مبانی نظری و پیشینه پژوهش کیفیت رابطه زناشویی (docx) 21 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 21 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
مبانی نظری و پیشینه پژوهش کیفیت رابطه زناشویی (فصل دوم پایان نامه)
مقدمه
2-5-3 شادمانی زناشویی:
2-5-4 عوامل موثر بر کیفیت رابطه زناشویی
2-5-4-1مهارت هاي ارتباطي:
2-5-4-2 مسائل مالي:
2-5-4- 3 رابطه و رضایت جنسی:
2-5-4-4 ابراز عشق و محبت:
2-5-5 نظريه هاي سبب شناسي کیفیت رابطه زناشویی
2-5-5-1 رويكرد رفتار گرايي:
2-5-5-2 رويكرد شناختي – رفتاري:
پژوهش های داخلی و خارجی
منابع:
مقدمه
مطالعه روابط زوجين به روشن شدن چهارچوب هاي ساختاري كه روابط زوجين در آن شكل مي گيرد كمك مي كند. در بيشتر جوامع، بررسي كيفيت روابط زناشويي نقش اساسي در ارزيابي كيفيت كلي ارتباطات خانوادگي دارد. كيفيت روابط زناشويي مفهومي چند بعدي است كه شامل ابعاد گوناگون ارتباط زوجين، مانند سازگاري، رضايت، شادماني، انسجام و تعهد مي شود (کونگ، 2014).
سه رويکرد عمده براي مفهوم سازي کيفيت روابط زناشويي وجود دارد:
رويکرد اول، مربوط به ليوايز و اسپنير(1979) است که کيفيت زناشويي را ترکيبي از سازگاري و شادماني زناشويي مي داند.
2-5-2 سازگاری زناشویی:
مفهوم سازگاري زناشويي جايگاه برجسته اي را در مطالعه ارتباطات خانوادگي و زناشويي به خوداختصاص داده است. سازگاري زناشويي را مي توان به شكل فرآيندي تعريف كرد كه با پيامدهاي چندي چون دشواري در درك تفاوتهاي جنسي، اضطراب شخصي و بين فردي، رضايتمندي زناشويي و ... هم آيند است (اسپانیر، 2013). سازگازي زناشويي ضعيف اثر منفي بر كيفيت زندگي، كاركرد جنسي دارد (هالوورسن و متسن،1992). تعارضات زناشويي نیزبه عنوان شاخصي در تقابل با سازگاري زناشويي با دامنه گسترده اي از مسائل چون افت سازگاري والدين با فرزندان (كريگ و همكاران، 1993)، افزايش احتمال طلاق (آماتوو كيث، 1991) و بروز افسردگي در زوجين (امري و همكاران، 1982) همراه است. از سوي ديگر شواهد فزاينده اي وجود دارد كه كيفيت ارتباطات بين فردي به خصوص ارتباطات خانوادگي مي توانند بر سلامت اثرگذار باشد چنانچه پژوهش كيكلت گلاسر، نیوتن(2001) نشان داد كه ازدواجه اي ناشاد و عدم رضايت زناشويي اثرات زيان بخشي بر سلامت عمومي دارد. در بررسي مؤلفه هاي اثربخش در سازگاري زناشويي مشخص گشته است كه وجود اختلال رواني در يكي از زوجين بر سازگاري زناشويي اثر منفي دارد (اولري و همكاران، 1994). سازگاري زناشويي احتمالاً به طور خاص به اثرات فشار رواني ناشي از حوادث منفي زندگي نيز حساس است (كرنبليث و همكاران، 1994) .
نتايج حاصل از پژوهش در زوجيني كه يكي همسر از بيماري سرطان نجات پيدا كرده بود نشان داده است كه چهار متغير روانشناختي چون ديدگاه فرد در مورد خودش، ادراك بيمار درباره ديدگاه همسرانشان، ادراك همسران از ديدگاه فرد متلا از خودش و ديدگاه شوهران درباره ظاهر جسماني همسرانشان داراي ارتباط معناداري با سازگاري زناشويي آنها است(سولومون و همکاران، 2009). علاوه بر دو مؤلفه روانشناختي ديگر نيز داراي ارتباط با اهميت با سازگاري زناشويي همسران است اين مؤلفه ها عبارتند از: ديدگاه شوهران در مورد خودشان و سطح آشفتگي روانشناختي آنها (وایمینگ، 2002). با بررسي سازگاري زناشويي افراد اختلال مزمن و همسرانشان با تأكيد بر مؤلفه هاي روانشناختي اظهار داشتند كه نگرش در مورد بيماري مزمن موجود در يكي از همسران عامل اثرگذار در سازگار زناشويي زوجين نيست بلكه بخش مؤثر در تعيين سازگاري زوجين، ساير ابعاد روابط زناشويي است كه از آن جمله ويژگيهاي شخصيتي چون خصومت و را مي توان برشمرد (کونگ، 2014).
2-5-3 شادمانی زناشویی:
شادمانی زناشویی که سطح کلی شادی فرد از ابعاد مختلف رابطهی زناشویی را نشان میدهد، از روانشناسی مثبت و موضوع کیفیت زندگی وارد زوج درمانی و مباحث سیستمی شده است (کمپ دوش ،تایلور و کروگر، ۲۰۰۸). لایوبو میرسکی و همکاران (2005) شادمانی را تجربه احساس نشاط، شادی و خوشی و نیز دارا بودن این احساس که فرد زندگی خود را خوب، با معنا و با ارزش بداند، در نظر گرفته اند.. طبق تعریف جانسون و همکاران(1989)، شادمانی زناشویی به عنوان سطح رضایت یا خرسندی شخصی که فرد در مورد ازدواج احساس می کند، تعریف می شود.
پژوهش های والاتینگ، جانسون و آماتو(2001) هفت بعد شادمانی زناشویی را که شامل احساسات فرد در مورد جنبه های متفاوت ارتباط زناشویی است را چنین بیان می نمایند: ۱- میزانی که فرد احساس می کند همسرش او را درک می کند. ۲- میزان عشق و عاطفه ای که فرد در ارتباط با همسر خود درک می کند.۳- میزانی که فرد و همسرش در مورد مسائل با یکدیگر توافق دارند. ۴- ارتباط جنسی زوجین. ۵- تا چه حد همسرشان را به عنوان فردی که از چیزهای منزل نگهداری می کند، درک می- کنند. ۶- تا چه حد همسرشان را به عنوان فردی که فعالیت ها را با مشارکت او انجام می دهد، درک می کنند و ۷- میزان درک آنها از وفاداری همسرشان.
رويکرد دوم، مربوط به فينچام و برادبوري (1987) است. براساس اين رويکرد، کيفيت زناشويي منعکس کننده ارزيابي کلي فرد از رضایت و رابطه زناشويي است.
وینچ (1974) معتقد است، رضامندی زناشویی، انطباق بین وضعیت فعلی و وضعیت مورد انتظار است. طبق رضامندی زناشویی وقتی وجود دارد که وضعیت موجود فرد در روابط زناشویی مطابق با آنچه که وی انتظار داشته است، باشد و عدم رضامندی زناشویی زمانی است که وضعیت زناشویی فعلی فرد با آنچه که مورد انتظار و دلخواه اوست، منطبق نباشد، الیس (1989) در کتاب زوج درمانی براساس نظریه عقلانی – هیجانی می نویسد: «طرق مختلفی برای تعریف رضامندی زناشويي وجود دارد كه يكي از بهترين تعاريف است؛رضامندي زناشويي زماني حاصل مي شود كه زن و شوهر از تمامي روابط زناشويي خود احساس عيني،خشنودي، رضايت و لذت داشته باشند.
رضامندي زناشويي در واقع نگرش مثبت و لذت بخشي است كه زن و شوهر از جنبه هاي مختلف روابط زناشويي خود را دارند. وينچ (1974) در اين خصوص معتقد است كه ارتباط با همسر جنبه مركزي زندگي عاطفي و اجتاعي يك شخص است و عدم رضامندي زناشويي مي تواند به توانايي زن و شوهر براي برقراري روابط رضايت مندانه با فرزندان و ساير اشخاص خارج از خانواده آسيب برساند.
رويکرد سوم، نظريه مارکس است(1989). اين رويکرد تلفيقي از رويکرد ليوايز و اسپنير و رويکرد سيستمي بوئن است.
مارکس نسبت به فرد، رابطه فرد با همسرش و رابطه فرد با ديگران نگرشي سيستمي دارد. او چارچوب نظريه خود را چنين توضيح ميدهد كه، فرد متأهل داراي سه زاويه دروني، همسري و فرد ذينفوذ است. اولين زاويه، خو د دروني است که در برگيرنده بار دروني فرد با تلاشها، انگيزه ها و انرژيهاي گوناگون است و به وسيله پيشينه طولاني، از تمامي تجربيات زندگي اش شکل می گیرد. زاويه دوم، رابطه با همسر است.آن بخشي از خود که به طور مداوم به همسر توجه مي کند، با او هماهنگ مي شود و از او مراقبت مي کند. در واقع، پل استقلال- همبستگي است، به همين دليل است که مردم همسر را به عنوان نيمه دوم شخص مي دانند. زاويه سوم، هر نقطه تمرکز خارج از خود به جز همسر را نشان مي دهد. به عبارتي، اينجا نيز از مثلث ها بحث مي شود. ولي بر خلاف نظر بوئن که فرد مهم ديگر را، صرفا يک شخص می داند؛ مارکس معتقد است که ديگر ي مهم ميتواند شغل، سرگرمي و غيره نيز باشد. بر اساس تعريف مارکس "کيفيت زناشويي نتيجه شيوهه ايي است که افراد متأهل بهطور نظام مند خود را در اين مثلث سه زاويه سازماندهي مي کنند (کونگ، 2014).
2-5-4 عوامل موثر بر کیفیت رابطه زناشویی
در سالهاي اخير تحقيقات بسياري درباره عوامل موثر بر رضامندي و کیفیت رابطه زناشويي انجام شده است. لذا در اینجا به بخشی از آنها اشاره می کنیم:
2-5-4-1مهارت هاي ارتباطي:
اغلب زوج ها طريقه صحيح گفتگو و برقراري ارتباط كلامي را با يكديگر نمي دانند و فاقد مهارت هاي لازم در اين زمينه هستند. بنابراين، بارها و بدون آن كه بخواهند، زمينه رنجش و ناراحتي را در همسر خود فراهم ميكنند. اگر زن و شوهر مسائل خود را با يكديگر طرح نكنند، به راه حل مثبتي كه هر دو با آن توافق داشته باشند، نائل نمي شوند و همين امر مي تواند زمينه استرس را فراهم نمايد. در واقع زن و شوهر با يادگيري مهارت هاي ارتباطي و به كار بستن آنها مي توانند، روابط خود را بهبود بخشند، متحول سازند و در فضايي سرشار از حسن تفاهم و حسن نظر به حل و فصل مسائل خود بپردازند. برخي از اين مهارت ها عبارتند از: فعالانه به حرف هاي يكديگر گوش كردن،تشريك مساعي مشورت كردن،به عقايد يكديگر احترام گذاشتن،پذيرفتن يكديگر.
نتايج پژوهش هاي اخير نشان مي دهد كه مشكلات ارتباطي،تنها علت تعارض هاي زناشويي نيست، اما مي تواند زوج هايي كه ارتباط زناشويي خود رضايت دارند را مشخص سازد. مطالعات انجام شده توسط رايس (1996) نشان داد كه صحبت و گفتگو يكي از عوامل مهم احساس رضايت در روابط اجتماعي مي باشد و نارسايي و ضعف در مهارت هاي ارتباطي با عدم رضامندي زناشويي مرتبط است. تحقيق اولسون (1989) نشان داد كه كيفيت تعامل هاي قبل از ازدواج، مي تواند به خوبي چگونگي روابط زناشويي آينده را پيش بيني كند. افرادي كه قبل از ازدواج در برقراري روابط با ديگران مشكل دارند و از مهارت هاي ارتباطي ضعيفي برخوردارند. به ويژه اشخاصي كه با ناتواني در برقراري روابط اجتماعي،كناره گيري و عواطف منفي وارد رابطه مي شوند، بيشتر در خطر اختلاف هاي زناشويي و يا طلاق هستند.
2-5-4-2 مسائل مالي:
زن و شوهري كه تحت فشار اقتصادي هستند به احتمال زياد داراي مشكلات زيادي هستند، اين عامل فشار،تعارض هاي زناشويي و يا مشكلات موجود زناشويي آنان را آشكار مي سازد. در واقع سختي هاي اقتصادي قبل از هر چيز به احساس ذهني «فشارهاي رواني – اقتصادي» منجر مي گردد و اين فشارها، تغييرات شناختي و عاطفي و رفتاري را به دنبال خواهد داشت. فشارهاي اقتصادي بتدريج خصومت بين زن و شوهر را افزايش مي دهد و با افزايش خصومت،گرما و صميميت زناشويي كاهش يافته، روابط بي ثبات مي گردد (هوز و ماركمن،1989).
وايت و راجرز (2000) در بررسي هاي خود دريافتند كه مشكلات اقتصادي،از عوامل پیش بيني كننده كيفيت رابطه زناشويي است. نتايج اين بررسي نشان داد كه فشار اقتصادي، رفتار خصومت آميز مردان و افسردگي زنان را افزايش مي دهد. همچنين ناامني شغل شوهران با گزارش هاي زنان از تعارض هاي زناشويي و افكار طلاق رابطه بالايي دارد. روبرتز (2000) نيز بر اين باور است كه بيكاري يكي از استرس آورترين حوادث زندگي است و خشونت شوهران با درآمد پايين و بيكاري ارتباط دارد.
2-5-4- 3 رابطه و رضایت جنسی:
رضایت جنسی برخاسته از ارزیابی فرد از رابطه جنسی اش است که شامل دریافت فرد از ارضای نیازهایش، برآورده شدن انتظارات خود و همسرش از رابطه و ارزیابی مثبت وی از رابطه جنسی اش می باش. یکی از هدف های ازدواج پاسخگویی به نیازهای جنسی است. متاسفانه برخی از افراد به دلایل گوناگون دچار ناتوانی جنسی و سرد مزاجی هستند و قادر به ارضای مطلوب نیازهای جنسی همسر خود نیستند. به طور کلی نقش عوامل روانی در چگونگی عمل جنسی زن بیشتر از مرد حائز اهمیت است. و گاهی اوقات زن سرد مزاجی را به عنوان مکانیسمی علیه بدرفتاری های شوهر به کار می برد. از این رو شوهری که مسئله ی تمکین را مطرح می کند باید خود زمینه های عاطفی مثبت را در همسرش بوجود آورد(آفمن و متیوسن، 2005).
پژوهش روبرتز (2000) در زمینه ی علل مشکلات زناشویی نشان داد که مشکلات و نارضایتی از رابطه ی جنسی در سال اول زندگی مشترک با افزایش احتمال طلاق در سال دوم مرتبط است. مطالعات انجام شده توسط کریستفر و اسپرچر (2000) نیز در زمینه ی رابطه ی جنسی نشان می دهد رضایت جنسی با میزان بالایی از رضامندی زناشویی مرتبط است.
2-5-4-4 ابراز عشق و محبت:
بلاچ (1986) بر اين باور است كه آنچه در ازدواج هاي آشفته وجود ندارد، ابراز محبت و صميميت است. نتايج پژوهش لاكي و بين (1989) نيز بر اهميت محبت و دوستي در روابط زناشويي تاكيد مي كنند. اين تحقيق بر روي هشت زوج كه به دو گروه زوج هاي راضي و ناراضي تقسيم شده بودند، انجام شد. نتايج پژوهش از اين قرار بود كه شصت و سه درصد از زوج هاي ناراضي، فرزندانشان را تنها وسيله رضايت خاطر در زندگي مشترك مي دانستند. در حالي كه فقط چهار درصد زوج هاي راضي چنين نظري داشتند. در عوض شصت و هشت درصد زوج هاي راضي، دوستي و نزديكي همسر را بزرگيترين عامل رضايت در زندگي مطرح كرده بودند. در واقع تعامل هاي زناشويي منفي و فاقد هرگونه عشق و محبت، قوي ترين عامل در ايجاد نارضايتي زناشويي است. روبرتز (2000) در اين زمينه معتقد است، رفتارهاي خصومت آميز در طول زمان رضامندي زناشويي را كاهش داده، زمينه ي جدايي زوج ها را فراهم مي كنند.
2-5-5 نظريه هاي سبب شناسي کیفیت رابطه زناشویی
رويكرد روان پويايي: در اين رويكرد بر گذشته فرد و تعارض هاي درون رواني وي تاكيد مي شود. اين ديدگاه مبتني برا الگوي تحليل رواني است كه در آنها نه تنها به گذشته تجربيات شخص اهميت داده مي شود بلكه به خانواده نيز به عنوان يك واحد مهم نگريسته مي شود. براساس ايند ديدگاه عوامل ناهشيار بر تمامي جنبه هاي زناشويي تاثير دارند: در ناتخاب همسر،در مشكلاتي كه در خلال زندگي مشترك ايجاد مي شود و در چگونگي حل آنها (اندروزي، 1988).
همچنين در اين ديدگاه عقيده بر اين است كه چنانچه در دوران كودكي فرآيند جدايي از روابط موضوعي آسيب بيند و يا به صورت ناقص صورت گيرد، در بزرگسالي، فرد وابسته به بستگان است و هميشه در انتظار اين است كه ديگران به او بگويند،چه كار كند و چگونه آن را انجام دهد. البته اين فرآيند بر انتخاب همسر و روابط زناشويي تاثيرگذار است (اندروزي، 1988). براساس اين رويكرد، درون فكني هاي بيمارگونه افراد نيز در بروز اختلاف هاي زناشويي آن موثر است. در اين مكتب، هدف عمده خانواده درماني كمك به اعضاي خانواده براي كسب بينش نسبت به رفتار خود و رفتار متقابل ديگر است. در اين روش درماني، اعضاي خانواده تداعي آزاد مي شوند تا افكارشان را آزادانه و بدون سانسور،به زبان آورند . درمانگران پيرو روان پويايي در مقايسه با خانواده درمانگران مكاتب ديگر،معمولاً تفسير هاي كمتري به عمل مي آورند،سوالات كمتري مي پرسند و مداخله فعالانه دارند (اندروزي،1988).
2-5-5-1 رويكرد رفتار گرايي:
به اعتقاد رفتارگرايان،كشش هايي در انسان وجود دارد كه او را در جهت و يا هدف مشخصي سوق مي دهد. اين كشش ها در آغاز جنبه فيزيولوژيك داشته،اما از طريق يادگيري هاي اجتماعي، سلسله مراتب وسيعي از انگيزه هاي ثانويه حاصل مي شود. (برگس و والين،1978). در واقع انسان تحت تاثير كشش ها،انگيزه ها و يادگيري هاي گذشته خود با محيط و اطرافيان ارتباط برقرار مي كند و از طريق همين تجربيات،يادگيري هايش افزايش يافته، شخصيت خود را رشد مي دهد. لگويي كه رفتارگرايان بر آن اساس، شكل گيري شخصيت را توجيه مي كند،همانند الگوي يادگيري محرك – پاسخ و يا الگويي محرك- ارگانيزم- پاسخ است. در الگوي اول،شخصيت محصول محركات محيطي در نظر گرفته مي شود و ر الگوي دوم تفسير و برداشت فرد از محرك ها نيز عامل مهمي در پاسخ دهي به حساب مي آيد. (برگس و والين، 1978). به طور كلي در اين رويكردها محرك ها و عوامل محيطي نقش قاطع و تعيين كننده در تغيير و تكوين شخصيت دارند. از اين رو در بررسي تعارض هاي زناشويي در اين رويكرد به تجارب و يادگيري هاي فرد و محركات محيطي او توجه مي شود.
2-5-5-2 رويكرد شناختي – رفتاري:
اين رويكرد بر اين فرض اساسي استوار است كه هر كدام از زوج ها مجموعه اي از باورهاي اساسي درباره ارتباطات صميمي دارند كه آنها را در رابطه ي زناشويي نيز وارد مي كنند. مطابق با اين ديدگاه برداشت زن و شوهر از رفتار يكديگر بيش از خود رفتار اهميت دارد.زيرا انسان به برداشت ها و نتيجه گيري هاي خود حكم واقعيت يا حقيقت محض را مي دهد و به آنها به عنوان فرض هايي كه بايد آزمون شوند، نگاه نمي كنند. به عبارت ديگر در اين رويكرد تاكيد بر اين است كه چگونه رفتار يكديگر را تفسير مي كنند و آن را مطابق با محتواي شناختي خود ارزيابي كرده، معنا مي دهند و در نهايت چگونه رفتارهاي همسر خود را پيش بيني مي كنند. در واقع زن و شوهر بدون آنكه متوجه خطاي شناختي خود باشند، رفتارهاي همسر خود را ناشي از خودخواهي يا بي تراكنشي تعبير مي كنند. پيامد جنين برداشت ها تفاسيري، بروز رفتارها و واكنش هاي تهاجمي نسبت به طرف مقابل يا كناره گيري از اوست. در اين موقعيت، فردي كه مورد حمله قرار گرفته نيز خود را مستوجب مجازات دانسته، با حمله پاسخ داده و يا به سهم خود بيشتر فاصله مي گيرد و بدين ترتيب تبادل هاي رفتاري بيزار كننده بين زوج ها افزايش مي يابد (اپشتاين و شلزينگر،1991).
پژوهش های داخلی و خارجی
عبادی و فقیهی(1389) در بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر شهر اهواز نشان داد که کاربرد مثبت نگری بر افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر موثر بوده است. همچنین پورسردار(1391) در پژوهشی نشان داد که خوشبینی(تفکر مثبت) بر سلامت روان و رضایت از زندگی تاثیر مثبتی دارد.
امانس و مککالوف( 2003) ، سیلیگمن و همکاران (2006) و استوارت و همکاران (2010) نشان دادند که درمان مثبت نگری بر بهزیستی روانشناختی، امیدواری و شادکامی موثر بوده و در کل رواندرمانی مثبت نگری در بهبود مشکلات و مسائل روانشناختی افراد اثربخش بوده است (پیکت و همکاران،2011).
پژوهشها نشان میدهند که افراد خوش بین و مثبت نگر اجتماعی تر هستند و بخاطر خودباوری و عزت نفس بالا از مهارتهای بین فردی بالاتری برخوردار بوده و بلحاظ بهزیستی ذهنی در سطح بالاتری قرار داشته (مرکولا،2002) و همچنین در کنار آمدن با مسائل روزانه و حوادث استرسزا و تهدیدزا بهتر عمل میکنند (ماروتا و همکاران، 2002) و مشکلات هیجانی و رفتاری کمتری را تجربه میکنند(گارسیا و همکاران، 2012).
ناصری نژاد، نظری، و بحرینیان(2014) در پژوهشی با عنوان اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر صمیمیت، رضایتمندی و عملکرد جنسی زنان خانه دار تهران نشان دادند که درمان مثبت نگری بر صمیمیت جنسی موثر است. همچنین پژوهشها نشان دادند که بین خوشبینی و رضایت زناشویی رابطه مثبت معناداری وجود دارد(مرجانی و حیدری، 1389؛ عطاری و همکاران، 1385).
همچنین در زمینه مسائل زناشویی و جنسی و تاثیر عزت نفس حاصل از مثبت اندیشی بر آن پژوهش رمضانی و همکاران(2012) نشان داد که عزت نفس رایطه مثبت معناداری با عملکرد جنسی زنان دارد.
عباسی و درگاهی(1393) نیز در پژوهشی با عنوان تاثیر آموزش تنظیم هیجان بر بهزیستی روانشناختی و رضایت زناشویی زوجین نابارور نشان دادند که آموزش تنظیم هیجان باعث افزایش بهزیستی روانشناختی و رضایتمندی زناشویی زوجین نابارور میشود.
هنري و همکاران( ۲۰۰۷ ) در مورد بدبيني در روابط زن و مرد مطرح ميکنند، زوجهايي که ديدگاه بدبينانه دارند به ميزان زيادي در معرض تسخير هيجاني قرار دارند، کارهايي که همسرشان انجام ميدهد آنان را عصباني، ناراحت و دلسرد مينمايد و هر کدام فکر ميکند، همسرش به طور ذاتی نقايصي دارد که نميتوان آنها را تغيير داد و هميشه به فلاکت منجر میشود. همچنين ميافزايند اين گونه زوجين در 73% موارد ارتباطات مختل دارند، 70% آنها مسئولیت پذیر نیستند، 67% آنها نيز از حل اختلافات زناشويي عاجزند. و اینکه خوشبینی بطور عکس پیشبینی کننده بهبود رابطه زناشویی و رضایت زناشویی زوجین بود.
پژوهشي نشان داد كه چگونه ادراكات مثبت دربارة علاقه مندي به همسر باعث به وجود آمدن امنيت عاطفي و رفتارهاي حمايتي و رضايت زناشويي مي شود. نتايج نشان داد هنگامي كه در روابط همسران احساس امنيت عاطفي و اعتماد به نفس وجود دارد، عملكرد ارتباطي آنان تقويت شده و رضايت زناشويي آنان افزايش مي يابد(کب، دراویل و برادبوری،2001).
همچنین در پژوهشی رمضانی، دولتیان و شمس (2012) نشان دادند که بین عزت نفس و رضایت و عملکرد جنسی زنان رابطه مثبت معناداری وجود دارد.
منابع:
امانتی، لاله؛ علامی، محمد؛ شکرابی شهین؛ حقانی، حمید و رمضان زاده، حسن (1388). کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن درزنان نابارور. فصلنامه ی پزشکی باروری و ناباروری. 4(2)، 22-29
آريا پوران، سعيد( 1390). اثربخشي آموزش هاي ذهنآگاهي و تنظيم هيجان بر بهزيستي روان شناختي و تاب آوري جانبازان شيميايي. پايان نامهي دكترا روان شناسي عمومي، دانشگاه محقق اردبيلي
برخوری، حسن؛ رفاهی، ژاله؛ فرح-بخش، کیومرث.(1388). اثربخشي آموزش مهارتهاي مثبت انديشي به شيوه گروهي بر انگيزهي پيشرفت، عزت نفس، و شادکامي دانشآموزان پسر پايهي اول دبيرستان شهر جيرفت. فصلنامهي علمي- پژوهشي رهيافتي نو در مديريت آموزشي.1(3)، 144-131.
بهرامي، محمد ( 1390). مقايسهي رفتارهاي اجتنابي، تنظيمشناختي هيجان و ادراك از خود در دانشآموزان داراي اختلال اضطراب اجتماعي و بهنجار. پايان نامه كارشناسي ارشد روان شناسي عمومي، دانشگاه محقق اردبيلي.
بشارت، محمد علی؛ فیروزی، محمد( 1382). مقایسه زنان و مردان نابارور بر حسب سبک دلبستگی و سازش روانشناختی با ناباروری. مجله ی روانشناسی و علوم تربیتی. (2)، 27-34
بشارت، محمد علی؛ حسین زاده، روحیه(1385). مقایسهی سلامت روانی و مشکلات جنسی زنان بارور و نابارور.12(2) ، 146-153
پازنده، فرزانه؛ شرقی، نرگس؛کرمی نوری، رضا(1383). بررسی رابطهی ناباروری با بهزیستی روان شناختی و رضایت مندی از ازدواج. پژوهنده. 9(35)، 42-360
پهلوانی، هانیه؛ ملکوتی، کریم ؛ شاهرخ تهرانی نژاد، احمد( 1381 ). بررسی عوامل استرس زا، راهبردهای مقابله و رابطه آن با سلامت روانی در افراد نابارور. فصلنامه اندیشه و رفتار. 79-87
پورسردار، نوراله؛ پروسردار،فیض اله؛ پناهنده عباس؛ سنگری علی اکبر؛ عبدی زرین سهراب(1392). تاثیر خوشبینی(تفکر مثبت) بر سلامت روان و رضایت از زندگی. مجله پژوهشی حکیم. 16(1). 12-20
تاج آبادی پور، حسین(1385). اثربخشی مهارت های مثبت اندیشی بر رضایت شغلی کارکنان معدن مس سرچشمه کرمان. پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
تقی پور، محمد.(1377). بررسی و مقایسه باورهای غیر منطقی در اختلالات روان تنی با افراد بهنجار. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، منتشر شده، دانشگاه علامه طباطبایی.
چانگ،ر.سولز(1375). ارزیابی ودرمان ناباروري. ترجمه کریم زاده میبدي و همکاران.یزد: انتشارات یزد
خالقی عباس آبادی، سارا (1388). بررسی تاثیر روش واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر افزایش شادکامی و سلامت روان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
خسروی، زهرا(1380). عوامل پیش بینی کننده سلامت روان در زوج های نابارور. فصلنامه باروری و ناباروری.3(8)، 56-64.
رستمی، محمد؛ یونسی، جلال؛ موللی، گیتا؛ فرهود، داریوش؛ بیگلریان، اکبر(1391). بررسی اثر توانبخشی روانی مبتنی بر آموزش مهارت های مثبت اندیشی بر افزایش شادکامی نوجوانان کم شنوا. شنوایی شناسی. 23(3)، 39- 45
زنجاني طبسي، رضا( 1383). ساخت و هنجاريابي مقدماتي آزمون بهزيستي روان شناختي. پايان نامه ي كارشناسي ارشد روان شناسي عمومي، دانشگاه تهران.
ساکی، محمد؛ ساکی، مهناز؛ جنانی، فرهاد ؛ آستنی، پدرام(1384). جنبه های عاطفی – روانی در زوج های نابارور متقاضی گیرنده ی گامت. فصلنامه بروری و ناباروری. چکیده ی مقالات اولین سمینار سراسری اهدای گامت و جنین در درمان ناباروری، (5).
سعادت، حسین (1390). بررسی میزان شادکامی در دانش آموزان نوجوان دختر و تأثیر مثبت درمانی گروهی بر شادکامی آنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
سلطانی، مرضیه؛ شعیری، محمدرضا(1391). تاثیر زوج درمانی متمرکز بر هیجان بر افزایش سازگاری زناشویی زوجین نابارور.مجله علوم رفتاری، 6(4)، 383- 389
سانتراک، جان دبلیو(1392). زمینه روانشناسی سانتراک. ترجمه مهرداد فیروزبخت،. چاپ پنجم. تهران: نشر فروزش
سلیگمن، مارتین (1386). خوشبینی آموخته شده. ترجمه قربانعلی خدایی . تهران: نشر چنار(تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2004).
سلیگمن، مارتین (1389). شادمانی درونی. ترجمه مصطفی تبریزی، رامین کریمی، علی نیلوفری. تهران: دانژه، چاپ اول،(تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2005).
سلیگمن، مارتین (1996). کودک خوش بین. ترجمه فروزنده داور پناه، 1383. تهران: نشر رشد، چاپ اول
شاکري،جلال (1385). بررسی سلامت عمومی، راهبردهاي مقابلهاي ورضایت زناشویی در زنان نابارور .فصلنامه باروري و ناباروري. 2(6)، 269- 275
شیبانی، حسین(1384). بررسی رابطهی آندروژنی و روان نژندی با کیفیت زندگی در زنان نابارور و بارور. پايان نامهی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی،دانشگاه محقق اردبیلی.
عبادی، ندا؛ فقیهی، علینقی(1389). بررسی اثر بخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر شهر اهواز؛ با تأکید بر قرآن. مجله روانشناسی و دین. 3(2)، 74-61.
عباسزاده فرزانه ؛ باقری، احمد ؛ مهران، نادر( 1388). ابعاد مختلف کیفیت زندگی در زنان باردار. فصلنامه ی پایش. 9(1)، 31-40.
عباسی، حسین؛ رضازاده، جمیله(1391). فراتحلیل روانشناختی نتایج مطالعه های مرتبط با ناباروری در ایران. مجله مامایی و نازایی ایران. 15(26)، 13-33
عسگری، پرویز؛ ساعدی، سارا (1391). اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر تنیدگی بر کیفیت زندگی زنان نابارور.اندیشه و رفتا. 6(24)، 12- 20
عطاری، یوسف علی؛ عباسی، ابوالفضل؛ محرابی زاده، مهناز(1385). بررسی روابط ساده و چندگانه نگرش مذهبی، خوش بینی و سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی با دانشجویان مرد متاهل دانشگاه چمران اهواز. مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اهواز. 3(13)، 93-110
کرمی نوری، رسول؛ آخوندی، محمد ( 1379). ناباروری و جنبه های روانی – اجتماعی، فصلنامه باروری و ناباروری. 2(8)، 33-39
کریمی، رامین(1389). دیدگاه های روانشناسی مارتین سلیگمن. تهران: نشر دانژه
محمدی، ماجد؛ خلج آبادی، فرهاد(1380). مشکلات عاطفی و روانی ناشی از ناباروری و راهکارهای مقابله با آن. فصلنامه باروری و ناباروری. (3)، 31-37.
محمدی، ماجد؛ خلج آبادی، فرهاد(1380). مشکلات عاطفی و روانی ناشی از ناباروری و راهکارهای مقابله با آن. فصلنامه باروری و ناباروری. (3)، 31-37.
مظاهری، مهرداد؛ محسنیان، ریحانه (1389). مقایسهی سطح سلامت روان در زوجینی که توانایی بارداری دارند با زوجین نابارور. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان. 14(2)، 4-43.
محمدي، محمد رضا؛ خلج آبادي فراهاني، فريده(1380). مشكلات عاطفي و رواني ناشي از ناباروري و راهكارهاي مقابله با آنها. فصلنامهي باروري و ناباروري. (3)، 33-39
مرادی حموله، مرجان؛ حیدری، هایده(1389). ارتباط خوشبینی و سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی در کارکنان بیمارستان. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه. 8(1)، 46-52
منصوری، زهرا (1384). بررسی اثر بخشی آموزش شناختی- رفتاری شادمانی بر کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی در زنان شهرک بهارستان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا تهران.
نجمی، بهزاد؛ احمدی، سارا؛ قاسمی، علی(1380). ویژگی های روانشناختی زوجهای نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری شهرستان اصفهان. فصلنامه ی باروری و ناباروری. 1(6) ، 41-45.
نجمیبدرالدین؛ احمدی، سید سعید؛ قاسمی، غلامرضا (1385). ویژگیهای روانشناختی زوجهای نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری شهرستان اصفهان. فصلنامهی باروری و ناباروری. 2(8)،40-45
نوربالا، احمد؛ رمضان زاده، فرهاد ؛ عابدی، احمد ؛ نقی زاده، میثم( 1387). اختلالات روانپزشکی و تیپهای شخصیتیزنان نابارور و زنان بارور. فصلنامه ی باروری و ناباروری، (8)، 350-360.
نوربالا، احمد؛رمضان زاده، فاطمه( 1388). اختلالات روانپزشكي و تيپ هاي شخصيتي زنان نابارور و بارور. فصلنامهي باروري و ناباروري. (8)، 350-360
نیلفروشان، پروانه(1390).مدل معادلات ساختاری مبتنی بر ویژگی های روانشناختی از زوج های با کیفیت رابطه جنسی. پایان نامه دکترا، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، اصفهان
نیلفروشان، پروانه؛ احمدی، احمد، عابدی، محمد رضا، احمدی، محمود( 1384). نگرش نسبت به ناباروری و رابطه آن با افسردگی و اضطراب در افراد نابارور. فصلنامه پزشکی باروری و ناباروری . 546-550.
نیلفروشان، پروانه؛ لطیفی، زاهد؛ عابدی، محمد؛ احمدی، احمد( 1385). مقایسه کیفیت زندگی و ابعاد مختلف آن در زنان بارور و نابارور. فصلنامه تحقیقات علوم رفتاری. 1(2)، 66-70.
نیلوفروشان،پریسا(1385). مقایسهیکیفیتزندگیوابعاد مختلف آن در زنان بارور و نابارو. دو فصلنامهی تحقیقات علوم رفتاری. 4((1)،66-70
Algoe, S. B., Haidt, J., & Gable, S. L. (2008). Beyond reciprocity: Gratitude and relationships in everyday life. Emotion, 8(3), 425.
Ardabily, H., Moghadam, Z.,Salsali, M., Ramezanzadeh, F., Nedjat, S. (2011). Prevalence and risk factors for domestic violence against infertile women in an Iranian setting.International Journal of Gynecology and Obstetrics, 112,15–17.
Andrews FM, Abbey A, Halman LJ. Is infertility-problem stress different?the dynamics of stress in fertile and infertile couples. Fertil Steril 1993 Feb;59(2):478-9.
Bahrarvand,H.(2003)Infertility managem entguide for infertile couples,Tabib publications;2 ,28-33.
Baram, D., Tourtelot, E., Muechler, E., Huang ,K. (1988). Psychological adjustment following unsuccessful in vitro fertilization. J Psychosom Obstet Gynaecol, 8, 181.
Baron, K. G., Smith, T. W., Butner, J., Nealey-Moore J., Hawkins M. W., & Uchino, B. N. (2007).Hostility, Anger, and Marital Adjustment: Concurrent and Prospective Associations with Psychosocial Vulnerability.Journal of Behavioral Medicine, 30, 1-10.
Based on the Fordyce method to elderly people on their life expectancy. [doi: 10.1016/j.sbspro.2011.10.275]. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30(0), 1412-1415.
Beck, A. M., Robinson, J. W., & Carlson, L. E. (2009, April). Sexual intimacy in heterosexual couples after prostate cancer treatment: What we know and what we still need to learn. In Urologic oncology: seminars and original investigations (Vol. 27, No. 2, pp. 137-143). Elsevier.
Boivin I. A review of psychological interactions in infertility. Soc Sci Med 2003;57(12):2325-41.
Bolghan-abadi M, Hasan-abadi H, Asghari-nekah M. Effectiveness of Positive Couple Therapy on Life Satisfaction of Mothers of Children with Special Needs.ZJRMS, 2014, 16(5):50-53
Bolier, L., Haverman, M., Westerhof, G. J., Riper, H., Smit, F., & Bohlmeijer, E. (2013). Positive psychology interventions: a meta-analysis of randomized controlled studies. BMC Public Health, 13(1), 119.
Cousineau, T., Domar, A.(2007).Psychological impact of infertility, Best Practice & Research Clinical Obstetrics and Gynaecology, 21(2), 293-308.
Domar,A.,Broome,A.,Zuttenmeister,P.,Seibel,M.,Friedman,. R. (1992). The prevalence and predictability of depression in infertile women.Fertil Steril, 58,1158–63.
Diener, E. (2003) Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. American psychologist.55,34-43.
Deary (2010). A Hierarchy of Happiness? Mokken Scaling Analysis of the Oxford Happiness Inventory. Personality and Individual Differences,48,845–848
Elsenbruch,s.,Hann,s.,Kowalsky,D.,Offner,A.(2007) Quality Of life ,Psychological well-bing and sexual satisfaction in women With plycystic Ovary syndrome,Iclin Endocrinol Metab;88(12)5801-5807
Emmons, R. A., & McCullough, M. E. (2003). Counting blessings versus burdens: An experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life. Journal of Personality and Social Psychology, 84(2), 377.
Emmons, R. A., & McCullough, M. E. (2003). Counting blessings versus burdens: An experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life. Journal of Personality and Social Psychology, 84(2), 377.
Fassino S.A.,etal.(2002) Anxiety, depression, and anger suppression in infertile couples:A control study. Human Reproduction.17(11):2987-2994.
Fincham FD, Bradbury TN. The assessment of marital quality: A reevaluation. J Marriage Fam. 1987;49:797-809.
Freeman,E.W.,Boxer,A.S.,Rickels,K.,Tureck,R.,Mastoinni,L.(2008). Psychological evaluation and support in a program of in vitro fertilization and embryo transfer. Fertil Steril, 43,48–53.
Fletcher G, Simpson J, Thomas G. The Measurement of Perceived Relationship Quality Components: A confirmatory factor analytic approach. Journal of Personality and Social Psychology Bulletin. 2009; 26(3): 339-354.
Friborg O, Barlaug D, Martinussen M, Rosenvinge JH, Hjemdal O. Resilience in relation to personality and intelligence. Int J Methods Psychiatri Res. 2005; 14:29-2.
Gilbert E.Gilbert (2012). The Neglected Role of Positive Emotin In Adolescent Psycholopathology. Clinical Psychology Review;32: 467-481
Gong M. Does status inconsistency matter for marital quality? J Fam. 2007;28:1582-1610.
George W. Burns (2014). Happiness, Healing, Enhancement Your Casebook Collection for Applying Positive Psychology in Therapy. Published by John Wiley &Sons, Inc., Hoboken, New Jersey. Published simultaneously in Canada; page: 5
Gracia Danilo, Kerekes Nora, Rcher Trevor (2012). A Will And A Proper Way Leading To Happiness: Self-Directedness Mediates The Effect Of Persistence On Positive Affectivity. Personality And Individual Differences; 53:1304-1038
Hariri, M., & Khodami, N. (2011). A study of the efficacy of teaching happiness Based on the Fordyce method to elderly people on their life expectancy. [doi: 10.1016/j.sbspro.2011.10.275]. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30(0), 1412-1415
Henry NJ, Berg CA, Smith TW, Florsheim P. Positive and negative characteristics of marital interaction and their association with marital satisfaction in middle-aged and older couples Psychol Aging 2007; 22(3):428-41.
Kamp Dush, C.M., Taylor, M.G., Kroeger, R.A. (2008). Marital happiness and psychological well-being across the life course, Family Relation, 57(2), 211-226.
Khayata GM, Rizk DE, Hasan MY, Ghazal-Aswad S, Asaad MA. Factors influencing the quality of life of infertile women in united arab emirates. International Journal Of Obesity 2003; 80(2): 183-8.
Klock, S. (2004). Psychological adjustment to twins after infertility, Best Practice & Research Clinical Obstetrics and Gynaecology,18(4), 645–656.
Kormi Nouri R. [Psycho-social aspect of Infertility]. Reprod Infertil J 2001;1(2):57-68.
Kornblith, A. B., Herr, H. W., Ofman U. S., Scher, H. I. &Holland J. C. (1994).Quality of life of patients with prostate cancer and their spouses.The value of a data base in clinical care. Journal of AmericanCancerScoity,73, 2791–2802.
Leiblum SR, Aviv A, Hamer K. Life after infertility treatment: a long-term investigation
Lewis R, Spanier G. Theorizing about the quality and stability of marriage. New York: Free Press; 1979.
.Lichtenberg H, James W.)2002). Psychological illness, and subscription to Ellis irrational beliefs. Paper Presented at the Annual Convention of the American Personal and Audience Association CST
2000;55(1):5-14.
Lewis R, Spanier G. Theorizing about the quality and stability of marriage. New York: Free Press; 1979.
Linley PA, Burns GW. Strengthspotting. In: Burns WG. Happiness, healing, enhancement your casebook collection for applying positive psychology in therapy. 1st ed. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc; 2010. p. 3-14.
Manouchehri, C., Zandi Pour, T., Porshhryary, M., & Mirdamadi, S. (2006). Evaluate the effectiveness of cognitive-emotional-behavioral group counseling on mental health of infertile women. Research and counseling, 5 (20): 9-22
Marks SR. Toward a system theory of marital quality. J Marriage Fam. 1989;51:15-26.
Maruta T, Colligan RC. Malinchoc M, Offord KP. Optimism-Pessimism assessed in the 1960s and selfreported health status 30 years later. Mayo clinic Proceedings 2002;77(8):748-753.
Mercola J. Optimism may protect against heart disease. Psychosomatic Medicine 2002;82(2):102-111.
Monga M. Impact of infertility on quality of life, marital adjustment, and sexual function.Urology 2004 Jan;63(1):126-30.
Nilforooshan P, Ahmadi A, Abedi MR, Ahmadi M. Studying the effect of cognitive-behavioral counseling based on interacting cognitive subsystems on depression and anxiety of infertile couples. Middle East Fertil Soc J 2006;11(1):43-7.
Norten J, Schilling G, Couchman D, Walmor X.Sexual satisfaction and functioning in patient seeking infertility treatment. Fertile steril. 2001;76(1):S 28.
O’Leary, K.D., Christian, J.L., &Mendell, N.R. (1994).A closer look at the link betweenmarital discord and depressive symptomatology.Journal of Social and Clinical Psychology,13, 33–41.
Paleari FG, Regalia C, Fincham F. Marital quality, forgiveness, empathy and rumination: A longitudinal analysis. Pers Soc Psychol Bull. 2005;31:368-80.8-80.
Pottinger, A. M., McKenzie, C., Fredericks, J., DaCosta, V., Wynter, S., Everett, D., & Walters, Y. (2006). Gender differences in coping with infertility among couples undergoing counselling for In Vitro Fertilization treatment. The West Indian Medical Journal, 55(4), 237-242.
Peitl, M. V., Peitl, V., & Pavlovic, E. (2009). Influence of religion on sexual self-perception and sexual satisfaction in patients suffering from schizophrenia and depression. The International Journal of Psychiatry in Medicine, 39(2), 155-167.
Pictet, A., Coughtrey, A. E., Mathews, A., & Holmes, E. A. (2011). Fishing for Happiness: The Effects of Generating Positive Imagery on Mood and Behaviour. Behaviour Research and Therapy, 49(1), 855-891
Quattrini, F., Ciccarone, M., Tatoni, F., & Vittori, G. (2010). Psychological and sexological assessment of the infertile couple. Sexologies, 19(1), 15-19.
Ramezani M , Dolatian M , Shams J , Alavi H. The relationship between self-esteem and sexual dysfunction and satisfaction in women. AMUJ, 2012; 14(59): 57-65aw
Rezaei Dogaheh E, Jafari F, Sadeghpour A, Maddahi ME, Mirzaei S, Hosseinkhanzadeh AA, et al. The Comparison of Psychological Well-Being and Quality of Sleep in Addicts under Methadone Maintenance Treatment. Iranian Journal of Clinical Psychology. 2013; 1(2): 5-9.
Richlin, S. S., Shanti, A. & Murphy, A. A. (2003). Assisted reproductive technology. In: Scott JR,Gibbes RS,Karlan BY, Haney AF. Danforths obstetrics and gynecology. 9th ed. Philadelphia:LipincottWilliams and Wilkins. PP. 647-713.
Ryff CD. Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychologicalwell-being. Journal of Personality and Social Psychology. 1989; 57(6): 1069-1081.
Revonta ,J., Raitanen,S., Sihvo, P., Koponen, R . (2010). Health and life style among infertile men and women,Sexual & Reproductive Healthcare, 1, 91–98.
Ragni, G., Mosconi, P., Baldini ,MP., Somigliana, E., Vegetti, W. (2011). Caliari I Health- realated quality of life and need for IVF in 1000 Italian infertile couples. Human Reproduction., 20(5), 1286-91.
Ryff,C.D., Keyes,C. (2002) Know they self and become what you are:A eudemonic apporach to psychological well-being.Jourrnal Happiness studies.9:13-39.
sAnderson km,sharpe m, Distress and concerns in couplpe to Aspecialist Infertility Clinic .J psychomsom res.2003.54(4):353-5
Sandford K. Communication during marital conflict: When couple alter appraisal, they change their behavior. J Fam Psychol. 2006;20(2):256-65
Seligman ME, Csikszentmihalyi M. Positive psychology. An introduction. Am Psychol.
Seligman, M. E. P., & mihalyi, M. (2000). Positive Psychology: Introduction American Psychologist. 2000; 55; 5–14.
Seligman, M. E. P., Rashid, T., & Parks, A. C. (2006). Positive psychotherapy. American Psychologist, 61(1), 774-788.
Seligman, M.E.P., Steen, T., Park, N. and Peterson, Ch. (2005). "Positive psychology progress: empirical Validation of Interventions". American Psychology. Vol 60, Issue 5, ppp. 410-421.
Solomon, Z., Delel, R. &Zerach, G. (2009).Posttraumatic Stress Disorder and MaritalAdjustment: The Mediating Role ofForgiveness. Journal of Family Process, 48, 546- 558.
Spanier, G.B. (2013). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads.Journal of Marriage and the Family, 38, 15–28.
Stewart ME, Watson R, Clark A, Ebmeier KP, Deary IJ. A hierarchy of happiness? Mokken scaling analysis of the Oxford Happiness Inventory. Pers Individ Dif. 2010;48(7):845-8.
Strang, S., 2002. Spiritual/existential issues in palliative care. Thesis, Institute of Selected Clinical Sciences, Department of Oncology, Go¨teborg University.
VanLaningham, J., Johnson, D.R., & Amato, P.R. (2001). Marital happiness, marital duration, and the u-shaped curve: Evidence from a five-wave Panel study. Social Forces, 79, 1313-1341.
Volgston H, Skoog S, Vanberg A, Ekselius Lundkvist O. Sundstom poeomaa. Risk factor for psychiatric disorder infertile women and men undergoing in vitro fertilhzation treatment. Fertil Steril 2010; 93(4): 1088-99
Watkins, k.(2004). the infertility experience: Biopsychosocial effect and suggestion for councellours.
Whiteford,M.,Gonzalez,L.(1995)Stigma:thehiddenburden of infertility.Soc Sci Med,40,(1):27-36.
Wong, P. T.(2000). Meaning in life and Meaning in death in successful aging. Pennsylvania: Brunner/Mazel.
Wood, A. M., & Joseph, S. (2010). The absence of positive psychological (eudemonic) well-being as a risk factor for depression: A ten year cohort study. Journal of affective disorders, 122(3), 213-217.
Yadalijamaloye, Z., Khaledian, M., KamarZarin, H., Shoshtari, M., & Ahrami, R. (2013). Relationships between self-esteem and marital satisfaction among women. Psychology and Behaviorl Sciences.2(3): 124 – 129.