شدند و اثری چنین زیبا خلق کرده‌اند . این بنا دو در ورودی دارد که در اصلی دری چوبی بزرگ است که مردم از آن رفت و آمد می‌کنند . سر در این ورودی منظره‌ای از داخل دیر با کاشی لاجوردی و خاکستری مزین شده بالای تصویر به خط ارمنی این چنین نوشته شده ( دیر ناجی همگان محلی برای راهبان ) بعد از ورود دالانی وجود دارد که در دو طرف دالان دو اتاق وجود دارد که قبلاٌ در آن اتاقها به امور مربوط به ارامنه رسیدگی می‌کردند ولی در حال حاضر یکی به عنوان مغازه‌ای کوچک و دیگری به عنوان اتاق نگهبانی از انها استفاده می‌شود . دالان ما را به سمت پلکان ورودی راهنمایی می‌کند . در سمت راست پلکان برج ناقوس واقع است در زیر این برج دو قبر وجود دارد این قبرها مطعلق به سربازی ارمنی و دیگری مطعلق به پیشوای ارمنی است این برج 38 سال بعد از بنای اصلی دیر ساخته می‌شود هزینه‌ی آن را تاجری ارمنی به اسم هوانجان جمالیان متقبل می‌شود . در سمت راست این بنا ( برج ناقوس ) کتیبه‌ای بزرگ به رنگ آبی مشخص است و دور آن را سنگهای صلیبی احاطه کرده‌اند این سنگهای صلیبی به زبان ارمنی ( خاچ کارم نام دارند یعنی همان سنگ صلیبی ) این سنگها یا خاچ کارها از کلیساهای ویران شده‌ی جلفا به این مکان آورده شده و در این دیوار نصب شده‌اند . در قسمت سمت چپ برج ناقوس بنای یاد بودی چشم بیننده را به طرف خود جلب می‌کند این بنای یاد بود ، یاد بودی از قتل عام ارامنه است که در سال هزار و نه صد و پانزده به دست ترکان عثمانی صورت گرفته هر ساله در این مکان در روز بیست و سه آوریل مراسم برگذار می‌شود که مردم ( ارامنه ) جمع شده و شمع روشن می‌کنند و یاد شهدای ارمنی را گرامی می‌دارند موزه کلیسای وانک این موزه در سال 1871 در کلیسای وانک ساخته شد .بعد از کتابخانه موزه‌ی این کلیسا قرار دارد . این مکان محل نگهداری اجناس گرانقیمت و نایابی است که در دنیا نظیر آنها وجود ندارد باید گفت که بشر این اموال گرانقیمت و نایاب به وسیله‌ی مردم هدیه شده‌اند که اهدای این اموال بیشتر برای آن بوده که جایگاه مناسبی برای یادگارهای گذشتگان وجود داشته باشد تا آیندگان بدانند پدرانشان که بودند و چه کردند .در این مکان از انجیلهای زیبایی نگهداری می‌شوند که یکی از آن انجیلها کوچکترین انجیل دنیا است که با هفت زبان نوشته شده و هفت گرم وزن دارد کلیسای بتلهم - اصفهان آدرس: اصفهان.محوطه‌ میدان بزرگ جلفا مکان: فرهنگی تاریـخی مـذهبـی بلندترین کلیسای جلفا است و گنبد آن بزرگتر از کلیساهای دیگر است و از نظر نقاشی‌های داخل نمازخانه بهتر از کلیسای وانک است . این کلیسا در سال 1627 بنا شد بانی این کلیسا شخصی ثروتمند بود به نام خواجه پطروس . خواجه پطرس بانی ساخت میدان بزرگ جلفا نیز هست . گنبد کلیسای بتلهم دو پوش است 8 پنجره دور گنبد دارد از داخل نمازخانه دور گنبد با نقاشی‌های زیبایی آزین یافته است و سقف آن با گلبوته‌های زیادی زنگاری شده است . محراب آن نسبتاٌ وسیع است و دور تا دور آن 12 تصویر وجود دارد طبق روایات سال خوردگان این کلیسا از روی حسادت بنا شده است . می‌گویند بانی کلیسای مریم به خادم خود دستور می‌دهد که روز هفته‌ی مقدس خواجه پطروس را به کلیسا راه ندهد به خاطر همین خواجه پطروس بعد از این ماجر خود کلیسایی بنا می‌کند تا به قول معروف پا در کفش آودیک بانی ساختمان کلیسای مریم بکند ، ولی بعضی‌ها نیز می‌گویند چون در روز هفته‌ی مقدس خواجه پطروس به کلیسای مریم می‌رود و جایی برای نشستن نمی‌یابد بنا را بر این می‌دارد که خود کلیسایی بسازد این کلیسا روبروی کلیسای مریم واقع است . در سال 1970 هنگام تعمیر گنبد کتیبه‌ای یافته می‌شود که نام چند نقاش که نقاشی دیوارهای کلیسا را به عهده داشته‌اند آورده شده بود این نقاشان عبارت بودند از میناس - ماردیروس - آسدوازادور ( میناس یکی از نقاشان مشهور اصفهان بوده است ) این کلیسا دو انجیل خطی دارد که بر پوست نوشته شده‌اند که به سال هزار و صد و هشتاد و هفت میلادی بوده است . در سمت غرب محوطه‌ی کلیسا قبر خواجه پطروس بانی کلیسا و خواجه غوکاس فرزندش و فرزند خواجه غوکاس قرار گرفته است . کلیسای بتلهم به خاطر داشتن جاذبه‌ توریستی و به علت فرسودگی در حال حاضر به عنوان یک موزه استفاده می‌شود و مراسم مذهبی در آن انجام نمی‌شود . ولی هر ساله در آخر مرداد ماه بنا بر رسم ارامنه به 12 کلیسای موجود در جلفا سر می‌زنند و در هر کدام از کلیساها شمع روشن کرده دعا می‌خوانند و فقط در همین روز خاص است که این کلیسا شاهد رفت و آمد ارامنه می‌شود کوه صفه - اصفهان آدرس: جنوب شهر اصفهان مکان: طبـیـعی تفریـحی نام کوهی است در منتها الیه جنوب جغرافیایی اصفهان که گاهی خاجیک نیز نامیده می‌شود خاجیک نام یک ارمنی است که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در نزدیک چشمه در دامنه کوه دکه داشته‌است و مواد خوراکی و غیره به کوهنوردان می‌فروخته است كوه صفه به ارتفاع 2232 متردر جنوب شهر اصفهان و چسبيده به شهر قرار دارد. كمربندي جنوب اصفهان در سال 1379 افتتاح گرديد و در دامنه اين كوه واقع شده است . جهت دسترسي به كوه از راههاي مختلفي مي توان اقدام كرد كه مرسوم ترين آن از ( سه راه حكيم نظامي ) ميباشد . عليرغم اينكه (سه راه حكيم نظامي) يك چهارراه است همچنان نام آن (سه راه حكيم نظامي) است . خودروهايي كه جهت دسترسي به بيمارستان الزهرا , كلينيك شبانه روزي خانواده و چند پادگان در ايستگاه مربوطه در چهارراه قرار دارند شما را به مبدأ حركت در پارك كوهستاني صفه راهنمايي خواهند كرد. ديواره هاي كوه صفه : 1-ديواره گل زرد در قسمت شمال كوه قرار دارد 2-ديواره آينه در شرق كوه واقع گرديده است 3-دیواره شاهنشین بالای چشمه خاچیک قرار دارد 4-دیواره بوریل در جنوب غربی قله قرار دارد پل مارنان - اصفهان آدرس: درغربی ترین قسمت شهر اصفهان مکان: تاریـخی این پل دراصل ماربین نام داشته و ازکلمه مهربین اوستایی گرفته شده است قدمتی برابر تاریخ ساخت پل شهرستان را به این پل نسبت می دهند ولی مدرکی که این موضوع را ثابت کند در دست نیست. این پل قبل از دوره صفوی بیش از 17 دهانه داشته و اکنون فقط 17 دهانه آن باقی مانده است . در زمان شاه سلیمان صفوی به همت یکی از ثروتمندان ارامنه ملقب به سرفراز تعمییراتی اساسی روی پل انجام گرفت و مدتی پل را به نام سرفراز می خواندند. نامهای دیگر این پل، ماربانان و مادنان می باشند پل جویی - اصفهان آدرس: میان پل هاى الله وردیخان و خواجو مکان: تاریـخی تفریـحی این پل كه با عرض كم و طول حدود 147 متر ساخته شده از مستحدثات دوره شاه‏ عباس ثانى در سال 1065 هجرى است این پل براى عبور و مرور عامه مردم نبوده بلكه صرفاً وسیله ارتباط باغ هاى سلطنتى در ساحل شمالى و جنوبى رودخانه و محل عبور خانواده شاه ‏صفوى و امراء و اشراف و مهمان ‏ها و سفرایى بوده كه (در بناهاى باشكوه این باغ ها كه امروزه چیزى از آنها باقى نمانده) با شاه ‏عباس دوم ملاقات داشته‏ اند. این پل میان پل هاى الله وردیخان و خواجو بنا شده و وسیله اتصال و ارتباط باغهاى سلطنتى واقع در شمال و جنوب رودخانه زاینده بوده است، و چون جوى كوچك سنگى روى این پل تهیه شده بود كه آب از آن عبود كند با این نام مشهور شده است. آن جوى كوچك ظریفى از سنگ بوده كه در عهد صفویه بر روى پل تعبیه كرده بودند و این جوى، آب را از طرفى به طرف دیگر پل جارى مى ‏كرده است. این پل بیست و یك دهانه دارد كه با سنگ و آجر بنا شده است. ولى در سالهاى اخیر جوى پر و مسطح گردیده است. نسبت به ثبت تاریخى این پل اقدام گردیده است ولى تاكنون به ثبت نرسیده است پل خواجو یا پل شاهی - اصفهان آدرس: انتهای جنوبی خیابان چهار باغ خواجو مکان: تفریـحی تاریـخی این پل به امر شاه عباس دوم در سال 1060 هـ.ق بر روی ویرانه‌های پلی از دوره تیموری به صورت امروزی آن ساخته شد. این پل در عصر صفویه یکی از زیباترین پلهای جهان بشمارمی رفت در وسط پل، ساختمانی شامل چند اتاق مزین به نقاشی دارد و این اتاقها اختصاص به بزرگان و امرائی داشت که به هنگام ایجاد دریاچه مصنوعی مسابقات شنا و قایقرانی را تماشا می‌‌کرده اند. پل خواجو به دلیل معماری و تزئینات کاشیکاری بر سایر پلهای زاینده رود برتری دارد. هدف شاه عباس دوم از احداث این پل ارتباط دو قسمت محله خواجو و دروازه حسن آباد به تخت فولاد و راه شیراز بود .بنابراین به پل حسن آباد و پل شیراز معروفیت پیدا کرد. این پل با طول 133متر و عرض 12متر ،همراه با تزئینات کاشیکاری فراوان از آثار بسیار ممتاز اصفهان است بطوریکه کلیه جهانگردانی که در دوره‌های مختلف به اصفهان آمده‌اند زیبائیهای پل خواجو را وصف کرده و آن را در زمره شاهکارهای مسلم معماری ایرانی، اسلامی به شمار آورده اند زیر ساختهای اقتصادی اصفهان نگاهی اجمالی به عرصه اقتصاد در جهان امروز جایگاه شایان توجه صنایع خدماتی را که زاده نیازهای جاری بشر ساکن در این کره خاکی است به روشنی هویدا می سازد و صنعت گردشگری که از جمله صنایع خدماتی اثر بخش در پروسه توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه قلمداد می شود به عنوان برترین و پر مخاطب ترین صنعت قرن شرایطی را مهیا کرده است که چشم پوشی از دستاوردهای آشکار و نهان این صنعت و گرایش به بهره برداری از آن را اجتناب ناپذیر کرده و عقل سلیم اقتضا می کند تا به منظور حصول به منافع مکفی در عرصه اقتصاد جهانی با نگاهی تازه به جوانب گوناگون این صنعت نگریسته و سهم متناسبی از بازارهای نو پای آنرا تصاحب کنیم . ولیکن بدیهی است که مشارکت در عرصه هر نوع عملیات اقتصادی نیازمند بسترهای مساعد متنوعی است که مهمترین آنها وجود زیر ساخت‌های کاربردی مربوطه است . خوشبختانه با توجه به افق چشم انداز توسعه ایران اسلامی در زمان حاضر مسیر توسعه بسترهای اجرایی به منظور حصول به دست آوردهای سطح نظر مهیاست و در عرصه صنعت گردشگری استان اصفهان با مسیری شتابان به پیش می رود . در همین راستا و با عنایت به پتانسیل های بالقوه توسعه گردشگری در سطح استان ، سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری با ترغیب و تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی نسبت به ایجاد بازار رقابتی اقداماتی را به عمل آورده که ماحصل آن به عینه مشهود است . بدیهی است اثر اولیه توسعه زیرساخت‌های گردشگری در وهله اول جامعه محلی را منتفع می‌گرداند و انتفاع جامعه بومی مقدمه توسعه قلمداد می شود . هتل ساحلی پردیس مبارکه یکی از زیر ساخت‌های مذکور است که به همت سرمایه گذار بخش خصوصی و با عنایت به قابلیت های موجود منطقه هم به لحاظ نبود امکانات متناسب اقامتی و پذیرایی در محل و نیز از نظر نیاز ملموس قطب‌های صنعتی پویای منطقه با کیفیتی مطلوب اما در مدت زمانی قابل توجه در موقعیتی استثنایی احداث شده است . هتل پردیس که در محله قدیمی اسماعیل ترخان مبارکه از دل بافت تاریخی سربرآورده و جریان پویا و روان آب زاینده رود محیط آنرا دل انگیز گردانیده و همچنین طراوت و شادابی پارک جنگلی سرارود مبارکه مناظر جذاب و به یادماندنی را در کنتراست بی نظیر صنعت و طبیعت برای آن به ارمغان آورده است . این هتل در طول مدت پنج سال تلاش مستمر و بی وقفه در سال جاری به بهره برداری رسید. موافقت اصولی این واحد اقامتی و پذیرایی که در آبان ماه سال 1383 توسط ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وقت صادر شده بود این امکان را مهیا گردانید تا در زمینی به وسعت 5 هزار متر مربع هتلی با زیربنایی بالغ بر 3117 مترمربع در طول پنج سال احداث و رسمأ مورد بهره برداری قرارگیرد . این واحد اقامتی و پذیرایی که با بهره گیری از اعتبارات طرح های گردشگری استان و با مشارکت بانک کشاورزی احداث شده است سرمایه ای بیش از چهل و سه میلیارد و ششصد و سی و هشت میلیون ریال را مصروف خویش گردانیده و از فضاهایی همچون دو سالن و تالار برگزاری مجالس هر یک با وسعت 550 مترمربع ، رستوران و لابی هتل با ظرفیت 150 نفر میهمان ، هفده باب اتاق و سوئیت اقامتی ، پارکینگ رو باز و سایر فضاهای کاربردی تشکیل شده است که شرایط مطلوب و مساعدی را جهت میهمانان و شهروندان شهرستان صنعتی مبارکه فراهم آورده و موجبات اشتغال 25 نفر از مردم منطقه را ایجاد کرده است . اکنون پس از گذشت سه ماه از آغاز فعالیت رسمی این مجموعه اقامتی و پذیرایی تحول چشمگیر بازار گردشگری منطقه مقدمه ای شده است بر تفکر قابلیت توسعه ساختار مذکور چرا که با توجه به نیاز ملموس منطقه ضرورت ایجاب می نماید تا به منظور توسعه قابلیت پاسخگویی به مخاطبان اقدامات اساسی صورت پذیرد. این نمونه عملیاتی بیانگر حقیقت ناشناخته ای است که ضرورت توسعه زیر ساخت‌های گردشگری استان را ملموس تر کرده و حرکت شتابان استان اصفهان در راستای نیل به اهداف افق چشم انداز توسعه را به روشنی آشکار می سازد. سفر محرک اصلی در چرخه اقتصاد است . صنعت توریسم معمولا یکی از زمینه های اقتصاد جهانی است که به آن توجه کمی می شود . صنعت توریسم ، همچنان به عنوان چرخه پیشرفت اقتصادی بسیاری از کشور های فقیر به حساب می آید . این صنعت امروزه نیاز به نگهداری دارد . هتل ها نیاز به کارکنانی جهت بازسازی داشته ، همچنین ارگان هایی باید وجود داشته باشند که تحت نظر آنها سواحل تمیز باقی مانده و پاکسازی لازم در آن به عمل آید . هر چیز مرتبط با صنعت توریسم باید نو شود . به عنوان مثال کافی شاپ ها برای جذب بیشتر گردشگران باید منوهای خود را تغییر دهند . هتل ها و بسیاری از اماکن گردشگری دیگر نیز باید بنا به نیازهای توریستی خود را به روز سازند . با ایجاد چنین تغییراتی در سطح شهر و یا کشور است که اقتصاد می تواند جریان داشته و رو به پیشرفت باشد . توریسم نه تنها سبب افزایش درآمد افراد و ارگان هایی می شود که در این راستا فعالیت دارند ، بلکه برای افرادی که به گردشگری علاقه مندند نیز می تواند مفید باشد . به خاطر داشته باشید که هر کشور یا شهر و حتی روستایی دارای پتانسیل هایی جهت رونق اقتصادی است . توریسم می تواند همچون یک کار تجارتی سبب برانگیزاندن رقابت اقتصادی شود . همانطور که در تجارت تامین کننده های کالا درصدد رقابت ، جهت تولید کالایی بهتر برمی آیند ، در صنعت توریسم نیز از آنجا که گردشگران روز به روز به دنبال سرویس گرفتن بهتر می باشند ، کشور ها باید به رقابت افتاده تا جهت جذب بیشتر مسافران در کشور خود امکانات و تجهیزات بیشتری را فراهم آورند . البته این مساله کاملا قابل انتظار است که تمامی کشور ها به زودی نمی توانند سرویس ها مرتبط با کشورهای خارجی را ارایه دهند ، حتی گاهی ارائه برخی از این سرویس ها ممکن است به علت عدم سازگاری فرهنگی با یک کشور هیچگاه صورت نگیرد . ایران کشوری است با جاذبه های گونان در زمینه های تاریخی و فرهنگی و جغرافیایی . وجود اقوام گوناگون با آداب و سنن های منحصر به فرد ، چهره ی متفاوتی به این کشور بزرگ ، چه از نظر وسعت و چه از نظر قدمت بخشیده است .لقب ایران در صنعت جهانگردی بهشت گمشده است و شناسایی نکردن بسیاری از جاذبه های بکر موجود ، باعث شده که همچنان گمشده باقی بماند کارشناسان جهانگردی از ایران به عنوان غول خفته ی این صنعت نام می برند . از آنجا که امروزه بیشتر افراد به منظور تفریح و لذت بردن ( باید توجه داشت که در تعریف سفر هم بسیاری از کتاب های تخصصی در زمینه جهانگردی همین مطلب را ارائه داده اند ، یعنی سفر به قصد لذت بردن انجام می شود .) سفر می کنند ، توقع بیشتری از لحاظ امکانات از کشور میزبان دارند و به همین دلیل است ، کشورهایی که اکنون از جاذبه های مصنوعی و به عبارت بهتر دست ساز برخوردار هستند از کشور ما در زمینه جذب توریست موفق تر عمل می کنند . البته به این موضوع هم باید توجه داشت که نبود آزادی و تا حدی امنیت و گاها سیاست های خارجی نادرست در کشور ما و وجود تبلیغات منفی رسانه های خارجی بر این مسئله دامن می زنند . یکی دیگر از مواردی که می تواند به ما در جهت پیشرفت در این زمینه یاری رساند ، فرهنگ سازی و آشنا کردن مردم در مواجه با افراد خارجی است ، به عنوان مثال کشور چین در برگزاری المپیک ۲۰۰۸ پکن لبخند زدن و ایستادن داخل صف به مردم را آموزش می داد کاری ساده اما تاثیر گذار . ایران از معدود کشور های چهار فصل دنیا است هم زمان با شروع فصل زمستان در شمال کشور می توانید از هوای بهاری جنوب لذت ببرید . وجود جنگل ها و کوه ها در فاصله ای از کویر نشان از نعمت های سرشار خداوند است به این سرزمین بزرگ . وجود تاریخی چند چند هزار ساله نشان از اصالت این مرز و بوم است که با وجود بی رحمی ها و تاخت تازهای زیادی که در طی قرون به آن تحمیل شده ، همچنان استوار باقی مانده و باقی خواهد ماند . در چند سال اخیر فعالیت های زیادی در زمینه جذب توریست و تبلیغات انجام شده که نمونه از آنها : •بیمه شدن گردشگران خارجی توسط تفاهم نامه هایی بین بیمه سینا و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری •برگزاری نخستین همایش بین المللی مردم شناسی در کرمان در دی ماه سال جاری . •دومین نمایشگاه بین المللی در اصفهان •شرکت در نمایشگاه بین المللی در عربستان •انتشار مجموعه شعر اقوام ایرانی •راه اندازی نخستین قطار گردشگری به مقصد جنگل های شمالی که نتیجه آنها افزایش چشمگیر ۷۰ درصدی ورود گردشگران خارجی به کشور در نه ماه اول سال بود ، و در اینجاست که به نقش انکار ناپذیر تبلیغات در توسعه ی این صنعت پی می بریم . همه ما با تلاش می توانیم به رونق و گسترش این صنعت پر سود کمک کنیم تا بتوانیم به در آمدی دائمی و توسعه ای پایدار برسیم . فصل سوم بازارهای اصفهان وچگونگی تاثیرگردشگر روی اقتصاد اصفهان در مقابل مسجد شاه در شمال میدان شاه اصفهان سردرى هلالى شكل با كاشیكارى مجلل و با شكوهى پدیدار است كه از آنجا داخل بازار قیصریه می شوند این سردر به امر شاه عباس بزرگ در سال1011ه.ق از روى سردر قیصریه آسیاى صغیر ساخته شده و چون در قدیم الایام عموم مردم بخصوص سلاطین و پادشاهان به اوضاع کواکب توجه داشتند ساختمان ها را نیز در ساعات میمون و اقترانات سعد بنا می کردند و گویا هنگام شروع به ساختمان ها این بنا طالع در برج قوس بوده است و از این رو در بالاى سر در برج قوس را که از ستاره هائى تشکیل می شود که پیکره کمان را نشان می دهد ترسیم و انسان نیم تنه دیگر آن به صورت حیوان درنده ‏اى است با درست داشتن تیر و کمان نقاشى کرده ‏اند و در وسط این سر در نقش خورشید با طرزى جالب و عالى مشاهده می شود. در داخل این سردر نقاشی هاى بسیار زیبا وجود دارد که در اثر مرور و زمان خراب و از بین رفته و آن تصویر یکى از جنگ هاى شاه عباس بزرگ با ازبکها می باشد. در بالا و پائین سمت راست تصاویرى از مردان و زنان اروپائى در حال عشرت نمودار و طرف چپ شکارگاه است. در قسمت بالا روبرو دریچه‏ اى است که در قدیم جاى ساعت بزرگى بوده و در اوقات روز زنگ هائى میزده و پاندولش موجب حرکات و بازی هاى گوناگون به اشکال منقش مانند پرندگان و حیوانات که از چوب نقاشى شده بود می گردید. و گفته ‏اند که در بالاى آن ساعت ناقوسى وجود داشته که از دیر هرمز شاه آورده بود. طرفین سر در قیصریه سکوهاى وسیعى از سنگ یشم و سماق نصب شده است در قدیم جواهر فروشان و زرگران بساط خود را روى آنها گسترده و متاع هاى خود را به فروش می رسانیدند. در جبهه چپ سر در منظره شکار دسته جمعى شاه عباس و نیز تصویر جوانى را نشان مى ‏دهد. در طرفین سر در نقاره خانه ‏اى وجود داشته که تا این اواخر در ایوان هاى آن هنگام ‏غروب و طلوع آفتاب چنانچه مرسوم بود نقاره می نواختند، نگارنده بیاد دارم که در سال هاى تا 1307 این عمل انجام می شد. در حجرات و ایوان هاى نقاره خانه نقاشی ها و گچبری هاى عالى مانند تزیینات طبقه ششم عالى قاپو وجود داشت که در 1307 شمسى از میان رفت و تزیینات جدید انجام دادند. هنگامى که عابران وارد سر در می شوند داخل بازار قیصریه می گردند این از بناهاى شاه عباس بزرگ است که در زمان قدیم گران بهاترین پارچه ‏هاى زربفت را در آنجا می فروخته ‏اند. نمایندگان تجار خارجى نیز در این بازار حجره هائى داشتند بازار مزبور که به بازار شاهى نیز شهرت دارد از سر در قیصریه شروع و ببازار چیت سازها و از آنجا ببازار دارالشفا منتهى می شود و امروز محل فروش بهترین قلمکارها و کارهاى دستى اصفهان است. در این بازار محلى بنام ضربخانه معروف شاهى وجود دارد و سراى معروف شاه نیز در این بازار واقع است. چهارسوى ضرابخانه که مانند آن نه در اصفهان و نه در ایران وجود دارد چهارسوى بازار چیت سازها در جنب دارالشفا در این بازار واقع است. تیمچه ‏هاى جهانگیز و شله نیز در همین بازار است. بازار سماور سازهاى کنونى که در قدیم بازار مثقالى فروش ها موسوم بوده داراى چهارسوى بى نظیرى است مسمى به چهارکرباس فروش ها که حوضى به سبک صفوى در وسط آن می باشد و بوسیله بازار کوچکى به چهارسوى چیت سازها متصل می شود. این که این بازار را مثقالى فروش ها می گفته ‏اند از این رو بوده که پارچه ‏هاى گران بها و زریفت را در آن بازار مثقالى می فروخته ‏اند. از بازارهاى متصل به بازار قیصریه است بازار زرگرها که به امر شاه عباس و بوسیله محبعلى لله بیک بنا گردید است این بازار از چهارسوى کرباس فروش ها ببازار قهوه کاشی ها منتهى می شود وسط آن چهارسوى زیبائى قرار دارد و انشعاب آن بازارى است که به دارالشفا منتهى می شود. دارالشفا نام تاریخى بیمارستان بزرگ شاهى است که در عهد صفویه وجود داشته و اکنون قسمتى از زمین ویرانه آن به صورت مسجدى کوچک بنام مسجد دارالشفا بنا شده و معروف است. بازار دیگر بازار تفنگسازها می باشد که از مبانى دوره شاه عباس بزرگ است بازار مزبور از در سراى مخلص به بازار سماورسازها منتهى می شود و بازار منشعب از آن چخماق سازها نام دارد این دو بازار را زمانى بنام بازار شمشیرگرها می خواندند. تاریخ قطعى ساختمان سر در مذکور معلوم نیست آنچه مسلم است در سال 1014 که شاه عباس بازار قیصریه و تمام بازارهاى اطراف میدان نقش جهان و کاروانسرا و حمام نزدیک میدان از ساخته‏ هاى خود را وقف بر پیغمبر اسلام نموده و صورت وقفنامه آن در کتاب قصص الخانانى ضبط شده سر در قیصریه هم ساخته شده بوده است. ولى این نکته با آنچه در آثار ایران گفته شده که تاریخ اتمام ساختمان سر در قیصریه سال 1026 ه.ق است مطابقت ندارد مگر این که گفته شود تزئینات و نقاشی هاى آن در سال 1026 ه.ق انجام یافته است. در گنجینه آثار تاریخى اصفهان درباره کتیبه سر در قیصریه چنین نوشته شده است: بین نقاشی هاى جبهه ‏هاى سه گانه سر در قیصریه و پشت بغل هاى کاشیکارى عهد صفویه در دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار دستور طل السلطان حکمران اصفهان یک حاشیه کاشیکارى در امتداد سه جانب سر در و بعرض سى سانتیمتر به تزیینات این سر در اضافه شده است و به این مناسبت کتیبه ‏اى نیز نصب شده که بخط نستعلیق سفید بر زمینه کاشى خشت لاجوردى بشرح زیر است: در عهد دولت و زمان و سلطنت اقتدار سلطان الاعظم و الخاقان الاکرم، اعدل الخواقین و اکرم السلاطین اعلیحضرت قدر قدرت شاهنشاه جمجماه پادشاه اسلام پناه السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان ابو.... خسرو، صاحب قران ناصرالدین شاه قاجار خلدالله ملکه و سلطانه بر حسب امر قدر قدر مبارک حضرت سپهر رفعت اقدس اشرف امجد ارفع و الاشاهنشاه زاده اعظم ظل السلطان حکمران و فرمانرواى ایالات اصفهان و فارس و عراق و عربستان و لرستان و یزد و مضافات و بسر کارى و اهتمام مقرب الخاقان میرزا نصرالله خان مستوفى مخصوص صورت اتمام و سمت انجام پذیرفت کتیبه المنتسب بسیادة القرشى چاکر درگاه اسدالله الحسینى القرشى سنه 1298. و در وسط این حاشیه کارى در جانب غربى سر در بخط نستعلیق آبى بر زمینه کاشى سفید نوشته شده. بسعى مقرب الحضره الوالا مصطفى قلیخان فراشباشى با تمام رسید. و در انتهاى این حاشیه کاشیکارى بخط نستعلیق آبى بر زمینه سفید نوشته شده. عمل کمترین آقاجان فخار سنه 1298. خطوط بنائى در طرفین جلو خان سر در قیصریه. برجرزهاى طرفین مدخل بازار قنادها در سمت راست سر در قیصریه و بازار کفاش ‏ها در سمت چپ سر در دو شکل مربع بخط بنائى لاجوردى رنگ معرق بر زمینه آجرى دو بیت شعر بشرح ذیل منقوش است. غرض نقشى است کز ما باز ماند که هستى را نمى ‏بینم بقائى مگر صاحب دلى روزى برحمت کند در کار مسکینان دعائى در کتاب تاریخچه ابنیه تاریخى اصفهان راجع ببازار قیصریه چنین نوشته است: در عقب سر در بازار شاهى مشهور به قیصریه است که در سال 1029 ه و 1619 م در برابر قیصریه رم ساختمان گردیده. این بازار بزرگترین و با شکوهترین بازارهاى اصفهان بوده است و در وسط بازار محوطه بزرگ مدور شکلى است که گنبد زیباى دارد و در طرف مغرب کاروانسراى با شکوه شاهى که دو طبقه و داراى تقریباً 150 حجره است قرار دارد در مشرق بازار ضرابخانه بوده که حالا تجارتخانه مى ‏باشد در این بازار مانند قدیم پارچه‏ هاى گوناگون و قلمکارهاى اصفهانى و غیره به فروش می رسد. در جلو این سر در در قدیم حوض آب بسیار بزرگى وجود داشت و چهار بازار شاهى نیز همین جلوخان شروع می شده که فعلاً بجاى حوض قدیمى گلکارى و حوض کوچک دیگرى از طرف شهردارى ساخته شده و نسبتا قابل توجه است. در بالاى سر در قیصریه روى کاشى به خط نستعلیق نوشته شده که: در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکمرانى ظل السلطان بسر کارى میرزا نصرالله خان مستوفى بسال 1218 تعمیر به عمل آمده و براى نگهدارى این سر در تاریخى تا این سال توجهى به عمل نیامده و نقاشی هاى آن از بین رفته و به داخله آن نیز خرابى وارد شده اکنون باستان ‏شناسى در نظر دارد تا حد امکان آن را تعمیرات بنماید. مجموعه سر در بازار و نقاره خانه طى شماره 103 بثبت تاریخى رسیده است. بازار قیصریه شرح این بازار و انشعابات آن در سر در قیصریه تشریح گردید و نیازى به اعادى آن نیست. بازار گلشن یات جارچى این بازار از چهارسوى قلندرها تا محل دروازه اشرف امتداد دارد و از ساختمان هاى عصر صفوى است. اماکن قدیمه‏ ایکه در این بازار واقع شده مسجد ملک على بیک جارچى باشى از عهد شاه عباس کبیر (1019 ه.ق) و مدرسه ملا عبدالله (1022 ه.ق) می باشد. سراهاى: جارچى باشى، بزرگ، گلشن، فخر، دو تیمچه که همه تجارتى هستند در این بازار واقع شده ‏اند. بازار دروازه اشرف این بازار از دروازه اشرف شروع تا چهارسو شاه و مدرسه ملا عبدالله امتداد دارد و از احداثات عصر صفویه است. مدرسه جده بزرگ( 1058ه.ق) و مدرسه ملا عبدالله از بناهاى شاه عباس کبیر در این بازار واقع است، چهارسوى شاه از بناهاى شاه عباس است. سراهانى: محمد صادق خان، مخلص، تیمچه در قهوه کاشیها، تیمچه ملک و عصارخانه و حمام شاه در این بازار قرار دارند بازار منجم باشى که به چهارسوى ساروتقى منتهى می شود از انشعابات این بازار است و قسمتى از کاشى کارى آن باقى مى ‏باشد. مدرسه جده کوچک (1056 ه.ق) از احداثات زمان شاه عباش ثانى نیز در این بازار (منجم باشى) واقع است. دنباله این بازار در زمان صفویه به بازار بسیار طولانى و بزرگ مشعلدار باشى متصل می شده که امروز اثرى از آن نیست. بازار لواف ها و آهنگران این دو بازار در دو طرف خیابان حافظ که از میدان شاه منشعب می شود قرار دارند. در شرق بازار آهنگرها کوچه ایست بنام بیگدلیها و سرائى بزرگ و حمامى و محل دیگرى هم به همین نام معروف است. خاندان بیگدلیها مربوط بسلسله شاملو از طوایف قزلباش بوده ‏اند و آن بیگدلى صاحب تذکره معروف این خاندان است. مدرسه خواجه ملک در شمال شیخ لطف الله و مشرق بازار لوافان و آهنگران واقع بوده است. بازار کفشدوزها این بازار در مسجد شیخ لطف الله بدر مسجد شاه امتداد دارد از جانب جنوب و غرب میدان نقش جهان و طرفین کاخ عالى قاپو دنباله چهار بازار اطراف میدان نقش جهان پیوسته بوده و اکنون جز ادارات شهربانى و دخانیات است. بازار رنگرزها این بازار که از بناهاى شاه عباس کبیر است از بازارتر کشدوزها به بازار دارالشفاء منتهى می شود و اکنون هم دائر است. بازار چهارسو نقاشى بازار بزرگى بوده که قسمتى از آن باقى مانده و اکنون در جنوب خیابان شاه عباس واقع است مدرسه مریم بیگم و چهارسو نقاشى در این بازار واقع بوده ‏اند. بازار مقصود بیک = یا چهارسو مقصود این بازار از جنوب شرقى میدان نقش جهان تا بازار حسن آباد امتداد دارد. امامزاده احمد، مسجد ساروتقى، در این بازار در نزدیکى حسن آباد واقع شده ‏اند نیز تکیه گلبنده ‏ها در نزدیک امامزاده احمد قرار دارد. بازار غاز این بازار از آخر گلبهار شروع و به محله جوباره اتصال داشت و از طرف دیگر بواسطه بازار خروجى بزازها بیازار بزرگ متصل می شد و کنون در بین خیابان هاى رضا پهلوى و کمال اسماعیل قرار دارد. بازار ریسمان این بازار از انشعابات بازار عربان و به میدان هاتف متصل و مدرسه کاسه گران در آن بازار (ریسمان) واقع است. بازار نجف آبادی ها این بازار از منشعبات بازار عربان قدیم بوده است و سراهائى که در این بازار قرار دارند: خانى واردستانى می باشد. از این بازار کوچه‏ اى منشعب می شود که به دو مناره گنبد سلطان بخت آغاملکه آل مظفر می رسد در وسط راه حمام کوچکى است از آثار شیخ بهائى. بازار مقابل بازار عربان این بازار بازارى است مقابل بازار عربان از جانب جنوب خیابان جدید محمد رضا شاه از جنب هارونیه تا محل معروف به پادرخت سوخته یا درخت سوخته، این قسمت نیز از بازارهاى قدیمى اصفهان و از منشعبات آن بازار هارونیه است. که نامسجد على ادامه دارد و در قدیم این بازار , بازار بوریابافها می نامیدند و سرائى هم هنوز بنام سراى بوریاباف ها باقى است. انشعاب دیگر بازار عربان بازارچه آقا می باشد. سراهاى واقع در این بازار سراى آقا و سراى پادرخت سوخته است. یکى از درهاى هارونیه از بناهاى دورمیش خان شاملو(918 ه.ق( در این بازارچه می باشد قسمتى از کاشیکارى سر در آن مورد دستبرد و خرابى قرار گرفته است باغچه عباسى که در حدود سال (1000ه.ق) محل اقامت شاه عباس کبیر بوده در جانب غرب این بازار واقع و در مقابل هارونیه می باشد. از سراهاى معروف این بازار است: سراى سفید، میراسماعیل، مردادرکشها، مروارید فروش ها میرزا کوچک، سراى تالار، سراى حاج کریم سه سراى اخیر تجارتى است سراى خوانساری ها تیمچه قزوینی ها. بازار نیم آورد از بازار تالار بازارى منشعب می شود به نام بازار نیم آورد و به خیابان جدید متصل می گردد مدرسه تاریخى نیم آورد که از بناهاى عهد شاه سلطان صفوى است در این بازار واقع و نیز مساجد: خیاط ها، مسجد نو، مسجد ذوالفقار، مسجد شیشه واقع در جنب باغ قلندرها که کتیبه آن به خط محمد رضا امامى و تاریخ آن (1100 ه.ق) قمرى است در این بازار قرار دارند. بازار زرگرها بازارى است که از چهارسوى کرباس فروش ها ببازار قهوه کاشی ها منتهى می شود در وسط آن چهارسوئى است و بدارالشفاء منشعب می شود. چنانکه گفته شده مسجد کوچک دارالشفا در این بازار انشعابى قرار دارد. بازار تفنگ سازها این بازار از احداثات عصر شاه عباس بزرگ است که در سراى مخلص به بازار سماور سازها مى ‏پیوندد و بازار انشعابى آن چنانکه گفته شده بازار چخماق سازها است که هر دو بازار زمانى بنام شمشیرگرها موسوم بوده ‏اند. بازار کلاهدوزها این بازار به در قیصریه منتهى می شود و مقابل بازار قنادها واقع گردیده است. بازار قنادها در عهد صفویه این بازار مخصوص قلمزن ها و قندیل سازان بوده و در دوران قاجارسیه تبدیل به بازار قنادی ها شده است. بازار شاهى = بازارچه بلند این بازار یا بازارچه در خیابان چهارباغ و در عصر صفوى بکوى شاهزادگان متصل می شده و آن را به نام شاهزادگان می نمامیدند. باقى مانده این بازار نفیس انبار دخانیات است از مدرسه چهارباغ و سراى فتحیه مهمان سراى کنونى شاه عباس و باغ هشت بهشت درهائى به این بازار باز می شده است و این بازار در تاریخ حاضر تعمیر شده و مرکز فروش کارهاى دستى اصفهان می باشد و به همت متصدى قابلى از صورت اندراس بیرون آمده است و وضع کنونى نمودار گذشته دوران زیبائى این بازار است. بازار علیقلى آقا این بازار در محله بید آباد واقع و داراى چهارسوئى زیبا می باشد که در دوران شاه سلطان بوسیله علیقلى آقا درباریان احداث گردیده است و در این بازار مسجد حمامى نیز قرار دارد. بازار مجلسى بازارى است که از نزدیکى مقبره مجلسى امتداد دارد و مسجد جامع و مقبره مجلسى در نزدیکى این بازار قرار گرفته است. بازار جماله کله این بازار از حدود نیم آورد به طرف مسجد جامع محمد جعفر آباده‏اى امتداد دارد و مسجد مزبور در این بازار است. بازارچه در دشت این بازارچه در محله دشت واقع گردیده و خود در حکم بازار بزرگى است. بازارچه بید آباد این بازارچه در حدود مسجد سید واقع و داراى طاقهاى ضربى و گنبد و چهارسو نیز می باشد و مقدارى از آن در اثر وقوع در خیابان جدید خراب شده است. در این بازارچه مسجد و مدرسه هم قرار دارد. بازارچه حمام قاضى این بازارچه در محله در دشت نزدیک فلکعه شهشهان قرار دارد و مسجد کوچک حاجى یونس از خواجگان شاه عباس ثانى که در (1073ه.ق) بنا شده در این بازارچه می باشد. بازارچه خان این بازارچه در محله دروازه نو واقع در مسجد کوچک سلیمان بیک از کارگزاران شاه عباس ثانى که در (1072 ه.ق) احداث گردیده در آن قرار دارد. بازارچه آقا همانطور که گفته شده از انشعابات بازار عربان و یکى از درهاى هارون ولایت در این بازارچه باز می شود. بازار هارونیه این بازار از بازارى که در مقابل بازار عربان از جانب جنوب خیابان جدید محمد رضا شاه از جنب هارونیه می گذرد منشعب می گردد و تا مسجد على ادامه دارد. بازار بوریابافت ها این بازار همان بازار هارونیه است که به مناسبت بودن کاروانسرائى به نام بوریاباف ها در آن محل که آنجا را بازار بوریابافها گفته‏ اند و هنوز هم آن سرا وجود دارد وجه تسمیه آن به این نام اشتغال عده ‏اى در آن کاروانسرا به بوریا باقى بوده است. بازارچه چهارسوق شیرازیان این بازار در محله چهارسوق شیرازیان قرار دارد و بازار بزرگى است . بازار میدان میر این بازار در محله میدان میر واقع و منشعب از بازار عربان است. بازار حبیب الله خان . بازار خیار این بازار با بازاری که به نام بازار ریسمان معروف است منطبق می گردد، چه سرائى که در بازار ریسمان بنام سراى بازار خیار نامیده می شود در همان بازارى است که ریسمان نامیده مى ‏شود و مدرسه کاسه گران در همین بازار که نام هاى مختلفى دارد قرار گرفته است. بازارچه حاجیه خانم . بازارچه حسن آباد . بازار سار و تقى این بازار که بقیه بازار ساروتقى اعتمادالدوله شاه عباس ثانى است میان بازار مقصود بیک و بازارچه حسن آباد و در نزدیکى امزاده احمد قرار داد قسمتى از طاق بازار خراب و قسمتى برفراز سر در مسجد ساروتقى و منزلش باقى مانده که جالب است. مسجد ساروتقى و منزل او در این بازار واقع بوده است. بازار مرغ این بازار روبروى مسجد جامع در خیابان هاتف واقع و شاید به اعتبار اینکه در آنجا روزى مرغ میفروخته ‏اند باین نام خوانده شده است. بازار بزرگ اصفهان این بازار از میدان شاه شروع و به بازار طوقچى ختم می شود و در این بازار عمده سرای ها و نیمچه ها و مساجد و مدارس اصفهان واقع گردیده است. بازارچه حاج محمد جعفرآباده‏اىاین بازارچه در دنباله بازار نیم آورد و در محله جماله کله واقع است. مسجد حاج محمد جعفرآباده یا و تیمچه حوابیگم در این بازارچه قرار گرفته است. بازار منشى این بازار از بناهاى میرزا رضى منشى الممالک است که آثار زیادى چون قصر منشى و حمام منشى و مسجد منشى او بجامانده است. بازار نجارها این بازار ظاهراً جزء بازارها متصل ببازار قیصریه است. بازار گندم فروشان این بازار از انشعابات میدان کهنه اصفهان است. بازارچه اسماعیل کوسه این بازارچه در محله باغات واقع و مناره کله که در زمان امیرتیمور از کله مردم اصفهان ساخته شده بود در این بازارچه قرار داشته است فرجام سخن اين که امروزه صنعت گردشگري يکي از پررونق ترين فعاليت انسان ها درسده ي بيست ويکم به شمار مي رود و هرگونه برنامه ريزي درجهت گسترش کمي و کيفي اين صنعت، گام مهمي در توسعه ي اقتصادي و فرهنگي جوامع محسوب مي شود. ‏دراين ميان،جوامعي همچون ايران با دارا بودن جاذبه هاي متنوع فرهنگي و تاريخي و وجود کانون هايي همچون اصفهان،مي توانند با استفاده ازابزاري همچون صنعت گردشگري،درسده ي بيست ويکم در دهکده ي جهاني حضورفعال و پايدارداشته باشد. بنابراين،با برنامه ريزي جامع براي توسعه ي گردشگري،با هدف افزايش کمي تعداد گردشگران و سپس افزايش کيفي خدمات، مي توان به توسعه ي اقتصادي و فرهنگي اصفهان (نگين گردشگري ايران)بيش از پيش اميدوار بود امروزه بيشتر كشورهاي جهان ابعاد گسترده صنعت گردشگري به ويژه بعد اقتصادي اين صنعت و اهميت آن در توليد، اشتغال و ايجاد درآمدهاي پايدار را درك كرده‌اند. ايران هم از كشورهايي است كه با داشتن ظرفيت‌هاي طبيعي، تاريخي و فرهنگي همواره مورد توجه گردشگران سراسر دنيا قرار گرفته كه اين امر بهره‌برداري از ظرفيت‌هاي گردشگري و ايجاد زيرساخت‌هاي لازم در اين بخش را ضرورت مي‌بخشد. در افق چشم انداز 1404، ورود سالانه 20 ميليون گردشگر خارجي و ايجاد درآمد ارزي بالغ بر 25 ميليارد دلار پيش‌بيني شده اين درحالي است كه ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري براي دستيابي به اين مهم اجتناب ناپذير است. پروژه اقتصادی دهکده گردشگری زرین شهر پروژه دهكده گردشگري زرين شهر با هدف ايجاد مجموعه گردشگري- فرهنگي و گردشگري تفريحي- ورزشي براي گذراندن اوقات فراغت مردم از يكسو و جذب منابع مالي جهت توسعه گردشگري در استان از سوي ديگر مطرح گرديده است. متولي اين پروژه شهرداري زرين شهر مي‌باشد كه در تاريخ 26 شهريورماه امسال مجوز ايجاد واحد گردشگري از نوع دهكده گردشگري را به استناد بند 5-6 سند ملي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي استان اصفهان از اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان اخذ نموده و انجام مطالعات طرح جامع آن را مطابق با شرح خدمات مناطق نمونه گردشگري به شركت مهندسين مشاور طاقستان زنده رود با همكاري شركت نقش و انديشه مبنا واگذار كرده است. در اين خصوص گفتگويي با شهردار زرين شهر و مجريان پروژه دهكده گردشگري زرين شهر داشتيم كه در ادامه مي‌خوانيد: شهردار زرين شهر با بيان اينكه استان اصفهان به عنوان يكي از مهمترين مقاصدگردشگري كشور هرساله ميزبان هزاران گردشگر داخلي و خارجي است كه از جاذبه‌هاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي استان بازديد مي‌كنند گفت: تقاضاي بالاي گردشگري به ويژه گردشگري خارجي، بخش قابل توجهي از اقتصاد استان را به اين صنعت وابسته و هزاران شغل مستقيم و غيرمستقيم ايجاد كرده به طوري كه سالانه چندين ميليون دلار ارز نصيب كشور مي‌كند. صنعت گردشگري اصفهان با جايگاه واقعي خود فاصله دارد علي اصغر ذاكر هرندي اظهار داشت: هرچند استان اصفهان در عرصه گردشگري داراي جايگاه ويژه‌اي است اما هنوز تمامي ظرفيت‌هاي بالقوه استان اصفهان به فعليت درنيامده به طوري كه اقتصاد گردشگري استان با جايگاه واقعي خود فاصله دارد. به گفته وي توسعه صنعت گردشگري استان اصفهان و افزايش سهم نسبي درآمدها، اشتغالزايي و بهره وري آن در مقايسه با ساير فعاليت‌هاي اقتصادي نيازمند مشاركت بخش‌هاي دولتي، عمومي و خصوصي در عرصه تصدي گري اين صنعت مي‌باشد. شهردار زرين شهر به نقش و اهميت مناطق نمونه گردشگري در رونق كشور به ويژه جذب مشاركت‌هاي خصوصي و غيردولتي در اين فرايند اشاره و خاطرنشان كرد: تاكنون 93 منطقه نمونه گردشگري در استان اصفهان به تصويب رسيده كه 6 منطقه آن متعلق به شهرستان لنجان و بيانگر اين است كه اين شهرستان با داشتن اقليم متنوع و جاذبه‌هاي طبيعي، تاريخي و فرهنگي مستعد جذب گردشگر در سطح ملي مي‌باشد. به گفته وي وجود اقليم متنوع و چهار فصل در استان اصفهان، ميراث بسيار غني فرهنگي، چشم انداز سند توسعه استان و جايگاه ترسيم شده صنعت گردشگري استان در سند چشم انداز، ضرورت ايجاد و بهره‌برداري از مناطق نمونه گردشگري را تأييد مي‌كند. دهكده گردشگري زرين شهر زمينه ساز رونق صنعت گردشگري ذاكر هرندي اعلام كرد: دهكده گردشگري زرين شهر از جاذبه‌هاي طبيعي حاشيه زاينده رود مي‌باشد كه با جهت غربي شرقي از جنوب زرين شهر مي‌گذرد و در دره كم عمقي كه از رسوبات رودخانه‌اي انباشته شده عبور مي‌كند. شهردار زرين شهر كه معتقد است اجراي اين پروژه باعث توسعه و گسترش صنعت گردشگري در منطقه و همچنين افزايش سطح رفاه مردم منطقه مي‌شود مي‌گويد: پروژه دهكده گردشگري زرين شهر به منظور ايجاد مجموعه گردشگري فرهنگي و گردشگري تفريحي- ورزشي براي گذراندن اوقات فراغت مردم از يكسو و جذب منابع مالي جهت توسعه گردشگري در استان از سوي ديگر مطرح گرديده است. ذاكر هرندي شهرداري زرين شهر را متولي اين پروژه اعلام كرد و افزود: مجوز ايجاد واحد گردشگري از نوع دهكده گردشگري در تاريخ 26 شهريورماه امسال به استناد بند 5-6 سند ملي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي استان اصفهان از اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان اخذ و انجام مطالعات طرح جامع آن را مطابق با شرح خدمات مناطق نمونه گردشگري به شركت مهندسين مشاور طاقستان زنده رود با همكاري شركت نقش و انديشه مبنا واگذار گرديد. رئيس هيئت مديره شركت نقش انديشه مبنا نيز با يادآوري اينكه بر اساس ماده 8 قانون تشكيل سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، به منظور جلب سرمايه گذاران داخلي و خارجي، ايجاد تأسيسات زيربنايي ايرانگردي و جهانگردي و ارايه خدمات مناسب به جهانگردان، دولت مي‌تواند در مناطق مستعد كشور و قطب‌هاي گردشگري با رويكرد مناطق كمتر توسعه يافته به متقاضيان بخش خصوصي اجازه تأسيس مناطق نمونه گردشگي را بدهد افزود: مناطق نمونه گردشگري به منظور ارائه خدمات به گردشگران، توسط بخش غيردولتي و بر اساس ماده 8 آيين نامه مناطق نمونه گردشگري تأسيس و اداره مي‌شود. زيبا زارعي با اعلام اينكه مناطق نمونه گردشگري با توجه به اهميت، جايگاه و وسعت به چهار سطح بين المللي، ملي، استاني و محلي سطح بندي مي‌شوند خاطرنشان كرد: مناطق نمونه گردشگري با هدف جلب گردشگران خارجي و داخلي در نقاطي از كشور كه داراي جاذبه و ظرفيت‌هاي ويژه در ابعاد فرهنگي، ميراث طبيعي، توليد و توزيع صنايع دستي و ايجاد انواع خدمات متنوع فرهنگي، علمي، پزشكي، ورزشي و... مي‌باشد تعريف مي‌شوند. وي با اشاره به اينكه در چند سال اخير فعاليت گسترده‌اي به منظور شناسايي و تصويب مناطق بالقوه صورت گرفته اظهار داشت: بر اين اساس در گام نخست امور مربوط به تملك مناطق مستعد از طريق مجاري قانوني انجام و در گام بعدي نسبت به شروع عمليات اجرايي اقدام لازم صورت مي‌گيرد. زارعي يادآور شد: مشاورين پروژه مطالعات پايه مشتمل بر بخش اول شرح خدمات و كليات، بخش دوم شامل شناخت وضع موجود و بخش سوم شامل تحليل داده‌ها و ارزيابي وضع موجود منطقه را انجام داده و پس از آمايش سايت به مرحله بخش چهارم شرح خدمات كه مشتمل بر جانمايي و لكه‌گذاري كاربري‌هاي سايت مطابق با مدل‌ها اكولوژيك منتج شده از آمايش سايت مي‌باشد رسيده‌اند. برنامه ريزي اصولي در دهكده گردشگري زرين شهر وي برنامه ريزي اصولي پروژه دهكده گردشگري زرين شهر را داراي چهار بعد اصلي اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و فضايي دانست و گفت: با توجه به اينكه توسعه اقتصادي و اجتماعي صرف پيامدهاي نامطلوبي به ويژه در بروز عدم تعادل منطقه‌اي به دنبال دارد، سازماندهي فضايي، اقتصادي- اجتماعي و فعاليت‌هاي انساني در اين پروژه مورد توجه قرار گرفته است. رئيس هيئت مديره شركت نقش انديشه مبنا برنامه ريزي آمايشي را مهمترين بعد برنامه ريزي اين پروژه عنوان و تصريح كرد: برنامه ريزي آمايشي دو نگرش اصلي دارد. نگرش اول توزيع جغرافيايي يا سازماندهي ساده فضايي است و نگرش دوم كه آمايش سرزمين از يك سازماندهي فضايي ساده فراتر رفته و به منظور تحقق آينده‌اي مطلوب، سازماندهي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و زيست محيطي را پيشنهاد مي‌كند. زارعي مي‌گويد: وجه مشترك هر دو نگرش اين است كه برنامه ريزي‌هاي اقتصادي - اجتماعي همراه با برنامه ريزي‌هاي فضايي صورت گيرد تا در فرآيند توسعه پايدار، پديده عدم تعادل فضايي بروز نكند. وي با اعتقاد براينكه دستيابي به توازن منطقه‌اي و توسعه متعادل با تكيه بر فرآيندهاي طرح ريزي آمايشي، مستلزم حصول به شناخت و اطلاعات كافي و مستند از واقعيت‌هاي جاري و منابع موجود است گفت: با توجه به اهميت اتخاذ ريكرد تلفيقي در اين بخش از مطالعات طرح جامع دهكده گردشگري زرين شهر در گزارش مطالعات بر پايه شناخت حاصل شده در مراحل قبلي، قابليت‌هاي فضايي- مكاني در مقياسي شهرستاني و با تكيه بر تلفيق اطلاعات كمي و كيفي در سيستم‌هاي اطلاعات جغرافيايي شناسايي شده است. رئيس هيئت مديره شركت نقش انديشه مبنا اعلام كرد: هدف از مطالعات اين بخش كه رويكردي آمايشي اتخاذ نموده، دستيابي به شناختي جامع و تكميلي جهت طرح ريزي كارآمد و مبتني بر قابليت‌ها، استعدادها واقعيت‌هاي فضايي-مكاني مي‌باشد. به گفته وي در بخش چهارم مطالعات كه تعريف و جانمايي كاربري‌ها و تأسيسات سايت مي‌باشد رويكردهاي كلان طبيعت گردي، گردشگري ورزشي، گردشگري روستايي و اكوتوريسم درنظر گرفته شده است. بهره گيري از ظرفيت‌هاي طبيعي، فرهنگي و تاريخي زرين شهر در ادامه مديرعامل شركت طاقستان زنده رود نيز مجموعه‌هاي اقامتي پذيرايي، مجموعه‌هاي ورزشي- تفريحي، مجموعه‌هاي علمي- فرهنگي و فضاي سبز را مهمترين زمينه‌هاي سرمايه‌گذاري در سايت دهكده گردشگري زرين شهر برشمرد و افزود: براي اجراي اين پروژه افق برنامه 5 ساله درنظر گرفته شده است. جواد نجفي با تشريح نوع كاربري‌هاي قابل اجرا بر اساس بررسي‌هاي اوليه در اين مجموعه بيان داشت: مجموعه‌هاي اقامتي عمومي و خصوصي شامل كلبه‌هاي اقامتي، ويلاهاي خصوصي و عمومي، باغ ويلا، سوئيت، خانه‌هاي روستايي، هتل، خدماتي- رفاهي شامل رستوران و سفرخانه سنتي، پاركيگ، كافي شاپ، كافي نت، نمازخانه، چايخانه، آلاچيق و...، فرهنگي- آموزشي شامل موزه مردم شناسي و سالن همايش چند منظوره، تفريحي ورزشي شامل زمين بازي چند منظوره، سايت صخره نوردي، مسير كوهنوردي، دوچرخه سواري، پياده رود، پارك كوهستان، فضاي سبز، استخر سرپوشيده، فضاي بازي كودكان و تجاري شامل بازارچه‌هاي صنايع دستي و محصولات بومي، مغازه‌ها و بوفه‌ها و كاربري‌هاي مختلط شامل فضاي سبز فشرده، فضاي سبز تفريحي و فضاي باز از فضاهاي پيش‌بيني شده است . دهكده گردشگري زرين شهر؛ فرصتي براي سرمايه گذاري وي از انجام ارزيابي مالي و اقتصادي و ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح جامع دهكده گردشگري زرين شهر پس از گذشت 3 ماه از انجام مطالعات ياد شده خبر داد و گفت: پس از اتمام مطالعات و تعين كاربري‌هاي مجاز و منطبق با مدل‌هاي اكولوژيك، طرح جامع دهكده گردشگري زرين شهر بايد در اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و كارگروه گردشگري استان به تصويب برسد و بخش ششم مطالعات يعني ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح در اداره كل محيط زيست استان به تصويب برسد تا پس از آن طرح تفصيلي دهكده انجام و مصوب شود و در نهايت با جذب سرمايه گذار به مرحله اجراي طرح و بهره‌برداري رسد. نجفي در خصوص قابليت‌ها و فرصت‌هاي موجود شهرستان لنجان و محدوده سايت دهكده گردشگري زرين شهر نيز اظهار داشت: برخورداري از پتانسيل انجام فعاليت‌هاي اكوتوريستي، تنوع منابع گردشگري شهرستان، برخورداري از مناظر و چشم اندازهاي زيباي طبيعي، پتانسيل انجام فعاليت‌ها و ورزش‌هاي كوهستاني و انجام فعاليت‌هاي گردشگري در تمام فصول سال، مسيرهاي دسترسي مناسب به زرين شهر و همچنين سايت دهكده به علت نزديكي به زرين شهر، برخورداري از جاذبه‌هاي فرهنگي و مذهبي و طبيعي، وجود منابع آب، نيروي كار جوان و وجود ظرفيت‌هاي كافي از زيرساخت‌هاي ارتباطي موجود از مهمترين اين قابليت‌ها مي‌باشد. رونق اقتصاد گردشگري با تأمين زيرساخت‌ها و امكانات لازم مديرعامل شركت طاقستان زنده رود اثرات ويژه راه اندازي دهكده گردشگري زرين شهر در سطوح استاني و منطقه‌اي را يادآور شد و گفت: جذب گردشگران نواحي مجاور استان و منطقه در مقاطع مختلف سال، تأمين زيرساخت‌ها و سرويس‌هاي لازم براي جذب گردشگر و رونق اقتصادي، ايجاد فرصت‌هاي شغلي و افزايش درآمد منطقه و كاهش نرخ بيكاري از جمله اين اثرات مي‌باشد. وي همچنين حفظ و توسعه منابع و ارتقا ظرفيت‌هاي موجود طبيعي، فرهنگي و تاريخي و استفاده بهينه از اين منابع و امكانات، افزايش تعاملات اجتماعي و اقتصادي منطقه، جذب سرمايه گذار، غني سازي اوقات فراغت مردم منطقه، برنامه ريزي توسعه گردشگري براساس اصول توسعه پايدار با كمترين آسيب‌هاي زيست محيطي، افزايش مدت اقامت گردشگران و ارتقاي كيفيت خدمات ارائه شده در بخش گردشگري را از ديگر اثرات راه اندازي دهكده گردشگري زرين شهر در سطح استان و منطقه عنوان كرد. * قرارگيري در محور زاينده رود و برخورداري از چشم اندازي زيبا و طبيعي، قرارگيري در حاشيه شهر زرين شهر و فراهم بودن خدمات و زيرساخت‌ها، دسترسي‌هاي مناسب، آب و هواي معتدل و امكان استفاده از دهكده در تمام فصول سال از عواملي است كه مي‌تواند دهكده گردشگري زرين شهر را به مكان مناسبي براي آرامش و استراحت مردم استان اصفهان تبديل كند تحليل بازارهاي گردشگري شهر اصفهان و راه كارهاي توسعه ي آن (با تأكيد بر گردشگران خارجي) گردشگري نقش مهمي در اقتصاد جوامع ايفا مي كند و بازاريابي رمز توسعه ي آن مي باشد. از طرفي اگرچه گردشگري يك فعاليت بين المللي است؛ ليكن «گردشگري داخلي» نيز مانند «گردشگري خارجي» در چرخه ي اقتصاد ملي جايگاه عظيمي دارد. ايران از ديدني ترين مناطق جهان و اصفهان نيز يكي از زيباترين شهر هاي ايران است؛ امّا با وجود ظرفيت بالاي اصفهان براي جذب گردشگران، فقدان آمار قابل اطمينان، برنامه ريزي علمي را براي توسعه ي بازار گردشگري اين شهر مشكل مي گرداند. بنابراين پژوهشگر با هدف «شناخت بازار گردشگري شهر اصفهان و راه هاي توسعه ي آن» ضمن استخراج آمار هاي موجود هفت سؤال ويژه را به اميد يافتن پاسخ هاي مناسب طرح نمود. گردشگران داخلي و خارجي اصفهان در سال1384 جامعه ي آماري و تعداد 400 نفر گردشگر داخلي و 100 نفر گردشگر خارجي و 30 نفر دست اندركاران گردشگري حجم نمونه اين پژوهش بوده اند كه با استفاده از روش هاي آماري توصيفي و استنباطي، بازار گردشگري خارجي و داخلي اصفهان، تعداد ورود و خروج و ويژگي هاي جمعيتي، اقتصادي و اجتماعي گردشگران ، اهداف، مكان هاي جذاب گردشگري، همبستگي تعداد مسافران داخلي ورودي به اصفهان با متغير هاي توسعه يافتگي، جمعيت و فاصله، ميزان تأثير برنامه ريزي هاي كنوني براي جذب گردشگران، شيوه هاي مؤثر اطلاع رساني و مشكلات گردشگران مشخص و راهكار هايي براي رهايي از چالش هاي بازدارنده ارائه گرديد. مهمترين نتايج اين پژوهش با بهره گيري از تحليل عاملي به دست آمده است. براي انجام اين تحليل ابتدا «آزمون بارتلت» براي معني دار بودن ماتريس همبستگي و «KMO» براي كافي بودن حجم نمونه انجام و سپس جدول مشتركات، جدول واريانس كل تبيين شده، «نمودار اسكري» و «ماتريس مؤلفه‌هاي چرخش يافته» ارائه و عوامل استخراجي توصيف و تحليل گرديدند و سرانجام با استفاده از اهميت هر يك از عوامل، شاخص‌سازي توسعه گردشگري اصفهان ارائه شد. پس از پردازش داده ها «عامل ترغيبي، انگيزشي» به عنوان مهمترين عامل تبيين كننده‌‌ي پديده ي گردشگري در اصفهان معرفي گرديد. در اين عامل 7 متغير تبليغات ماهواره‌اي، اينترنتي، اطلاع‌رساني‌ مراكز مسؤول گردشگري، تسهيلات رفاهي- سازماني، تبليغات راديو تلويزيوني، تجربه سفرهاي قبلي و تشويق دوستان و اقوام بار عاملي مثبت و بالايي داشته اند. عامل دوم كه 6 متغير اطلاع رساني اينترنتي، برپايي سمينارها و كنفرانسهاي علمي، انتشار كتاب و مجله، تهيه لوح فشرده و بروشور، برپايي نمايشگاه‌هاي داخلي و خارجي و تهيه فيلم و برنامه‌هاي تلويزيوني را شامل مي شود،« عامل تبليغاتي» نام نهاديم. عامل «هدايتي ، اجتماعي» ب 5 متغير كيفيت آگاهي‌دهي در سطح شهر، وضعيت تابلوهاي راهنمايي مراكز ديدني، ميزان رسيدگي به وضعيت مراكز ديدني و كيفيت برنامه‌هاي تفريحي و سرگرمي و نحوه برخورد اهالي اصفهان با گردشگران سومين و عامل «فرهنگي، هنري» با متغير هاي ديدار دوستان و آشنايان، تحقيق و پژوهش و خريد صنايع دستي به عنوان چهارمين عامل تعيين شدند. بقيه عوامل نيز با عناوين «اقتصادي» ، «جاذبه‌هاي طبيعي تاريخي» ، «بهداشتي» ، «تأميني امنيتي» و «تسهيلات ترافيكي» توانسته‌اند از 4 تا 2/2 درصد از واريانس كل را تبيين نمايند. بنابر اين تحليل عاملي 11 عامل را شناسايي نموده كه در مجموع تقريباً 60 درصد از واريانس مشترك را تبيين مي‌نمايند. جدول مؤلفه‌هاي چرخش يافته نشان داد كه در عامل دهم فقط دو متغير و در عامل يازدهم فقط يك متغير بار دارد. بنابر اين در اين تحليل 9 عامل حفظ و عامل دهم و يازدهم حذف گرديد. از تحليل عوامل گردشگري اصفهان چنين نتيجه گرفتيم كه ترغيب گردشگران به شيوه هاي مختلف و تقويت انگيزه ي سفر به اصفهان در ايشان مهمترين راهكار توسعه ي گردشگري اين شهر مي باشد. تبليغات گردشگري اساسيترين نقش را در حفظ و گسترش بازارهاي داخلي و خارجي گردشگري دارد و ضروري است در زمينه هاي آگاهي رساني و بهبود كيفيت برنامه هاي تفريحي چاره اي انديشيده شود. با روش تحليل عاملي يكي ديگر از اهداف اين پژوهش نيز كه تهيه شاخص توسعه ي توريسم در اصفهان بود، به نتيجه رسيد. به اين منظور به عامل اول ضريب 9 و به عامل نهم ضريب 1 داده شده و متغير هاي هر عامل نيز بر اساس ميزان همبستگي امتياز دهي گرديدند و سرانجام شاخص توريسم به 5 شاخص عالي، خوب، متوسط، ضعيف و خيلي ضعيف طبقه‌بندي گرديد. با روش آگزيوماتيك هم سه شاخص ضعيف، متوسط و قوي به دست آمد. براي نتيجه گيري دقيقتر از مسايل مرتبط با گردشگري در اصفهان، از دست اندركاران گردشگري نيز نظر سنجي شدكه نظرات ايشان با توجه به صلاحيت آنان در تحليل ها مورد توجه قرار گرفت. ضرورت توجه به اقتصاد گردشگری صنعت گردشگری آثار و پیامدهای بسیاری بر وضعیت طبیعی، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی دارد که بعضی مثبت و بعضی منفی اند . اگر در این میان تنها اثرات اقتصادی آن را ارزیابی کنیم، متوجه می شویم آثار مثبت بر جای مانده از آن نسبت به آثار منفی ، برتری قابل توجهی دارد و تأثیر توسعه این صنعت در متغیرهای کلان اقتصادی همچون افزایش درآمد ملی ، بسیار زیاد است . بنابراین توجه به توسعه این صنعت باید در دستور کار مسئولان هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی قرار گیرد . حال اشاره ای مختصر به پیامدهای مثبت و منفی حاصل از آن می پردازیم . پیامدهای منفی: 1- خسارت به اماکن تاریخی و مراکز تفریحی 2- افزایش قیمت و تورم در مناطق گردشگری 3- ایجاد مشاغلی که اغلب فصلی اند و بعد از مقطع زمانی گردشگری، موجب بیکار شدن افراد می شود 4- افزایش گردشگر و ازدحام جمعیت در مکان های دیدنی و تفریحی، خود موجب کاهش رفاه و کمتر شدن اشتیاق برای بازدید در نزد گردشگران می شود شایان ذکر است موارد بیان شده در بالا درصدی هم جنبه احتمالی دارد و می توان با نظارت و کنترل مستمر ، از بروز آن ها جلوگیری کرد تا این صنعت ، هزینه و خسارتی در پی نداشته باشد . و اما نگاهی به آثار مثبت و ارزشمند این صنعت داشته باشیم . پیامدهای مثبت: 1- تأثیر بر درآمد ملی: در صورتی که این صنعت جایگاه مهمی در اقتصاد ملی داشته باشد ، می تواند سهم عمده درآمد ملی کشور را تأمین کند و حتی بر خلاف صنایع دیگر، بسیار کم هزینه است و نیاز به سرمایه گذاری زیادی ندارد چون بیش تر با طبیعت سروکار دارد و نیاز به دانش فنی پیچیده ای ندارد و سود حاصل از آن در کوتاه مدت قابل دستیابی است . 2- تأثیر بر اشتغال: از آن جا که این صنعت بیش تر یک فعالیت خدماتی محسوب می شود ، جهت توسعه نیاز به نیروی انسانی دارد و این عامل مناسبی در ایجاد فرصت های شغلی برای نیروی کار ساده،نیم ماهر و کم تخصص به حساب می آید و حتی در برخی از کشورهای در حال توسعه بیش از 50 درصد از نیروهای مشغول به کار به طور مستقیم و غیر مستقیم به گردشگری مربوط می شود . 3- افزایش صادرات غیر نفتی : با حضور گردشگران از سراسر جهان در کشوری همچون ایران که دارای آداب و رسوم کهن و اصیلی است و این اصالت تاریخی به طور محسوسی در صنایع دستی و محصولات خاص آن به چشم می خورد ، این امید وجود دارد که با توسعه گردشگری ، صادرات این محصولات نیز در قالب سوغات آن کشور افزایش پیدا کند ؛ که خود این موضوع یک سودآوری دیگر از جنبه اقتصادی است . 4- تنوع بخشی به اقتصاد : از دیگر اثرات توسعه صنعت گردشگری، تنوع بخشی به درآمد ملی آن اقتصاد است و از آن جا که اقتصاد کشور ایران بیش تر جنبه تک محصولی را داشته است ، با توسعه این صنعت می تواند بخش عمده ای از درآمد ملی خود را از همین راه به دست آورد . جنبه دیگر این تنوع بخشی آن است که بر طبق آمار رسمی ، به دلیل نوسانات قیمت نفت در بازار جهانی ، این صنعت دارای اقتصاد پایداری نیست ، حال آن که صنعت گردشگری توسعه اقتصادی پایداری را به دنبال دارد . این موضوع باعث می شود تا اقتصاد کشور در برابر بعضی حوادث جهانی- همچون تورم و بحران های مالی که بازار صادرات نفت را هم متأثر می شود- کمتر در معرض خطر قرار گیرد . 5- ورود ارز به کشور : گردشگری با توانایی تولید ارز خارجی می تواند یکی از مهم ترین عوامل افزایش دهنده قدرت خرید یک کشور در بازارهای بین المللی باشد، مخصوصاً برای کشورهایی که دارای پول کم ارزش هستند (مثل:ایران). حتی جنبه دیگر اهمیت ورود ارز به کشور، این است که گاهی کشور به کالاها و محصولاتی نیاز پیدا می کند که در داخل تولید نمی شوند و بنابراین مجبور به واردات این کالاها می شود ، و ابزار اصلی این گونه خریدها ارز خارجی است . روش تحقیق: روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي از نوع پيمايشي مي باشد.جامعة آماري در اين تحقيق تعداد 120 نفر راهنمای تور و اعضای انجمن راهنمایان می باشند که جامعه و نمونه آماری به دلیل محدودیت یکسان است. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه می باشدکه شامل دو بخش عمده جمعیت شناسی وسوالات تخصصي شامل 50 سوال در مورد متغییر های اصلی تحقیق با استفاده از طیف لیکرت پنج درجه ای با پایایی 912/0 است. یافته های تحقیق با استفاده از spss تجزیه و تحلیل گردید. 4-يافته ها و نتايج تحقيق سوال اول : تا چه ميزان باورها و اعتقادات مذهبي مردم در بروز مشكلات و موانع ا منیت فرهنگي توريسم نقش دارد؟ جدول (1) مقایسه میانگین نمره باور ها و اعتقادات مذهبی در بروز مشکلات و موانع فرهنگی امنیت توریسم با میانگین فرضی 3 مولفه میانگینانحراف معیارخطای معیارZ باور ها و اعتقادات مذهبی 22/3779/072/09/3 براساس یافته های جدول (1) z محاسبه شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 5 درصد بزرگتر می‎باشد، بنابراین باور ها و اعتقادات مذهبی بیش از سطح متوسط در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی نقش دارد. سوال دوم : تا چه ميزان آداب و رسوم رايج در بين مردم اصفهان در بروز مشكلات و موانع امنیت فرهنگي توريسم عاملي مهم محسوب مي شود؟ جدول (2) مقایسه میانگین نمره آداب و رسوم رایج در بین مردم در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم با میانگین فرضی 3 مولفه میانگینانحراف معیارخطای معیارZ آداب و رسوم رایج66/3583/054/09/12 براساس یافته های جدول (2) z محاسبه شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 5 درصد بزرگتر می‎باشد، بنابراین آداب و رسوم رایج در اصفهان بیش از سطح متوسط در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم موثر است . سوال سوم : تا چه ميزان ضعف اطلاع رساني و تبليغات در بروز مشكلات و موانع امنیت فرهنگي توريسم عاملي مهم محسوب مي شود؟ جدول (3) مقایسه میانگین نمره ضعف اطلاع رسانی در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم با میانگین فرضی 3 مولفهمیانگینانحراف معیارخطای معیارZ ضعف اطلاع رسانی 81/3494/046/57/17 براساس یافته های جدول (3) z محاسبه شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 5 درصد بزرگتر می‎باشد بنابراین ضعف اطلاع رسانی بیش از سطح متوسط در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم موثر است . سوال چهارم : تا چه ميزان ضعف سرمايه گذاري هاي اقتصادي در شهر اصفهان در بروز مشكلات و موانع امنیت فرهنگي توريسم عاملي مهم محسوب مي شود؟ جدول (4) مقایسه میانگین نمره ضعف سرمایه گذاری های اقتصادی در شهر اصفهان در بروز مشکلات و موانع فرهنگی امنیت توریسم با میانگین فرضی 3 مولفه میانگینانحراف معیارخطای معیارZ ضعف سرمایه گذاری اقتصادی 64/3543/050/69/12 براساس یافته های جدول (4) z محاسبه شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 5 درصد بزرگتر می‎باشد بنابراین ضعف سرمایه گذاری های اقتصادی بیش از سطح متوسط در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم موثر است. سوال پنجم : تا چه ميزان ضعف نيروي انساني در بروز مشكلات و موانع امنیت فرهنگي عاملي مهم محسوب مي شود؟ جدول (5) مقایسه میانگین نمره ضعف نیروی انسانی مرتبط با توریست در شهر اصفهان در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم با میانگین فرضی 3 مولفه میانگینانحراف معیارخطای معیارZ ضعف نیروی انسانی 51/3666/062/21/8 براساس یافته های جدول (5) z محاسبه شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 5 درصد بزرگتر می‎باشد بنابراین ضعف نیروی انسانی در شهر اصفهان بیش از سطح متوسط در بروز مشکلات و موانع فرهنگی توریسم موثر است توریسم موثر است . 6) مقایسه میانگین نمره موانع فرهنگی موثرامنیت توریسم در شهر اصفهان مولفه ها میانگین انحراف معیار باور ها و اعتقادات مذهبی مردم 22/3779/ آداب و رسوم رایج 66/3583/ ضعف اطلاع رسانی 81/3494/ ضعف سرمایه گذاری اقتصادی 64/3543/ ضعف نیروی انسانی 51/3666/ نتایج جدول (6) نشان می دهد بیشترین موانع امنیت فرهنگی توریسم مربوط ضعف اطلاع رسانی با میانگین 81/3 و کمترین مربوط به "باور ها و اعتقادات مذهبی مردم با میانگین 22/3 می باشد. 5-جمع بندي و نتيجه گيري براساس نتایج جدول (1) بیشترین موانع امنیت فرهنگی توریسم در بعد باورها و اعتقادات مذهبی مردم مربوط به نداشتن حق انتخاب لباس متناسب با فصول گرم سال برای جهانگردان » با میانگین 775/3 و کمترین میانگین مربوط به سوال «اعتقاد مردم به تهاجم فرهنگی از سوی جهانگردان» با میانگین 838/2 است. به نظر مي رسد موانع مربوط به باورها و اعتقادات مذهبي داراي ريشه تاريخي بوده و در تاريخ ايرانگردي و سفرنامه ها نيز اين مشكل خودنمايي مي كند كه عمدتا شامل ايرانگردهاي غربي مي شود. اين اختلافات فرهنگي (اختلاف مذهب، زبان، لباس و رفتارهاي اجتماعي) گاهي موجب نابساماني ها در روند ايرانگردي شده حتي گاهي برخوردهایي را نیز بوجود آمده است[7، ص 146]. نتایج جدول (2) نشان داد که بیشترین موانع در بروز مشکلات و موانع توریسم در بعد آداب و رسوم رایج در بین مردم مربوط به تأثیر منفی برخی از رسومات مانند قمه زدن و...) با میانگین 136/4 و «فقدان کنسرتهای موسیقی سنتی» با میانگین 125/4 می باشد و کمترین میانگین مربوط به « عادت برخی از مردم در تجسس درمسائل شخصی جهانگردان، با میانگین 282/3 است. نتایج جدول (3) نشان داد که بیشترین موانع در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگی توریسم در بعد ضعف اطلاع رسانی مربوط به عدم بازاریابی مدرن « اینترنتی و...» در خصوص جذب جهانگردان با میانگین 204/4 و «عدم تبلیغات فرهنگی» با میانگین 124/4 می باشد و کمترین میانگین نمره پاسخ ها مربوط به «محدود بودن نقشه و بورشورهای اطلاعات برای جهانگردان» با میانگین 486/3 است. به نظر مي رسد فراهم كردن اطلاعات براي توريست ها قبل و بعد از ورود به مقصد يكي از وظايف بازاريابي به شمار مي رود. دادن اطلاعات در مورد آداب و رسوم، نحوه پوشش، شئونات رفتاري و برخي مسائل امنيتي كه بايد آنها را در نظر داشت از اهميت بسياري برخوردار است. جدول (4) نشان داد که بیشترین موانع در بروز مشکلات و موانع امنیت فرهنگي توریسم در بعد ضعف سرمایه گذاریهای اقتصادی مربوط به " عدم سرمایه گذاری و برنامه ریزی برای برنامه های سالم شبانه برای جهانگردان» با میانگین 252/4 می باشد و کمترین میانگین مربوط به «گران بودن امکانات و تأسیسات اقامتی» با میانگین 268/3 می باشد. نتایج جدول (5) نشان داد که بیشترین موانع در بروز مشکلات و موانع فرهنگي امنیت توریسم در بعد ضعف نیروی انسانی مربوط به " سوء استفاده رانندگان آژانسها و تاکسیها" با میانگین 02/4 و کمترین میانگین مربوط به " عدم رعایت ویژگیهای فردی از سوی راهنمایان" با میانگین 1/3 بوده است . ايجاد واحد تحقيقات و آمار و اطلاعات مربوط به مشخصات گردشگران و بازارهاي گردشگري اصفهان در زمينه هاي مربوط به انگيزه، اهداف، تعداد، سن، جنس، ويژگيهاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي گردشگران و شناخت دقيق ظرفيتها، توانها، محدوديتها و تنگناهاي گردشگري در شهر اصفهان به عنوان يك نياز اصلي و ابزار واقعي برنامه ريزي و تعيين اولويتها، بسيار حايز اهميت است. ايجاد مديريت متمركز براي سياستگذاري و مسائل مربوط به برنامه ريزي، بازاريابي مدرن و تدوين مقرارت در بخش گردشگري ،تشويق بخش خصوصي در جهت ساخت هتل و ديگر تاسيسات مورد نياز جهانگردان ،ترغيب حركت فرهنگي – تبليغاتي براي ايفاي نقش جهانگردي – ايرانگردي در اقتصاد، بازگشايي رشته هاي مربوط به جهانگردي در دانشگاهها، و تربيت و تامين نيروي انساني مورد نياز بخش هتلداري، جهانگردي و ايرانگردي و جهت دادن كتب، طرحها، پايان نامه هاي كارشناسي ارشد و دكتري در زمينه رفع مشكلات گردشگري اصفهان و ارائه راهكارهاي علمي و اجرايي در توسعه آن ،احداث هتلها و توسعه مهمانسراها و ساخت ويلاها و تاسيسات بين راهي، بويژه تاسيسات ارزان قيمت براي طبقات كم درآمد،برنامه‎ريزي جهت اجراي نمايشها و موسيقي فولكلور جهت معرفي آداب و رسوم و پركردن اوقات توريستها در شب ، نظارت جدي بر اصالت، كيفيت و فروش صنايع دستي از طرف سازمانهاي ذيربط، برگزاري جشنواره هاي مختلف فرهنگي هنري از جمله جشنواره غذا، روز مهرگان، جشن طبيعت، صنايع دستي و غيره ،اصالت موسيقي، تئاتر، هنر، صنايع دستي و لباس هاي محلي حتي اگر براي نمايش به توريست‎ها متناسب سازي شده باشد، بايد حفظ گردد. اين امر شايد كه مستلزم برگزاري دوره هاي آموزشي خاص باشد و بايد كنترل كيفيت در مورد آنها اعمال گردد. به ساكنين محلي بايد در مورد توريسم آموزش داد. اين آموزش ها بايد موارد زير را در برداشته باشد؛ مفاهيم، منافع و مشكلات، سياست و برنامه محلي توسعه توريسم، چگونگي مشاركت فردي ايشان در امر توريسم و الگوهاي اجتماعي توريست هايي كه از ناحيه بازديد مي كنند. برنامه هاي آگاهي دهنده عمومي در مورد توريسم را مي توان با استفاده از راديو، تلويزيون، روزنامه، مجله و گردهمايي هاي عمومي سازماندهي نمود. درآمد گردشگري اصفهان مي تواند برابر درآمد نفت باشد ماهاتير محمد يكبار پس از آنكه مهمان شهر اصفهان بود گفت: «اگر مديريت جاذبه هاى توريستى استان اصفهان در اختيار مالزى قرار گيرد، سالانه برابر با ارز آورى نفت براى ايران سودآور خواهد بود.» در حقيقت اگرچه نشان زرين براى معمار اقتصاد مدرن مالزى براى ما نيز افتخار آميز است اما يادآورى اين گلايه بخش خصوصى بد نيست كه اى كاش اين فرصت هم دست مى داد كه رمزوراز رشد سريع اقتصادى كشورش را توضيح بدهد ماهاتير محمد : اگر مديريت جاذبه هاى توريستى استان اصفهان در اختيار مالزى قرار گيرد، سالانه برابر با ارز آورى نفت براى ايران سودآور خواهد بود ماهاتير محمد يكبار پس از آنكه مهمان شهر اصفهان بود گفت: «اگر مديريت جاذبه هاى توريستى استان اصفهان در اختيار مالزى قرار گيرد، سالانه برابر با ارز آورى نفت براى ايران سودآور خواهد بود.» ماهاتير محمد در ايران به دانشگاه ها رفت، در سالن هاى كنفرانس بسيارى بر صدر نشست، به صدا و سيما رفت و به پاى بحثهاى فرهنگى و تاريخ مسلمانان و.‎/‎/ نشست با اين حال اين مرد اقتصاد و سياستهاى توسعه به يكى از جاهايى كه نتوانست برود، بخش خصوصى و از جمله اتاق بازرگانى بود. در حقيقت اگرچه نشان زرين براى معمار اقتصاد مدرن مالزى براى ما نيز افتخار آميز است اما يادآورى اين گلايه بخش خصوصى بد نيست كه اى كاش اين فرصت هم دست مى داد كه رمزوراز رشد سريع اقتصادى كشورش را توضيح بدهد و از اين سفر و چه بسا امثال آن به عنوان يك تور آموزشى استفاده كنيم. مالزيايى ها لقب Bapa Pemodenan پدر مدرنيزه (مالزى) را به ماهاتير محمد داده اند.اگرچه دوران نخست وزيرى او يكى از طولانى ترين دوره هاى تصدى سياسى بوده است اما هنگامى كه او پس از ۲۲ سال دفتر كارى خود را ترك مى كرد فقر درمالزى از ۵۰ در صد به ۷ در صد رسيده بود. مالزى به جرگه ببرهاى آسيا پيوست. اشتغال در مالزى در حدى بهبود يافت كه خود ميزبان نيروى كار آسياى شرقى و جنوبى شد. با اين حال اينكه ما چه لقبى به مهمان خود داده باشيم، چه توشه اى از اين رهگذر چيده باشيم و تا چه حد به او به ديده غنيمتى براى روشن كردن راهمان نگريسته باشيم، آن چيزى است كه سفر معمار توسعه مالزى را براى ما ارزشمند مى سازد. اينك مهمان ما رفته است و جشن ها، تحسين ها، گردهمايى ها و مهمانى ها تمام شده است. به حتم داستان توسعه فراتر از افراد است با اين حال آنچه بيش از هر چيز در تمركز بر شخصيت هاى پيروز بدان نيازمنديم نگاهى عملگرا و راهبردى به رهاورد آنان براى راهيابى در نسخه بومى توسعه كشورمان است.اينكه او كيست شايد چندان مهم نباشد، اگر بدانيم او چه كرده است. ماهاتير محمد يكى از ۹ فرزند يك مهاجردو رگه هندى به مالزى و يك مادر مالايايى بود او بعدها پزشك شد و به مدت ۵ سال در زادگاه خود به مداواى بيماران پرداخت. همسرش همكلاسى دانشگاه پزشكى بود.۳پسر او در تجارت و سياست در مالزى فعاليت دارند و يكى از دو دخترش مارينا نويسنده و فعال در زمينه بيمارى ايدز است. سياست اقتصادى ماهاتير يكى از قابل بحث ترين جنبه هاى زندگى سياسى او به شمار مى رود.دورانى كه حاصل آن تمركز بر تكنولوژى هاى برتر، صنايع، تجارت و تكنولوژى ارتباطات بوده است.بناى اصلى اين برنامه ها بر همكارى ملى گذاشته شد. يكى از پروژه هاى مورد علاقه او «پروژا استيل» بود كه در حقيقت تلاش او براى الگو گرفتن از ژاپن و كره شمالى است.حاصل آن كارخانه ماشين سازى پروتون و خدمات تلويزيون ماهواره اى «آسترو» بود.رشد اقتصادى مالزى در بين سالهاى ۱۹۸۸ و ۱۹۹۷ بيشتر از ۱۰ در صد بود. آن زمان استانداردهاى زندگى تا ۲۰ برابر رشد كرد و درصد فقر، بيسوادى، مرگ و مير نوزادان و ديگر شاخص هاى اجتماعى در حد كشورهاى پيشرفته رشد كرد. پروژه هاى ملى كه او در اين سالها انجام داد «تندراه شمال- جنوب»، «كريدور ابر رسانه اى»، فرودگاه بين المللى كوالالامپور و شمار بسيارى از پروژه هاى بزرگ صنعتى و عمرانى است. سيستم آموزشى يكى ديگر از نقاط بنيادى در برنامه حركت مالزى به جلو بود. با اين حال ماهاتير هم چون بسيارى ديگر از مديران اقتصادى و سياسى از انتقادات چه اقتصادى و چه سياسى در جامعه مالزى دور نبوده است. اما آنچه در وراى طيف نقاط مثبت يا ضعف در فعاليت او مهم است جهش اقتصادى مالزى از يك كشور فقير و درمانده تازه از زير يوغ استعمار درآمده با درصد بالاى بيكارى، است. در يك بيان ارمغان ماهاتير به مردم مالزى رفاه و آسايش بود.مالزى هم اينك به يكى از قطبهاى مهم گردشگرى و همچنين تحصيل دانشجويان خارجى درآمده است. ماهاتير محمد در يك سخنرانى گفته است: «ما به جاى استراتژى جايگزينى واردات، استراتژى توسعه صادرات را پى گرفتيم و اجازه داديم خارجى ها با تكنولوژى خود، كشور ما را صنعتى كنند. در حالى كه اگر خودمان مى خواستيم هر يك از اين تكنولوژى ها را بسازيم، ۳۰ تا ۴۰ سال طول مى كشيد.» اگرچه نبايد از ياد برد كارى كه ماهاتير انجام داد، كار بزرگى بود، اما نه آن قدر بزرگ كه از پس معمولى ترين آدم ها برنيايد. تنها كارى كه وى انجام داد، اين بود كه در يك كلام به علم اقتصاد، اعتماد كرد.«ماهاتير» مسلمانى معتقد و يك ملى گراى تمام عيار است و به صراحت در سياست خارجى با غرب شهرت دارد. ماهاتير در مورد جهانى شدن با نگاهى به گذشته بر اين باور است كه بايد از تجربه هايى كه در اين مورد وجود دارد استفاده كرد: «درس هايى كه بايد از تاريخ مردم مسلمان و امپراتورى اسلا مى آموخته شوند، بسيارند. در حقيقت اولين درس، اهتمام به امر برادرى اسلا مى است كه مورد سفارش اسلا م بوده و بدون آن موفقيت و بقا امكان پذير نيست. به راستى ما مسلمانان بيش از هر چيز نيازمند مطالعه و دانش پژوهى هستيم و اين اولين كلا مى است كه به حضرت رسول(ص) ابلا غ شد. همان طور كه مى دانيم دانش پژوهان مسلمان در آن زمان نوشته هاى يونانيان و ساير دانش پژوهان عصر قديم را مطالعه مى كردند، ولى از آنجا كه از دستورات اسلا م پيروى مى نمودند از دانش و مهارت خود در هدايت جنگ و صلح بهره مى گرفتند و در انتشار آموزه ها و تعاليم اسلا م و گسترش قلمروى آن موفق بودند. روشن است كه عده اى از مسلمانان به منظور تحصيل دانش مجبور به مهاجرت مى شوند، كه اين امر موجب مى شود تا ديگران از استعدادها و توانايى هاى مردم ما بهره مند شده و پيشرفت كنند. به همين دليل قادر به توسعه كشورهاى خود نيستيم. ما توانايى صنعتى شدن را نداريم. حتى نمى توانيم با كشورهاى تازه توسعه يافته رقابت كنيم و حتى در استخراج منابع طبيعى مان وابسته به ديگرانيم. هر روز ما براى كسب حسنه و ثواب در دو دنيا نيايش مى كنيم. ما فقط براى كسب حسنه در جهان آخرت عبادت نمى كنيم. خداوند اين دنيا را تنها براى كافران نيافريده است. اين دنيا آفريده نشده كه مؤمنان دچار پسامدگى شده، خوار گرديده و مورد ظلم و ستم قرار بگيرند. اين دنيا متعلق به ما نيز هست، ثواب و حسنه براى ما در اين دنيا نبايد كمتر از آن دنيا باشد. گرچه جهان آخرت جاودان است، اما ما بايد براى اين دنيا تلا ش كنيم. ما در آغاز عصر اطلا عات هستيم. ما در ابتداى جهانى شدن هستيم. زمان طولا نى را از اين دو پشت سر نگذاشته ايم. اگر بخواهيم مى توانيم آن را به دست آوريم اما اگر تعلل كنيم، دوباره بسيار عقب خواهيم افتاد. همه ما مسلمانان خوبى هستيم ولى اين انتظار زيادى است كه به يكباره متحد شويم و يا يكديگر را به عنوان برادر بنگريم، (گرچه تمامى آموزه هاى دينى ما تأكيد زيادى بر امر برادرى در اسلام دارند.) اما حداقل همه مى توانيم از خطر بزرگى كه در يك دنياى بدون مرز با آن مواجه خواهيم شد، بترسيم و شكاف هاى بين خود و ميان كشورهاى اسلا مى را كم كنيم.» اين درست است كه ماهاتير بيش از هر چيز مرد ايده هاى كاربردى و سازنده بود.قدرتى كه مى توان با آن كارهاى بزرگ انجام داد. او مى گويد: «اگر قدرت اقتصادى داشته باشيد، دولت شما قدرت دارد از كشور دفاع كند چرا كه ازتجارت و كارآفرينى قدرت حاصل مى شود و مى تواند جهت دفاع هم بكار گرفته شود. ما نتوانستيم كشور صنعتى شويم چون مستعمره بوديم. بعدها «در كنار هم» در رقابت شركت كرديم.ما كشورى فقير با درآمد سرانه ۳۰۰ دلار بوديم كه با حفظ«ثبات سياسى»، توليد ناخالص خود را از ۱۲ ميليارد دلار به ۲۳۰ ميليارد دلار رسانديم. ما مى توانيم در مالزى فقط به فكر شكست همسايه ابرقدرتى مثل چين و همواره درحال جنگ باشيم، اما ما به خود مى گوييم: بهتر است از يك كيك كه درحال ترقى و رشد است، لقمه اى اندازه خود برداريم نه كل كيك را كه در خوردنش بمانيم.» ماهاتير محمد همچنان در بنياد صلح خويش به نام perdana بر ضرورت تجهيز مسلمانان به سلاح علم پاى مى فشارد. ماهاتير محمد بارها به ايران آمده است و با بسيارى از انديشمندان و مردان سياسى ايران آشنايى دارد. او باز هم به ايران آمد و بسيار از او گفتند و شنيديم. هنگامى كه در يك ميزگرد سه نفره در شبكه چهارحضور داشت در ميان تمام بحثهاى انتزاعى مهمانان برنامه سكوت كرد يا به لبخندى كفايت كرد اما هنگامى كه سخن از كشورش مالزى به ميان آمد به سراغ نكات كليدى توسعه رفت واز آنچه گفت كه در آموزش و پرورش ودر مورد اصل زبان ارتباطى جهانى در سر داشته و همان را در سيستم آموزشى مالزى پياده كرده است. آثار اقتصادی گردشگری در تقویت بیمه اقتصادی کاهش بی تعادلی های منطقه ای و ارتقاء شاخص های توسعه در مناطق غیربرخوردار، توسعه اقتصادی در سطوح ملی و منطقه ای، ایجاد تنوع و دگرگونی در ساختار اقتصادی مناطق در سطوح منطقه ای و ثبات اقتصادی در سطح کلان نقش موثری ایفا می کند. توسعه صنعت گردشگری در افزایش درآمدهای مالیاتی تاثیر مستقیم دارد. بخشی از درآمدهای مالیاتی از مالیات بر شرکت ها و مالیات بر فروش اخذ می شود و چناچه تعطیلاتشان را داخل کشور سپری کنند، نوعی جانشین واردات صورت می گیرد. در این صورت پول مردم در داخل کشور می ماند، بنابراین در افزایش صادرات موثر است . جذب ارز از خارج صنعت جهانگردي در تهيه ارز خارجي نقش عمده اي دارد. سالهاست كه اكثر ملل جهان به نعمت ارتباطات مستقيم انساني واقف بوده و با برنامه ريزيهاي دقيق و همه جانبه توريسم را در كشور خود رشد و توسعه داده اند. به عنوان مثال تركيه با تبليغات وسيع خود هر ساله ميليونها سياح را به داخل كشور سرازير مي كند يا فرانسه در مركز جريان توريستي بين المللي قرار دارد، هر ساله بيش از 50 ميليون توريست را پذيراست درآمد توريسمي اين كشور بيش از 9 درصد محصول ناخالص داخلي را تشكيل مي دهد يا ايتاليا در سال 1990 با جذب 47 ميليون توريست درآمدي معادل 9 ميليارد دلار داشته است»( ايرانگردي و جهانگردي توسعه، 1372). بررسي ها نشان مي دهد هر قدر كه تعداد جهانگردي افزايش يابد به همان ميزان درآمد ارزي كشور نيز افزايش مي يابد. افزايش صادرات پنهان يا نامرئي خريد كالاها و خدمات به وسيله توريستهاي خارجي صادرات پنهان يا نامرئي نام دارد. كارشناسان اقتصادي معتقدند (جهانگردي) صادرات نامرئي خدمات و محصولات است زيرا جهانگردي موجب بازده مضاعف در اقتصاد كشور مي شود. درامر جهانگردي بازده اقتصادي كه ناشي از تراز پرداختهاي جهانگردان است مانند جريان كالاهاي صادراتي ديگر معلوم و مشهود نيست و به همين دليل توريسم را صادرات نامرئي كالاها و خدمات دانسته اند( پدريان، 1374). در حال حاضر در نظام اقتصادي كشور به مسأله كسب در آمد از طريق صادرات غير نفتي توجه زيادي صورت مي گيرد و در اين ميان جهانگردي به عنوان صادرات نامرئي مي تواند از طريق برنامه ريزيهاي اصولي مد نظر باشد. صنعت توريسم به عنوان منبع درآمد ملي بسياري از كشورهاي پيشرفته صنعتي و حتي كشورهاي جهان سوم، از طريق صنعت توريسم درآمدهاي كلاني به دست مي آورند، اسپانيا، ايتاليا، فرانسه، انگليس، مصر و بسياري از ديگر كشورهاي جهان بخش مهمي از درآمد ملي خود را از صنعت توريسم به دست مي آورند. مهمترين اثر مستقيم ورود توريسم بين المللي روي اقتصاد ملي از طريق تزريق پول و تقاضا از منابع خارجي است. اين افزايش توريسم و در نتيجه افزايش درآمد حاصل از توريسم همانند افزايش صادرات عمل مي كند ويژگي خاص توريسم در اين رابطه اين است كه بسياري از كالاهاي غير قابل مبادله در سطح بين المللي را به كالاهاي قابل مبادله تبديل مي كند. به طور كلي سه اثر مستقيم توريسم روي اقتصاد ملي بيشتر قابل تشخيص است: الف- افزايش سطح قيمتهاي داخلي ب- افزايش مقدار عرضه كالا و خدمات ج- بهبود تراز پرداختها ( 1389) همه عوامل فوق به نوعي در افزايش درآمد ملي تأثير دارند. اميد است صنعت جهانگردي ايران، آنچنان متحول شود كه درآمدهاي ارزي ناشي از آن درصدر جدول درآمدهاي ارزي كشور قرار گيرد. پیشنهادات پیشنهاداتی برای رفع کمبود خدمات و زیرساخت های گردشگری 1.افزایش بودجه و اعتبارات در زمینه خدمات و زیر ساخت های گردشگری 2.افزایش سرمایه گذاری در زمینه گردشگری با تشویق سرمایه گذاران داخلی و خارجی. 3.افزایش ظرفیت واحدهای اقامتی، واحدهای پذیرایی، واحدهای ادادرسانی، خدمات ایمنی و امنیت گردشگران. 4.بهسازی و نوسازی تاسیسات تجهیزات گردشگری از جمله بهداشتی کردن کلیه آب های معدنی، بهسازی و نوسازی واحدهای مهمانپذیر، پارکینگ ها، راههای دسترسی به جاذبه های گردشگری. 6-2 پیشنهاداتی برای حل مشکل تقاضای فصلی 1.ایجاد جاذبه های گردشگری در فصول غیر گردشگری 2.ایجاد تورهای دانش آموزی و دانشجویی با هزینه های کمتر در فصول غیر گردشگری. 3.کاهش هزینه های هتل ها و رستوران ها در فصول غیر گردشگری. 4.برگزاری جشن واره ها و نمایشگاهها و سمینارهای خاص در فصول غیر گردشگری.   پیشنهاداتی برای بهبود تبلیغ و اطلاع رسانی 1.کتابچه ای با قطع جیبی مناسب، همراه با عکس و نقشه به عنوان راهنمای گردشگری به عنوان اطلاع رسانی پایه در اختیار مسافران قرار گیرد. 2.نقشه های بزرگ مقیاس راهنمای گردشگری تهیه شود. 3.شوراهای شهرها و شهرداری ها بطور مشترک راهنمای گردشگری شهر ها را تهیه نمایند و در معرفی شهر خودشان مشارکت نمایند. 4.در هتل های درجه بندی شده که اتاق ها دارای تلویزیون هستند از طریق تلویزیون ها و CD ها، اطلاعات کافی در اختیار مسافران و گردشگران قرار گیرد. 5.بروشورهای کوتاه و پیام دار در قطع کوچک و همراه با نقشه های کروکی شهرهای گردشگری در مبادی ورودی شهرها، مراکز گردشگری، هتل ها و رستوران ها در اختیار گردشگران قرار گیرد. 6.در مبادی ورودی شهر های توریستی پایگاه های اطلاع رسانی ایجاد شود. برای مردمی کردن تبلیغ و اطلاع رسانی شیوه های خاصی وجود دارد که می توان از آن ها استفاده کرد. در مناطق فعال گردشگری دنیا جاذبه های شاخص آن محل بصورت عکس های رنگی بر روی کارت ها، پاکت های پستی، لیوان، قاشق، سینی و بسیاری از ابزارهایی که می تواند مورد استفاده مسافران قرار گیرد، چاپ و در اختیار مسافران قرار گیرند. پیشنهاداتی برای رفع موانع فرهنگی و اجتماعی 1.دادن آگاهی کلی از گردشگری برای افراد بومی: لازمه موفقیت هرچه بیشتر در امر توسعه گردشگری تفهیم ماهیت و ضرورت توسعه گردشگری به شهروندان و درک نیازهای توسعه این بخش توسط مردم می باشد. 2.آگاه نمودن شهروندان در رابطه با پایگاه فرهنگی و اجتماعی جامعه میهمانان: برای برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی هرچه بیشتر میان مردم و گردشگران و همچنین به منظور بالا بردن سطح رضایت گردشگران آگاهی از مبدا گردشگران و پایگاه اجتماعی که به آن تعلق دارند بسیار ضروری می نماید. اشراف به این مطلب به مردم این امکان را می دهد که به نحو بهتر و با سهولت بیشتری انتظارات جامعه میهمان را برآورده سازند و خود را با استانداردهای اجتماعی و فرهنگی و بهداشتی گردشگران مطابقت دهند. از سویی دیگر آگاهی از ارزش ها و آداب و رسوم و سنن هر جمعیت (چه جامعه میزبان و چه میهمان) باعث اجتناب از بسیاری از مسکلات ناشی از سوء تفاهمات خواهد شد. 3.تدوین و ارائه برنامه های آموزشی برای گردشگران: به همان دلایلی که لازم است جامعه میزبان با خصوصیات فرهنگی، اجتماعی، الگوهای رفتاری جامعه میزبان آشنایی یابد، به همان دلایل نیز نیاز است که در جهت عکس آن نیز تلاش شود. یعنی بازدیدکنندگان می بایستی با فرهنگ، آداب و رسوم و ارزش های بومی آشنا شوند. تحقق این امر ضمن اینکه در راستای یکی از اهداف اساسی توسعه گردشگری داخلی می باشد، جذابیت این گونه سفرها را با توجه به بالا بردن آگاهی گردشگران نسبت به جاذبه های گردشگری مکان مورد بازدید بالا می برد و بدین ترتیب سطح ارضاء گردشگران ارتقاء یافته و ذهنیت مثبتی نسبت به مکان و مردم پیدا می کنند. پیشنهاداتی برای همکاری بین سازمان های مرتبط با گردشگری 1.تعیین حوزه های کاری مشترک سازمان ها در زمینه گردشگری و تدوین برنامه ای برای هرچه بهتر انجام دادن کارهای مشترک. 2.ایجاد یک کمیته هماهنگی که تصمیمات سازمان های مختلف را هماهنگ نموده و پل ارتباطی این سازمان ها با یکدیگر باشد. 3.برگزاری جلسات مشترک در زمان انجام کارهایی که نیازمند بررسی همه جانبه توسط همه سازمان های مرتبط است و این کارها با هماهنگی بین سازمان ها انجام می شود. نتیجه گیری انجام اين تحقيق با موانع جدي روبرو بوده كه در مقدمه به پاره اي از آن ها اشاره شده است. در پايان براي بهبود وضعيت گردشگري اصفهان، پيشنهاد هايي مانند: راه اندازي شبكه هاي تلويزيوني جهاني و پايگاه جامع اينترنتي ويژه گردشگري، بازاريابي مستقيم از طريق نامه هاي الكترونيكي، برگزاري مسابقه هاي هدف دار، اطلاع رساني به شيوه هاي جديد، تحول در نگرش و شيوه هاي روابط عمومي و گسترش شيوه هاي تبليغاتي سازمان هاي گردشگري، برگزاري نمايشگاه ها ، راه اندازي تلفن گوياي «سروش اصفهانگردي»، گسترش تسهيلات و امكانات هدايتي و نصب اتاقك هاي گردشگري با طراحي جديد، ، احداث آب نماي «دوستي ملل»، اعطاي نشان‌هاي لياقت و ساير امتيازات صنفي، ايجاد مجتمع بزرگ توليد و فروش صنايع دستي، تمركز تسهيلات در ورودي اصفهان – تهران، تأسيس فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي «گردشگر»، اطلاع رساني در مورد قيمت ها، ارتباط با سيستم بانكي جهاني جهت استفاده از كارت اعتباري، تأسيس باغ وحش بزرگ اصفهان، معرفي هتل نمونه سال، تأسيس رستوران مخصوص غذاهاي خارجي، بهبود وضعيت دستشويي‌هاي عمومي، آگاه سازي گردشگران با هشدارهاي ايمني، راه اندازي قطار هوايي و ناوگان هاي تاكسيراني با امكانات ويژه، مديريت كارآمد سرعت و حجم ترافيك، ارائه گرديد. منابع سايت ايران-مالزي قهرمانی، الله یار. 1386 . بررسی جایگاه کسب و کار الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در صنعت توریسم ایران. دومین همایش بین المللی تجارت الکترونیک. تهران. 47 کاتب، احمد(1357)، تاريخ جديد يزد، به کوشش ايرج افشار، تهران: امير کبير، فرهنگ ايران زمين. کتاب هفت زبانه گردشگري اصفهان اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان