Loading...

مبانی نظری وپیشینه پژوهش روند تحوّل علم

مبانی نظری وپیشینه پژوهش روند تحوّل علم (docx) 36 صفحه


دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 36 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش 2367915518160002577465594360002-1- مبانی نظری پژوهش 2-1-1- مقدمه درباره علم و تعریف آن دیدگاه‏های مختلفی ارائه شده است. در فرهنگ دهخدا برای واژه علم، معانی دانستن، یقین کردن، دریافتن، ادراک، استوار کردن، معرفت، دانش، آگاهی و شناسایی به کار برده شده است (دهخدا، 1337). حیدری (1389) معنای علم و دانش را در مراحل ابتدایی با معنای امروزین آن متفاوت دانسته و بیان می‏دارد که علم در آغاز با جادو، خرافه، اخترگویی و دین همراه بوده است. سروش (1379) معتقد به کاربرد دو معنای مختلف برای علم در زبان فارسی و عربی است. معنای اصلی و نخستین علم، دانستن در برابر ندانستن است. در این معنا، همه دانستنی‏ها صرف نظر از نوع آنها علم نامیده می‏شود و عالم به کسی گفته می‏شود که جاهل نباشد. علم در معنای دوم به دانستنی‏هایی گفته می‏شود که تجربه مستقیم حسی در داوری یا گردآوری آنها دخالت داشته باشد که در این مفهوم علم در برابر همه دانستنی‏هایی قرار می‏گیرد که قابل آزمون نیستند. تولد علم به معنی مطلق آگاهی (معنای اول)، هم‏آغاز با تولد بشر است و رشد آن به معنای دوم، از آغاز دوره رنسانس به بعد است. کلمه science در انگلیسی و فرانسه معادل معنای دوم علم می‏باشد. برونوفسکی (1368) علم به صورتی که ما آن را می‏شناسیم مخلوق سیصد سال گذشته می‏داند. به عقیده او این علم در دنیایی ساخته شده است که در حدود سال 1660 هنگامی که اروپا خود را از کابوس طولانی جنگ‏های مذهبی رها می‏ساخت و زندگی خود را بر مبنای تجارت و صنعت آغاز می‏کرد شکل نهایی گرفته است. به عقیده ویلیام و هال (1363) مهم‏ترین دوره‏های پیشرفت علمی، دوره یونانیان اسکندرانی، دوره انقلاب علمی در سده هفدهم، دوره مادیگرایی در سده نوزدهم و دوره نوین می‏باشد. دوره نخست، با علم گذشته‏های دور، به ویژه علم مصری، بابلی و دوران نخستین یونان پیوند دارد. دوره دوّم، با مجموعه‏ای از جنبش‏های سیاسی، نظامی، اقتصادی و دینی به دوره نخست مربوط بوده است. دوره سوّم، علوم ریاضی پیشرفت چشم‏گیر داشته است. دوره چهارم، دوره پیشرفت‏ فنی و رشد سرسام‏آور علم است. 2-1-2- مروری بر روند تحوّل علم در ایران اندیشه‏های علمی در ایران ریشه‏هایی بس کهن دارد. از حدود هزاره‏های سوّم پیش از میلاد در برخی از جوامع متمدّن واقع در جنوب غربی ایران مانند سومر، بابل و شوش فضای علمی وجود داشته و اندیشه‏ها و ابداعات چشم‏گیری در علوم ریاضی و ستاره‏شناسی و هندسه در حلقه‏های علمی متشکل از کاتبان معابد شکل گرفته است. عصر هخامنشی در ایران باستان یکی از اعصار پررونق ارتباط‏های فرهنگی میان ملّت‏ها بوده است و اعتلای سطح علمی هر جامعه مستلزم این دادوستدهای فرهنگی ‏بوده است. در دوره اشکانیان پایه‏های سنّت علمی در ایران گذاشته شد. عصر ساسانی از بسیاری جهات عصر باروری فرهنگی در ایران بود. آثار و شواهدی از فرهنگ و علم و هنر در عصر ساسانی آخرین دوره تاریخ ایران پیش از اسلام وجود دارد. سده اوّل و نیمه اوّل سده دوّم هجری عصر تعلیق و تعطیل حکمت در جهان اسلامی بود. نخستین ثمرات تمدن اسلام در نیمه دوّم سده دوّم هجری با سیلان اندیشه‏ها و نوشته‏ها و با ایجاد مراکز جدید در کنار مراکز فرهنگی قدیم آشکار شد. سده‏های سوّم و چهارم هجری در ممالک اسلامی آکنده از خردگرایی و علم‏طلبی بود و در سده پنج به اوج شکوفایی خود رسید. در نیمه دوّم سده پنجم هجری نخستین نشانه‏های افول حکمت در جهان اسلام به وجود آمد. از سده دوازدهم میلادی به بعد فرهنگ عقلی از شرق به غرب جریان یافت و این تغییر پس از سده‏های دوازدهم و سیزدهم با شتاب بیش‌تری همراه بود. قرن هفتم و هشتم و نهم هجری به دلیل یورش مغولان به ایران و یورش تیمور وضع علمی ایران دچار دگرگونی های فراوانی شد. دوره صفویّه دوره انحطاط و بلکه زوال علوم عقلی در ایران است (فرشاد، 1365). دوران کوتاه حکومت‏های افشاریّه و زندیّه را، از نظر رشد علمی، باید دنباله دوره صفویّه شمرد، البته با گذشت زمان بار دیگر فعالیّت‏های فکری و عقلی در میان جامعه ایرانی این دوره آغاز گردید. دوره قاجاریه نیز از نظر علمی بسیار فقیر بود، اما در نیمه دوّم قرن سیزدهم هجری موجبات رشد فکری و علمی این دوره به وجود آمد (شمیم، 1374). وضعیّت علم و فن‏آوری در ایران و علل افول ایرانیان، قرن‏هاست که از دغدغه‏های مهم اندیشمندان و پژوهشگران و تعدادی از سیاستمداران ایران محسوب می‏شود. تحقیقاتی که در سال 1355 با دعوت از یک گروه فرانسوی برای شناخت مسائل تحقیقاتی و علمی انجام گردید و به طرح کانب مشهور شد در راستای تعیین علل افول علمی ایران بود (مضطرزاده، 1379). پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بررسی وضعیّت علم و فن‏آوری در کشور از طریق طرح‏های پژوهشی و مقاله‏های متعدّد پی‏گیری شده است. بحث تولید علم نخستین بار در سال 1365 در دانشگاه تهران مطرح شد، اما در آن زمان مورد توجه جدّی قرار نگرفت و فقط خمیرمایه اوّلیه آن شکل گرفت. در سال 1372، این بحث به شکل جدّی‏تری مطرح و تعریف شد. در این سال، دانشگاه تهران اعلام کرد به نویسندگانی که مقالات آنها در مجلات بین‏المللی معتبر چاپ شود جوایز ارزنده‏ای اهداء خواهد کرد و این نخستین گام برای اقدام جدّی در زمینه تولید علم بود. از سال 1379 به بعد تولید علم در حوزه پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مطرح شد (موسوی موحدی، کیانی بختیاری و چمنی، 1383). امروزه واژه تولید علم در ادبیات کشور جایگاه ویژه‏ای پیدا کرده است و در مستندات علمی و برنامه‏های توسعه و سند چشم‏انداز، هدف ارتقای تولید علم و احراز جایگاه نخست علمی قرار داده شده است (سبحانی‏نژاد و افشار، 1388). 2-1-3- استفاده از روش‏های کمّی در حوزه کتابداری و اطلاع‏رسانی در دهه‏های 1950 و 1960، به دنبال افزایش حجم تولید اطلاعات علمی در حوزه‏های مختلف علمی، تعریف علم به گونه‏ای متفاوت از آنچه مورد نظر بود، متجلّی گشت. صاحب‏نظران این دوره، علم را به معنای کمّیت‏های قابل سنجش و قابل بازآفرینی تعریف کردند، و هر آنچه را که یافته‏هایش قابل تکرار و سنجش مجدّد باشد علم خواندند. به این ترتیب کیفیّت‏ها باید به کمّیت تبدیل می‏شد و ارزش کیفیّت‏ها با قیاس کمّی محاسبه می‏گردید. با کاربرد روش‏های آماری و ریاضی در مباحث علمی، مباحث جدیدی با نام‏های نوین پدید آمد که نام آنها ترکیبی از پسوند "سنجی" و اسامی حوزه‏های شناخته شده علمی بود. حوزه‏های علمی مانند روان‏شناسی، اقتصاد، جامعه‏شناسی و ... به صورت روان‏سنجی، اقتصادسنجی، جامعه‏سنجی و ... درآمدند ( امیرحسینی، 1371). دانشمندان حوزه کتابداری و اطلاع‏رسانی نیز همانند علمای سایر حوزه‏ها، تلاش کردند تا سنجش و اندازه‏گیری را به عنوان یکی از معیارهای علمی به این حوزه وارد نمایند. با به کارگیری روش‏های کمّی، حوزه‏های جدیدی مانند کتاب‏سنجی، کتابخانه‏سنجی، علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی و وب‏سنجی در حیطه کتابداری و اطلاع‏رسانی وارد شده است که همگی مبتنی بر ارزیابی کمّی از فرآیند تولید، اشاعه و مصرف اطلاعات هستند. 2-1-3-1- کتاب‏سنجی کتاب‏سنجی از جمله روش‏های کمّی است که به تجزیه و تحلیل داده‏ها در سطوح وسیع می‏پردازد. این واژه نخستین بار توسط پریچاد در سال 1969 به کار برده شد. پریچاد (1969) کتاب‏سنجی را کاربرد ریاضیّات و روش‏های آماری در بررسی و استفاده از کتاب‏ها و سایر وسایل ارتباطی تعریف می‌کند. کتاب‏سنجی مقایسه کشورها، مؤسسات، دانشگاه‏ها، دانشکده‏ها و غیره را بر اساس میزان تولید و تأثیر انتشارات علمی آنها امکان‏پذیر می‏سازد. 2-1-3-2- کتابخانه‏سنجی سن گوپتا (1372) کتابخانه‏سنجی را روش تجزیه و تحلیل کمّی کلیه امور و فعالیّت‏های کتابخانه‏ای و موارد آن، از طریق کاربرد روش‏های آماری و ریاضی به منظور جست‏وجوی راه‏حل‏های مشکلات تعریف می‏کند. او هدف اصلی بررسی‏های کتابخانه‏سنجی را، کمک به نسل جوان و انتقال دانش جدید به آنها، از طریق ایجاد کتابخانه‏هایی می‏داند که بر اساس نیاز مراجعان آنها، مجموعه‏سازی می‏شود. 2-1-3-3- اطلاع‏سنجی تیگ-ساتکلیف (1992) اطلاع‌سنجی را مطالعه جنبه‌های کمّی اطلاعات در هر شکلی؛ نه فقط پیشینه‌ها و کتاب‌شناسی‌ها، و در هر گروه اجتماعی؛ نه فقط دانشمندان، تعریف می‌کند. حوزه‏های مورد پژوهش در مطالعات اطلاع‏سنجی عبارتند از: 1. قوانین کلاسیک 2. تحلیل‏های استنادی 3. شاخص‏های علمی 4. رشد و کهنگی اطلاعات 5. کاربرد منابع اطلاعاتی (علیجانی و کرمی، 1387). 2-1-3-4- وب‏سنجی وب‏سنجی یکی از شاخه‏های پرکاربرد در کتابداری و اطلاع‏رسانی است. مبانی وب‏سنجی از روش‏های کتاب‏سنجی و علم‏سنجی گرفته شده است و اکنون برای انجام اغلب فعالیّت‏های علمی در خصوص وب از آن استفاده می شود (حاجی‏زین العابدینی و عصاره، 1386). بجورنبورن و اینگورسن (2004) وب‏سنجی را مطالعه جنبه‏های کمّی ساخت و استفاده از منابع اطلاعاتی، ساختارها و فن‏آوری‏ها در وب با کمک گرفتن از کتاب‏سنجی و اطلاع‏سنجی تعریف می‏کنند. 2-1-3-5- علم‏سنجی علم‏سنجی یکی از رایج‏ترین روش‏های ارزیابی فعالیّت‏های علمی است. این حوزه مطالعاتی به رغم آن که با حوزه‏های مشابه دیگر نظیر کتاب‏سنجی و اطلاع‏سنجی به لحاظ روش‏شناختی هم‏پوشانی دارد از نظر موضوع مورد تأکید در پژوهش‏های مربوط، دارای تمایزاتی است. به عقیده عصاره کاربرد کتاب‏سنجی در بررسی‏های مربوط به کتابخانه و کتابداری است، علم‏سنجی به مطالعه و ارزیابی متون علمی می‏پردازد و بیش‌تر در سیاست‏گزاری‏های علمی کاربرد دارد و اطلاع‏سنجی بر مطالعه و ساختار ویژگی‏های علم اطلاعات تأکید دارد (عصاره، 1384). به عقیده براون (1374) و همکاران علم‏سنجی جنبه‏های کمّی تولید و باروری، ترویج و انتشار، و نیز استفاده از اطلاعات علمی را به منظور مشارکت در فهم دقیق‏تر مکانیسم پژوهشی علمی به عنوان فعالیّتی اجتماعی، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏دهد. در علم‏سنجی، از روش‎های آماری و اندازه‎گیری برای تعیین معیارهای رشد و توسعه‎ی علوم و سطوح گسترش آن‏، و نیز تأثیر و تأثر آن در جوامع مختلف بشری استفاده می‏شود. این روش در روسیه شوروی پدید آمد و کشورهای اروپای شرقی، از این روش برای اندازه‏گیری کمّی علوم در سطوح ملّی و بین‏المللی مؤسسات دولتی و خصوصی استفاده کردند. دوبروف و کارنوا اوّلين کسانی بودند که واژه علم‎سنجی را ابداع کردند. آنها علم‎سنجی را به عنوان اندازه‎گیری فرایند انفورماتیک تعریف کردند. بر طبق نظر میخائیلف انفورماتیک عبارت است از اصول علمی که ساختار و ویژگی‎های اطلاعات علمی را بررسی می‏کند و قوانین فرایندهای این ارتباطات را نیز مورد بحث قرار می‎دهد (سن گوپتا، 1372). علم‌سنجی در شرق توسط نالیموف و ملچنکو (1969؛ نقل در عصاره، 1376) مطرح شد. نقطه آغاز برای گسترش کتاب‏سنجی و علم‏سنجی، پیدایش نمایه استنادی متون علمی بود که در سال 1965 توسط یوجین گارفیلد معرفی شد. این نمایه تحلیل‏های شبکه‏های استنادی را در علوم امکان‏پذیر می‏ساخت (سهیلی و عصاره، 1387). پرایس یکی از برجسته‏ترین مروّجین استفاده از بانک اطلاعاتی نمایه استنادی علوم، به عنوان ابزار مطالعه کمّی و آماری علم می‏باشد (براون 1374). علم‏سنجی به عنوان ابزار معتبری در ارزیابی مواد و منابع شناخته شده است و هم‌چنین در ارزیابی علمی و مقایسه کشورها، دانشگاه‏ها، دانشکده‏ها و حتی دانشمندان به طور انفرادی و بر اساس انتشارات علمی آنها به کار برده می‏شود. 2-1-3-5-1- تولید علم منظور از توليد علم یک موضوع دست اوّل است که پس از داوری دقیق و تخصّصی در مجلات معتبر بین‌المللی چاپ و در پایگاه‌های معتبر نمایه شود و سپس در دسترس دیگران قرار گرفته و مورد استناد بین‌المللی قرار گیرد (موسوی موحدی، کیانی بختیاری و چمنی، 1383). 2-1-3-5-2- زبان تولیدات علمی زبان مورد استفاده در انتشار مدارک علمی به عنوان یکی از مشخّصه‏های قابل توجه در بررسی‏های علم‏سنجی شمرده می‏شود. تنوّع زبانی تولیدات علمی در هر کشوری می‏تواند بیان‏کننده توانایی پدیدآورندگان آن کشور به نوشتن متون علمی به زبان‏های مختلف باشد. تنوّع زبانی تولیدات علمی در هر کشوری، هم‌چنین می‏تواند زمینه ارتقاء رتبه علمی آن کشور را فراهم آورد (نوروزی چاکلی و همکاران 1386). تنوّع زبانی در بحث استنادها هم عاملی تعیین‏کننده است و در تعداد استنادها اهمیّت بسزایی دارد. به عبارت دیگر زبان یکی از عوامل مهم در جذب استناد و اعتبار برای مقاله است (نوروزی، 1388). 2-1-3-5-3- نوع تولیدات علمی مؤسسه اطلاعات علمی به منظور فراهم آوردن امکان ارزیابی دقیق تولیدات علمی، تمامی تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه وب‌آوساینس را از نظر نوع مجاری انتشار، به انواع مختلفی تقسیم کرده است که تا زمان انجام این پژوهش به 36 نوع تقسیم شده است (پیوست 1). افزایش تنوّع تولیدات علمی نمایه شده کشورها و سازمان‌ها در این پایگاه، افزایش توجّه آن‌ها را به انواع مدارک قابل نمایه‌سازی شدن در پایگاه نشان می‌دهد. 2-1-3-5-4- استناد در پژوهش‏های علمی استناد از اهمیت و جایگاه بسیار مهمی برخوردار است. معمولا پژوهشگران در نوشته‏های خود به آثاری که با نوشته‏های آنها ارتباط موضوعی دارد ارجاع می‏دهند و از این آثار در جهت تأیید نظر خود و یا نشان دادن تفاوت نظر خود با اندیشه‏ها و یافته‏های پیشین استفاده می‏کنند. این آثار را استناد شده یا سند، و نوشته‏ای را که به آن استناد می‏کنند استنادکننده یا متن می‏نامند (مدیرامانی، 1381). امروزه از استناد به عنوان شاخصی مهم در سنجش و ارزیابی تولیدات علمی استفاده می‎شود و اعتبار یک مقاله علمی بر اساس تأثیری که بر نوشته‎های بعدی می‎گذارد تعیین می‎گردد. بنابراین، هر مقاله علمی به عنوان حلقه‎ای از یک زنجیره، با مقالات قبل و بعد از خود مقایسه و سنجیده می‎شود با این فرض که مقالاتی که در حوزه خود مؤثرتر بوده‎اند بیش‌تر توسط پژوهشگران مورد استناد قرار گرفته‎اند (جوکار و ابراهیمی، 1386). 2-1-3-5-5- تحلیل استنادی تحلیل استنادی یکی از متداول‏ترین فنون کتاب‏سنجی است که در آن قواعد حاکم بر رابطه میان مدرک استناد دهنده (متن) و مدرک مورد استناد (سند)، مطالعه می شود (حری، 1381). مطالعات در زمینه تحلیل استنادی، اوّلین بار توسط گراس و گراس در سال 1927 انجام شد و سپس توسط براون، گارفیلد، مارتین و دیگران دنبال شد (امیرحسینی، 1371). تحلیل استنادی در مطالعات علم‏سنجی و اطلاع‏سنجی نیز کاربرد دارد. در تحلیل استنادی با شمارش تعداد مدارک تولید شده و تعداد استنادهای متعلق به آنها مدارک پراستفاده شناسایی و معرفی می‏شوند (عصاره، 1384). از روش‏های کتاب‏سنجی و تحلیل استنادی برای شناسایی پژوهشگران کلیدی و فعّال، آثار علمی پراستناد و پر استفاده شده، مجله‏های هسته و اصلی یک رشته، مقایسه تولید علمی کشورها و دانشگاه‏ها استفاده می‏شود (عصاره، 1376). تحلیل استنادی در تعیین تأثیر منابع، شناخت ساختار فکری و ردیابی جریان اطلاعات در یک رشته خاص نیز مورد استفاده قرار می‏گیرد (زائو، 2007). ارزیابی استنادها از طریق تحلیل استنادی به منظور کشف تأثیراتشان در منابع کاری ارزشمند است. مهم‏ترین استفاده تحلیل استنادی، بالا بردن کیفیّت پژوهش با رد گرفتن استنادها و رسیدن به پژوهش‏های درجه اول است (عمرانی، 1386). این تصوّر وجود دارد که بین کیفیّت و تعداد استنادهای متعلق به مدرکی استناد شده رابطه وجود دارد. به عبارت دیگر استنادهای بیش‌تر به یک مدرک، نشان‏دهنده کیفیّت بهتر آن مدرک است (عصاره، 1377). با ظهور نمایه استنادی علوم که مؤسسه اطلاعات علمی در سال 1963 منتشر ساخت، استفاده از این منبع به عنوان ابزاری برای مطالعات و تحلیل های گوناگون رواج یافت (حری، 1381). 2-1-3-5-6- ضریب تأثیر ضریب تأثیر به عنوان یکی از مهم‏ترین و در عین حال پرکاربردترین شاخص ارزیابی نشریات در مؤسسه اطلاعات علمی به شمار می‏رود (امانی و بابااحمدی، 1384). این شاخص برای نخستین بار در سال 1995 توسط گارفیلد مطرح شد (گارفیلد، 1995). گرچه ضریب تأثیر ابزار کاملی برای اندازه‏گیری کیفیّت مقاله‏ها نمی‏باشد، ولی از آنجا که روش بهتری وجود ندارد و در حال حاضر نسبت به دیگر معیارها برای ارزیابی علمی از مزایایی برخوردار می‏باشد، می‏تواند به عنوان روش مناسبی برای ارزیابی علمی محسوب شود (گارفیلد، 1999). با استفاده از ضریب تأثیر میانگین مقالات مورد استفاده قرار گرفته در یک نشریّه طی یک سال معیّن معلوم می‏شود. ضریب تأثیر یک مجله از نسبت بین تعداد استنادهای دریافتی به مقالات انتشار یافته در طول یک دوره زمانی معیّن محاسبه می‏شود. دوره‏ای که برای بررسی در نظر گرفته می‏شود معمولاً یک دوره دو ساله می‏باشد (عصاره، 1380ب). برای محاسبه این شاخص از بانک مقالات علمی مؤسسه تامسون استفاده می‏شود. این بانک اطّلاعاتی جامع‏ترین و معتبرترین بانک مقالات علمی است که در آن مقالات هزاران مجله از سراسر دنیا همراه با میزان استناد به آنها نمایه می‏شوند (شریفی، 1382). مؤسسه انتشارات علمی همه ساله ضریب تأثیر مجله‏های علمی را بر مبنای ارجاعات به آنها محاسبه کرده و در مجله گزارش‏های استنادی یا جی‏سی‏آر منتشر می‏نماید. 2-1-3-5-7- پراستنادترین نویسندگان مؤسسه علمی تامسون از جمله سازمان‌هایی است که با ارائه الگویی مناسب جهت بررسی مقالات منتشر شده و استنادهای به کار رفته در نگارش آنها، به معرفی پراستنادترین مقالات و شناسایی نویسندگان برتر در حوزه‌های موضوعی مختلف اقدام می‌نماید. نسبت استناد به مقاله یک نویسنده، یکی از شاخص‌هایی است که توسط این مؤسسه برای رتبه‌بندی پژوهشگران و دانشگاه‌های جهان استفاده می‌شود. این شاخص نشان می‌دهد که به طور متوسط هر پژوهشگر یا دانشگاه به ازای هر مقاله خود چند استناد دریافت کرده است. نویسنده یا مقاله‌ای که مدام مورد استناد قرار می‌گیرد دارای تأثیر علمی بر حوزه خود می‌باشد. 2-1-3-5-8- پرکارترین نویسندگان رتبه‌بندی پرکارترین نویسنده بر اساس تعداد مقالات منحصر به فردی می‌باشد که هر نویسنده در طول دوره زمانی خاص منتشر نموده و در وب‌آوساینس نمایه شده است. 2-1-3-5- 9- مشارکت علمی ما در عصری زندگی می‏کنیم که با پدیده جهانی شدن و رشد ارتباطات همه‏جانبه روبرو هستیم. در چنین شرایطی متخصّصان و پژوهشگران ناچارند به ارتباطات بیش‌تر و همکاری علمی و تألیف مشترک روی آورند چرا که کم‌تر فرد متخصّصی می‏تواند در این شرایط تمام تخصّص، مهارت، امکانات و منابع لازم را برای رفع مشکلات پژوهشی فراهم آورد (رحیمی و فتاحی، 1386). ساتیانارایانا و راتناکار (1989) مشارکت علمی را مینیاتوری از ارتباطات علمی می‏دانند و معتقدند این پدیده زمانی شکل می‏گیرد که دو یا چند نویسنده در انجام یک پژوهش، تهیّه منابع و ... با یکدیگر همکاری نمایند. مشارکت‏های علمی می‏تواند چشم‏اندازهای تازه‏ای از فعالیّت را به روی پژوهشگران و دانشمندان باز نماید. به اشتراک‏گذاری منابع انسانی، مالی، تجهیزات و نظایر آن از مزایای مشارکت علمی می‏باشد (حسن‏زاده، بقایی و نوروزی چاکلی، 1387 ). مشارکت علمی هم‏چنین باعث تبادل مناسب ایده‏ها، افزایش کیفیّت مقالات مشارکتی و دریافت استنادهای بیش‌تر می‏شود (عصاره و ویلسون، 1384) . اخیراً مجلات معتبر ترجیح می‌دهند مقالاتی را چاپ نمایند که حاصل تلاش مشترک دو یا چند نویسنده است و این امر اهمیّت و مزایای مشارکت علمی را نمایان می‌سازد. بنابراین، بررسی دلایل و مزایای مشارکت علمی، علّت تمایل مجلات به چاپ مقالات چند نویسنده‌ای و نیز افزایش مشارکت علمی در میان نویسندگان را بهتر مشخص می‌سازد (هارت، 2000). 2-2- پیشینه پژوهش 2-2-1- مقدمه مرور تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور نشان می‏دهد که پژوهش‏های متعدّدی با استفاده از روش علم‏سنجی انجام گرفته است. اکثر این پژوهش‏ها به بررسی تولید علم کشورهای مختلف، سازمان‏ها و مؤسسات، دانشگاه‏ها و هم‌چنین حوزه‏های علمی مختلف پرداخته‏اند. بررسی مطالعات انجام شده داخلی نشان داد بیش‌تر این پژوهش‌ها تولیدات علمی ایران و یا دانشگاه‌ها و مؤسسات وابسته به دولت را مورد بررسی قرار داده‌اند و در تعداد محدودی از پژوهش‌ها نیز تولیدات علمی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی به صورت جزیی مورد توجه قرارگرفته است که در ادامه به تعدادی از این تحقیقات اشاره می‌شود. 2-2-2- مطالعات انجام شده در داخل کشور تحقیقات انجام شده در داخل کشور را می‌توان در سه سطح کشور، دانشگاه‌ها و مؤسسات وابسته به دولت و دانشگاه آزاد اسلامی مورد بررسی قرار داد. 2-2-2-1- تحقیقات انجام شده در سطح کشور اعتماد (1373) در تحقیقی با عنوان تصویر علمی ایران در جهان، به بررسی موقعیّت علمی ایران در جهان، در هشت رشته علمی در زمینه علوم پایه و تعیین توان تحقیقاتی ایران در زمینه تحقیقات دانشگاهی در دو دهه گذشته با استفاده از پایگاه استنادی علوم پرداخت. نتایج حاصل از مطالعات وی نشان داد که تحقیقات دانشگاهی ایران در سال‏های بعد از رونق قیمت نفت چند برابر شده است. این افزایش برای یک دوره شش ساله (1359-1353) ادامه یافته است. در دوره شش ساله بعد از انقلاب، شروع جنگ، انقلاب فرهنگی و اوج سال‏های جنگ (1365-1360)، عملکرد تحقیقات دانشگاهی کشور، به شدت سقوط کرده و به حداقل رسیده است که در بخش اعظم دوره شش ساله بعد نیز این کاهش دوام یافته است. عصاره (1380الف) در پژوهشی به بررسی تطبیقی رشد انتشارات علمی ایران در نمایه استنادی علوم در سال‏های 1989-1985 و 1994-1990 و مقایسه نتایج حاصل با شاخص‏های موجود در دیگر کشورها پرداخت. نتایج بررسی وی نشان ‏داد میزان انتشارات علمی ایران در دوره 1994- 1990 بیش‌تر از دوره 1989-1985 بوده است. درصد مشارکت ایران در سطح جهانی از سال 1985 تا 1994 تقریبا سه برابر افزایش نشان داده است. آمریکا و انگلستان در هر دو دوره، رتبه‏های اول و دوم مشارکت با نویسندگان ایرانی را داشته‏اند. در بین مجلات هسته حاصل از تحقیق وی هیچ مجله ایرانی یافت نشد. موسوی (1382) طی پژوهشی با عنوان امکان ارتقای ایران به ده کشور اول تولیدکننده علم به ارزیابی برخی از امکانات کشور برای جهش علمی و رسیدن به ده کشور اول تولیدکننده علم در جهان پرداخته است و در این راستا عوامل تأثیرگذار بر تولید علم و روند آن را در ایران در پنج محور نیروی انسانی بالقوه پژوهشگر، دانشگاه‏ها و مراکز پژوهشی، انجمن‏های علمی مصوّب، مجلات علمی و سمینارهای علمی مورد بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش نشان داد اگر نیمی از اعضای هیأت علمی سالانه حداقل یک مقاله در مجلات نمایه شده توسط مؤسسه اطلاعات علمی چاپ نمایند، با توجه به اینکه 10 تا 15 درصد از پژوهشگران بیش از یک مقاله در سال چاپ می‏کنند، به آسانی می‏توان به 10 کشور اول تولیدکننده علم رسید. عصاره و معرفت (1384) در مقاله خود با عنوان مشارکت پژوهشگران ايراني در توليد علم جهاني در مدلاين، رشد و توسعه آثار و مقالات علمي پژوهشگران در حوزه علوم پايه و بينرشته‏اي پزشکي در طي سال‏هاي 2003 تا 1976 در پايگاه مدلاين را مورد بررسي و مطالعه قرار دادند. نتايج پژوهش آنها نشان داد که مقالهها و آثار پژوهشگران ايراني در پايگاه اطلاعاتي مذکور در طول دوره زماني مورد بررسي افزايش چشم‌گيري داشته است. تعداد مدارکي که پژوهشگران ايراني در طي سال‏هاي مورد بررسي در آن پايگاه به چاپ رسانده اند 2695 مدرک بوده که توسط 9373 نويسنده همکار به چاپ رسيده است. صبوری (1386) به بررسی تولید علم ایران در سال 2007 پرداخت. نتایج بیانگر آن بود که در این سال از مجموع 9061 مدارک علمی ایران در پایگاه آی‏اس‏آی، 8938 مدرک در علوم پایه، 351 مدرک در علوم اجتماعی و 30 مدرک در علوم انسانی و هنر نمایه شده است. بر اساس این پژوهش رشته‏های شیمی، ریاضیات و مکانیک در منطقه و مجموعه کشورهای اسلامی جایگاه ممتاز کسب کرده‏اند. دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران بیش‏ترین مشارکت را در نمایه سال 2007 نشان می‏دهند. کشورهای آمریکا، کانادا و انگلستان رتبه‏های اول تا سوم را در مشارکت علمی با ایران داشته‏اند. علیجانی و کرمی (1386) در مقاله خود با عنوان بررسی بیست سال تولید علم ایران بر اساس پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی (1987-2006)، وضعیّت تولیدات علمی کشور را با استفاده از روش علم‏سنجی مورد بررسی قرار دادند. یافته‏ها نشان داد نزدیک به یک چهارم از تولیدات علمی کشور مربوط به حوزه شیمی و موضوعات مرتبط به شیمی می‏باشد. دانشگاه تهران و دانشگاه شیراز به ترتیب رتبه‏های اوّل و دوّم را در بین دانشگاه‏ها و مؤسسات کشور دارا می‏باشند. بیش‏ترین مشارکت بین‏المللی محقّقان کشور در تولید علم با محقّقان کشورهای آمریکا، انگلستان و کانادا بوده است. به طور کلّی تولیدات علمی کشور در این دوره بیست ساله از سال 1990 روندی صعودی طی نموده است. تولیدات علمی کشور در سال‏های 1988-1987 ثابت و در سال 1989 افت داشته است. نوروزي‏چاکلي و همکاران (1388) در پژوهشي پانزده سال توليد علم ايران در پايگاه‏هاي مؤسسه اطلاعات علمي در طي سالهاي 2007-1993 را مورد بررسي قرار دادند. يافته‏ها نشان داد که بيش‌ترين تعداد توليدات علمي نمايه‏سازي شده ايران در پايگاه وب‏آوساینس در طي دوره پانزده ساله، مربوط به دوره پنج ساله 2003 تا 2007 بوده است. تنوّع انواع مدارک و زبان توليدات همواره رو به افزايش بوده، در عين حال بيش‏ترين سهم در بين توليدات علمي به مقاله اختصاص داشته و بيش‌تر توليدات به زبان انگليسي منتشر شده است. حوزه‏ موضوعي شيمي و علوم وابسته از جمله گروه‏هاي موضوعي بود که بيش‏ترين سهم را از توليدات علمي نمايه‏سازي شده ايران در پايگاه وب‏آوساینس به خود اختصاص داده بود. دانشگاه تهران داراي بيش‏ترين توليدات علمي نمايه‏سازي در اين پايگاه بوده است. 2-2-2-2- تحقیقات انجام شده در سطح دانشگاه‌ها و مؤسسات دولتی بیگلو و حریری (1376) با مطالعه وضعیّت کمّی تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز (74-67)، تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی این دانشگاه را با توجّه به رشته تخصّصی و دانشکده محل خدمت مورد بررسی قرار دادند. یافته‏های پژوهش آن‌ها نشان داد که از لحاظ توزیع و پراکندگی اعضای هیأت علمی، بیش‏ترین تجمّع مربوط به دانشکده پزشکی است. از نظر توزیع زمینه موضوعی نیز، دانشکده پزشکی با 5/66 درصد بیش‏ترین اطلاعات را تولید کرده است و دانشکده‏های داروسازی، بهداشت و تغذیه، پرستاری و مامایی، پیراپزشکی و دندان‏پزشکی در رده‏های بعدی تولید اطلاعات قرار دارند. انصافی (1378) در تحقیق خود با عنوان مطالعه وضعیّت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی بخش منابع طبیعی (جنگل و مرتع) در ایران طی سال‏های 1368- 1376، میزان تولید اطلاعات علمی ارائه شده در قالب انواع انتشارات، همراه با زمینه‏های موضوعی آنها را مورد بررسی قرار داد. نتایج حاکی از آن بود که بیش‏ترین میزان تولیدات علمی در قالب گزارش و حداکثر تولیدات در سال 1375 بوده است. هم‌چنین بیش‏ترین تولیدات از نظر موضوعی در زمینه جنگل‏شناسی و اکولوژی مرتع بوده است. عصاره و آبام (1378) در پژوهش خود با عنوان بررسی کمّی فعالیّت‏های علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران طی سال‏های 1378-1363، میزان اطلاعات علمی تولید شده توسط 431 نفر از اعضای هیأت علمی را در قالب 11 دانشکده مورد مطالعه قرار دادند. بررسی تولیدات علمی، به تفکیک چهار مدرک علمی کتاب، مقاله، پایان‏نامه و گزارش طرح تحقیقاتی انجام گرفت. یافته‏های پژوهش آنها نشان داد که 9/51 درصد از اطلاعات علمی در فاصله سال‏های 1378-1373 تولید شده است. از لحاظ نوع محمل اطلاعاتی، بیش‏ترین میزان تولیدات علمی به صورت مقاله بوده است و دانشکده کشاورزی بالاترین و دانشکده تربیت بدنی پایین‏ترین میزان تولیدات علمی را داشته‏اند. نتایج تحقیق آنها بر افزایش تدریجی انجام فعالیّت‏های گروهی حکایت می‏کند. رضوی (1380) در مقاله خود با عنوان بررسی وضعیّت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، تولیدات علمی 57 عضو هیأت علمی این دانشکده را در طی سال‏های 1372 تا 1377 مورد مطالعه قرار داد. نتایج پژوهش وی نشان داد روند کلّی اطلاعات علمی تولید شده در طول سال‏های مورد مطالعه همواره سیر صعودی داشته است. نتایج هم‌چنین رابطه معنی‏دار میان مدارک تحصیلی، مرتبه‏های علمی و میزان آشنایی با زبان‏های خارجی به ویژه زبان انگلیسی با میزان تولید اطلاعات علمی نشان می‏دهد. مهراد و زاهدانی (1380) پژوهشی با عنوان اعضای هیأت علمی دانشگاه شیراز و تولید اطلاعات علمی: بررسی کمّی سال‏های 1378 – 1369 انجام دادند. یافته‏های پژوهش آنها نشان می‏دهد بیش‏ترین تولید اطلاعات علمی را دانشکده کشاورزی با 56/18 درصد و کم‏ترین اطلاعات تولید شده را دانشکده حقوق با 2/2 درصد به خود اختصاص داده است. بیش‌تر انتشارات به زبان فارسی و در قالب مقاله می‏باشد. از مجموع 1595 عنوان مقاله، 99/57 درصد مقالات در مجلات داخلی و 42 درصد در مجلات خارجی به چاپ رسیده است. هم‌چنین بیش‏ترین تولید اطلاعات علمی به سال 1375 و کم‏ترین تولید اطلاعات به سال 1369 مربوط می‏شود. رامشک (1383) در بررسی وضعیّت کمّی تولید اطلاعات علمی به وسیله اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان در سال‏های 1379-1374، به این نتیجه دست یافت که تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی این دانشگاه، بیش‌تر به صورت گروهی انجام گرفته است. از 540 عنوان منابع اطلاعاتی تولید شده، بیش‏ترین تولیدات در قالب مقاله در مجلات علمی و کم‏ترین تولیدات در قالب کتاب ارائه شده است. دانشکده پزشکی بیش‏ترین و دانشکده پیراپزشکی کم‏ترین نقش را در تولید مقالات چاپ شده در مجلات داشته‏اند. نتایج تحقیق وی هم‌چنین حاکی از چاپ 96 درصد مقالات در مجلات داخلی می‏باشد و تنها 4 درصد مقالات در مجلات خارجی به چاپ رسیده است. در مجموع تولید اطلاعات علمی در سال‏های مورد پژوهش در این دانشگاه سیر صعودی داشته است. گنجی و آزاد (1384) در پژوهش خود به مطالعه وضعیّت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد پرداختند. نتایج نشان داد بیش‏ترین میزان تولید علمی مربوط به دانشکده کشاورزی و کم‏ترین میزان مربوط به دانشکده هنر نیشابور است. از مجموع مقالات 78/69 درصد در مجلات داخلی و 22/30 درصد در مجلات خارجی به چاپ رسیده‏اند. بیش‌تر اطلاعات علمی تولید شده به صورت مقاله می‏باشد. نتایج حاکی از وجود تفاوت معنادار بین تولیدات علمی-پژوهشی اعضای دارای مدرک دکترا و اعضای دارای مدرک کارشناسی ارشد و هم‌چنین تفاوت معنادار بین تولیدات علمی-پژوهشی اعضای هیأت علمی در چهار حوزه علوم، کشاورزی، مهندسی و علوم انسانی است. نوري، نوروزي و ميرزايي (1385) توليدات علمي پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکي اصفهان در پايگاه اطلاعاتي وب‏آوساینس از سال 1976 تا پايان سال 2006 را مورد بررسي قرار دادند. يافتهها نشان داد تعداد مدارک توليد شده توسط پژوهشگران اين دانشگاه از 1976 تا 2006 رشدي صعودي داشته است. بيش‏ترين تعداد مدارک منتشر شده دانشگاه علوم پزشکي اصفهان در مجلههاي آی‏اس‏آی مربوط به سال 2006 بوده است. از نظر نوع و زبان مدرک، بيش‏ترين تعداد مدارک مربوط به مقالههاي اصيل و زبان تمامي آنها انگليسي بوده است. از جنبه موضوعي، بيش‏ترين تعداد مدارک در حوزه بيماريهاي عروق محيطي به ثبت رسيده است. اسدزاده (1386) درپژوهش خود با عنوان میزان تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه بابل، ضمن بررسی تولید اطلاعات علمی، به مطالعه عوامل مؤثر بر افزایش و کاهش تولیدات در طی سال های 1378 تا 1384 پرداخت. یافته‏های پژوهش وی برای 98 عضو هیأت علمی شاغل در دانشگاه بابل نشان داد اجرای طرح های تحقیقاتی و تألیف مقالات، بیش‏ترین سهم در تولید علم اعضای هیأت علمی داشته است. نتایج هم‌چنین حاکی از وجود رابطه معنا‏دار بین تألیف مقالات و رتبه علمی اعضای هیأت علمی است. علاقه به تحقیق، آشنایی با زبان‏های خارجه، ارتباط با محافل و مراکز تحقیقاتی و علمی داخلی و خارجی، روش تخصیص بودجه، آشنایی با کامپیوتر و اینترنت و شبکه‏های اطّلاعاتی از عوامل مؤثّر در تولید اطلاعات علمی و مدّت زمان تصویب طرح‏ها و گزارش‏های تحقیقاتی، اشتغال به کارهای اجرایی و اداری، وجود مسائل و مشکلات معیشتی از موانع تولید علم ذکر شده است. تصویری‏قمصری و جهان‏نما (1386) تحقیقی با عنوان بررسی وضعیّت تولیدات علمی پژوهشگران پژوهشکده مهندسی در سال‏های 1384-1370 انجام دادند. نتایج نشان می‏دهد بیش‌تر تولیدات علمی در کنفرانس‏های ملّی و بین‏المللی ارائه شده است. گروه پژوهشی شیمی بالاترین نسبت تولیدات علمی به تعداد پژوهشگران را داشته است و بیش‏ترین تولیدات در سال 1382 منتشر شده است. آزمون همبستگی پیرسون حاکی بود بین مدرک تحصیلی و تعداد تولیدات پژوهشگران ارتباطی وجود ندارد. آنها وجود موانع مختلف برای شرکت در گردهمایی‏های داخلی و خارجی، طولانی بودن مراحل تصویب آثار و کمبود وقت را از مهم‏ترین مشکلات پژوهشگران در انتشار آثار علمی عنوان کرده‏اند. ابراهيمي و حياتي (1387) در مقاله خود کمّيت و کيفيّت توليد علم در دانشگاه‌هاي ايران در پايگاه‌هاي وب‏آوساینس در يک دوره ده ساله (2006–1997) بر مبناي شاخص‏هاي کمّي و کيفي علم‌سنجي (انتشارات، استنادات، عامل اثرگذار، درصد مدارک استناد شده) در قالب سه گروه دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، دانشگاه‏هاي وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و ساير دانشگاه‏ها، مورد مقايسه و بررسي قرار دادند. نتايج پژوهش آنها نشان داد که گروه‏هاي دانشگاهي مذکور بر مبناي شاخص کمّي توليد و شاخص کيفي استناد تفاوت معني‏داري نداشته، اما بر مبناي شاخص‏هاي کيفي عامل اثرگذار و درصد مدارک استناد شده، دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري نسبت به دانشگاه‏هاي وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي از جايگاه بهتري برخوردار بوده‏اند. همچنين پژوهش آنها نشاندهنده نتايج متفاوت براي رتبه‌بندي دانشگاه‌ها بر مبناي شاخص‌هاي کمّي و کيفي بود و تنها دانشگاه‌هايي که در فهرست دانشگاههاي برتر بر اساس هر 4 شاخص کمّي و کيفي علم سنجي حضور داشتند، دانشگاه‌هاي شيراز، صنعتي اصفهان و تبريز بودند. امین‏پور، کبیری و ناجی (1387) دستاوردهای دو دهه حضور دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در عرصه تولید علم را مورد بررسی قرار دادند. آنها ضمن سنجش مقالات نمایه شده توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بانک اطلاعاتی مدلاین و آی‏اس‏آی طی سال‏های 1985 تا 2006 میلادی، به رتبه‏بندی فعالیّت‏های پژوهشی دانشکده‏ها و مراکز تحقیقاتی وابسته به این دانشگاه پرداختند. نتایج این تحقیق بیانگر رشد صعودی مقالات علمی نمایه شده دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بانک‏های اطلاعاتی مذکور، طی سال‏های مورد مطالعه، به ویژه از سال 2002 می‏باشد. بیش‏ترین تولیدات علمی مربوط به دانشکده پزشکی بوده است و دانشکده‏ داروسازی و مرکز تحقیقات قلب و عروق در رتبه‏های بعدی تولید علم قرار دارند. امیرسالاری (1387) در تحقیقی تحت عنوان دانشگاه علوم پزشکی تهران: تولیدکننده بیش از یک چهارم علم طب کودکان در میان دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران، به بررسی تمامی مقالات منتشر شده در حوزه طب کودکان در بین سال‏های 1975 تا 2007 در مجلات علمی- پژوهشی نمایه شده در مدلاین پرداخت. نتایج تحقیق وی تعداد 819 مقاله منتشر شده در ایران در این فاصله زمانی را نشان داد که 565 مورد توسط دانشگاه‏های علوم پزشکی انجام شده است. از بین دانشگاه‏های علوم پزشکی، دانشگاه تهران با 1/25 درصد در رتبه اوّل قرار گرفته است. از نظر مجموع ضرایب تأثیر، مقالات دانشگاه‏های تهران، شهید بهشتی و شیراز به ترتیب رتبه‏های اوّل تا سوّم را به دست آورده‏اند و رتبه‏های نخست میانگین ضریب تأثیر مقالات به دانشگاه‏های کرمان، تبریز و ارومیه اختصاص دارد. بینش و مقصودی دریه (1387) در بررسی وضعیّت انتشارات علمی دانشگاه‏های ایران در بازه زمانی 2006-2002 بر اساس پایگاه وب‏آوساینس به این نتیجه دست یافتند که دانشگاه تهران در طی سال‏های مورد مطالعه بالاترین انتشارات را در بین دانشگاه‏های کشور دارا بوده است. موضوع شیمی، بیش‏ترین حجم مدارک ایرانی نمایه شده را در پایگاه وب‏آوساینس به خود اختصاص داده است. بالاترین نوع مدارک منتشره در مجلات آی‏اس‏آی مربوط به مقالات و زبان عمده مدارک منتشر شده انگلیسی است. دانشگاه‏های ایران بیش‏ترین میزان همکاری در زمینه انتشار مدارک علمی را با کشورهای آمریکا و کانادا داشته‏اند. حسن‏زاده و همکاران (1387) در پژوهشي به بررسی توليدات علمي نويسندگان دانشگاه علوم پزشکي ايران همراه با شبکه‏هاي تأليف مشترک در پايگاه وب‏آوساینس تا پايان سال 2007 ميلادي پرداختند. يافته‏هاي آنها حاکي از آن بود که تعداد مقالات نويسندگان دانشگاه علوم پزشکي ايران در آن پايگاه سيري صعودي داشته و بيش‏ترين تعداد مدارک منتشر شده مربوط به سال 2006 بوده است. مقالات اصيل از لحاظ نوع مدرک بيش‏ترين تعداد را به خود اختصاص داده است. از لحاظ موضوعي بالاترين تعداد مدارک مربوط به جراحي بوده و حوزه ايمونولوژي بيش‏ترين همکاري را در تأليف داشته است. سبحانی، تبری و طایفه (1387) به بررسی وضعیّت تولید مقالات علمی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، در چهار پایگاه اطلاعاتی وب‏آونالج، جهاد دانشگاهی، ایران مدکس و اسکوپوس پرداختند. اطلاعات حاصل از پژوهش آنها در مورد 334 عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان نشان می‏دهد که در پنچ سال اخیر تعداد مقالات فارسی و لاتین منتشر شده توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه رشد زیادی داشته است. از مجموع 879 مقاله منتشر شده، بیش‏ترین تعداد مقالات (47/77) مربوط به دانشکده پزشکی است و گروه بیماری‏های داخلی بیش‏ترین تعداد مقالات را منتشر نموده است. شاهبداغی و شکفته (1388) پژوهشی با عنوان بررسی وضعیّت انتشار و استناد به مقالات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نمایه‏نامه‏های استنادی تامسون (آی‏اس‏آی) در سال‏های 1998 تا 2007 انجام دادند. مطالعه آنها نشان می‏داد در مجموع 1431 مقاله از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پایگاه وب‏آوساینس در محدوده سال‏های مورد بررسی انتشار یافته است. انتشارات مقالات رشد صعودی داشته و در سال 2007 به صورت جهشی بوده است. بیش‌تر مقالات در زمینه فارماکولوژی بوده و سال 2006 بالاترین میزان استناد به مقالات را داشته است. منحنی استناد به مقالات نیز روند رو به رشدی را نشان می‏دهد. عصاره و باوی (1388) در بررسی وضعیّت تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی پژهشگاه صنعت نفت در سال‏های 1382-1368، روند و میزان تولید اطّلاعات علمی این پژوهشگاه را به تفکیک نوع مدارک (طرح‏های تحقیقاتی خاتمه یافته، مقاله‏های ارائه شده، کتاب‏های تألیف و ترجمه شده و پایان‏نامه‏های هدایت شده) مورد مطالعه قرار دادند. نتایج تحقیق آنها حاکی از تولید 3192 اثر علمی می‏باشد. مقالات و سپس طرح‏های تحقیقاتی خاتمه یافته بیش‏ترین نوع تولیدات را به خود اختصاص داده‏اند. تولید اطلاعات علمی طی سال‏های 1368 تا 1377 روند افزایشی داشته و از سال 1377 به بعد نسبتاً ثابت مانده است. سه موضوع پتروشیمی، مهندسی شیمی و مخازن هیدروکربوری بیش‏ترین تعداد مدارک علمی تولید شده را داشته‏اند. ابراهیمی و جوکار (1389) به بررسی وضعیّت انتشارات علمی دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران بر مبنای شاخص‏های کمّی و کیفی علم‏سنجی در سال‏های 2006-1997 پرداختند. نتایج پژوهش آنها حاکی بود از نظر تولید علم بر مبنای کمّی دانشگاه‏های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، شیراز و مشهد به ترتیب رتبه‏های برتر را به خود اختصاص داده‏اند. رتبه‏بندی آنها برای دانشگاه‏های مورد بررسی بر مبنای میزان استنادات دانشگاه‏های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، مشهد و شیراز را رتبه‏های برتر نشان می‏داد. از لحاظ تأثیر استنادی دانشگاه‏های علوم پزشکی مشهد، کرمان، تهران و کرمانشاه و از لحاظ میزان درصد مدارک استناد شده دانشگاه‏های علوم پزشکی مشهد، کرمان، بقیه‏ا... و شهید بهشتی رتبه‏های برتر را داشته‏اند. دانشگاه علوم پزشکی مشهد تنها دانشگاهی است که بر مبنای هر چهار شاخص در فهرست دانشگاه‏های برتر قرار گرفته است. عصاره و زارع (2010) پژوهشي با عنوان بررسي توليدات علمي دانشگاه تهران در پايگاه اطلاعاتي وب‏آوساينس در طي سال‏هاي 1989 تا 2009 انجام دادند. يافته‏ها نشان داد که نويسندگان دانشگاه تهران 6099 مدرک علمي در طي سال‏هاي مورد مطالعه منتشر کرده‏اند. بر اساس تعداد انتشارات استخراج شده از پايگاه وب‏آوساينس، دانشگاه تهران بيش‏ترين تعداد مدارک را نسبت به ديگر دانشگاه‏هاي ايران منتشر کرده و در ميان دانشگاه‏ها رتبه اول را کسب نموده است.. يافته‏ها هم‏چنين نشان داد 7/82 درصد از مدارک به شکل مقاله منتشر شده‏اند. 6/99 درصد مدارک به زبان انگليسي نوشته شده‏اند . اين مدارک در 1926 مجله منتشر شده است. نرخ رشد انتشارات دانشگاه تهران در هر سال تقريبا 8/37 درصد است. نويسندگان دانشگاه تهران با پژوهشگراني از 81 کشور همکاري داشته‏اند که نويسندگان کشور آمريکا در مکان اول قرار دارند. 2-2-2-3- تحقیقات انجام شده در سطح دانشگاه آزاد اسلامی سامانيان (1382) در پژوهشي وضعيّت کمّي توليد اطلاعات علمي اعضاي هيأت علمي دانشگاه‏هاي آزاد اسلامي سراسر کشور در سال‏هاي 1377 – 1375 را مورد بررسي قرار داد. نتايج پژوهش وی نشان داد روند توليد مقالات علمي، اجراي طرح‏هاي پژوهشي و تأليف کتاب در بين گروه‏هاي آموزشي در طول سال‏هاي مورد تحقيق صعودي بوده است. بيش‏ترين توليد اطلاعات علمي از نظر موضوعي به گروه آموزشي علوم انساني و کم‌ترين آن به گروه آموزشي هنر تعلق داشته است. هم‌چنين از ميان مناطق دهگانه دانشگاه آزاد اسلامي منطقه 8 که در برگيرنده واحدهاي دانشگاهي مستقر در شهر تهران و شهرهاي مجاور آن مي باشد از توليدات علمي بالاتري برخوردار بوده است. زارعی و فامیل‏روحانی (1388) پژوهشی با عنوان علم‏سنجی: بررسی وضعیّت تحقیقات اعضای هیأت علمی دانشگاه‏های آزاد اسلامی منطقه پنج و شناسایی مشکلات آنها در تولید اطلاعات علمی انجام دادند. یافته‏های پژوهش نشان داد که بین سابقه کار آموزشی- پژوهشی و تولیدات علمی رابطه معنی‏داری وجود دارد. بیش‏ترین تولیدات علمی در حوزه علوم انسانی و در قالب مقاله انجام شده است. 4/10 درصد از جامعه پژوهش، تولیدات علمی خود را در مجلات خارجی به چاپ رسانده‏اند. مشکلات اعضای هیأت علمی در مجموع به سه مقوله کلّی تقسیم شده است: مشکلات پژوهشی، مشکلات آموزشی و مشکلات منابع و تجهیزات کتابخانه. 2-2-3- مطالعات انجام شده در خارج از کشور مرور پژوهش‌های انجام یافته در خارج کشور نشان می‌دهد تا کنون پژوهشی که تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی را در پایگاه وب‌آوساینس بررسی نماید انجام نگرفته است. با وجود این، تحقیقات کلیدی بسیاری در خارج از کشور برای سنجش وضعیّت علم در سطح دانشگاهی و مؤسسه‌ای انجام شده است که به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود. روشتن و ملتزر (1981) پژوهشي با عنوان توليدات پژوهشي، درآمد دانشگاهي و تأثيرات علمي (استنادات) 169 دانشگاه بريتانيا، کانادا و آمريکا (1977) انجام دادند. در اين پژوهش 169 دانشگاه بريتانيا، کانادا و آمريکا بر اساس توليداتشان در همه رشته‏ها مورد ارزيابي قرار گرفتند. هم‌چنين داده‏هايي در مورد درآمد دانشگاه، سال تأسيس دانشگاه، تعداد مجلات مشترک سال جاري، تعداد دانشجويان، تعداد کل اعضاي هيأت علمي، و نيز تعداد انتشارات، ميزان اعتبار و استنادات اعضاي هيأت علمي بخش روانشناسي گردآوري شد. رتبه بندي 100 دانشگاه برتر سه کشور بريتانيا، کانادا و آمريکا در نمايه استنادي علوم، علوم اجتماعي و هنر و علوم انساني نشان داد که دانشگاه‏ هاروارد؛ دانشگاه تگزاس؛ دانشگاه کاليفرنيا در لس‏آنجلس‏؛ دانشگاه لندن در انگليس؛ دانشگاه ويسکانسين؛ دانشگاه ايلينوي؛ دانشگاه مينسوتا؛ دانشگاه کاليفرنيا در برکلي؛ دانشگاه استنفورد و دانشگاه واشنگتن ده دانشگاه پرتوليد هستند. يافته‏ها نشان داد از 100 دانشگاه پرتوليد، 50 دانشگاه از بريتانيا مي‏باشد، در حالي که 11 دانشگاه از کانادا است. کيم (2000) طي پژوهشي با عنوان تحليل کتابسنجي توليدات علمي گروه شيمي دانشگاه ملّي سئول طي سال‎های 1998- 1992 بر اساس داده‏هاي مؤسسه اطلاعات علمي، تعداد مقالات منتشر شده در مجلات و دفعات استناد به اين مقالات را مورد بررسي قرار داد. نتايج اين تحقيق نشان داد 651 مقاله توسط 29 عضو هيأت علمي سئول منتشر شده و در نمايه استنادي علوم نمايه شده است. 33/88 درصد از اين مقالات در نشريات معتبر داخلي و 67/11 درصد مقالات در نشريات خارجي به چاپ رسيده است. علاوه بر اين، از مجموع مقالات ياد شده 3/59 درصد توسط يک يا بيش از يک عضو از گروه شيمي اين دانشگاه توليد شده است. 3/29 درصد با همکاري اساتيد اين گروه و ساير اساتيد کره‏اي توليد شده است. نيمي از مقالات در مجلاتي منتشر شده که عامل اثرگذاري يک يا بالاتر داشته‏اند. مقالات منتشر شده در مجلات آلمان، ايالات متحده و انگلستان استنادات بيشتري دريافت نموده‏اند. اوزن (2002) در پژوهشی با عنوان رتبه‏بندی تولیدات علمی مؤسسات بر اساس انتشارات آنها در زمینه علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی و کتاب‏سنجی طی سال‏های 1981 تا 2000، به رتبه‏بندی مؤسسات پرداخت. در این پژوهش، ده مجله علمی که مقالات اصلی را در زمینه علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی و کتاب‏سنجی منتشر می‏نماید مورد بررسی قرار گرفت. وابستگی سازمانی نویسندگان در تمام شماره‏ها بررسی شد و رتبه‏بندی از طریق دادن اعتبار به نویسندگان مؤسسات بر اساس تألیفات آنها انجام گرفت. یافته‏ها نشان داد که دانشگاه شفلید انگلستان، دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا، دانشگاه لیدن هلند، دانشگاه شهری لندن انگلستان، مؤسسه ملّی علوم، فن‌آوری و مطالعات توسعه هندوستان، دانشگاه ساکس انگلستان، دانشگاه ایلینوی آمریکا، دانشگاه میشیگان آمریکا، آکادمی علوم مجارستان و دانشگاه ایندیانای آمریکا به ترتیب بیش‌ترین توسعه را در زمینه علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی و کتاب‏سنجی در طی سال‏های 1981 تا 2000 داشته‏اند. لی (2003) در تحقیقی به بررسی تولیدات علمی مؤسسه زیست‏شناسی سلولی و مولکولی سنگاپور طی ده سال از بدو تأسیس این مؤسسه پرداخت. در این تحقیق درون‏دادهای تحقیقاتی و هم‌چنین برون‏دادها (انتشارات، دانشجویان فارغ‏التحصیل و اختراعات ثبت شده) مورد بررسی قرار گرفته‏اند. یافته‏های وی نشان می‏دهد مؤسسه زیست‏شناسی سلولی و مولکولی سنگاپور طی ده سال، 395 مقاله تحقیقی، 33 جلد کتاب، 24 مقاله کنفرانس، 4 رساله، 46 فارغ‏التحصیل دکترا و 14 فارغ‏التحصیل فوق لیسانس و 10 پروانه ثبت اختراع داشته است. از نظر ارزش جهانی، مقالات 6/95 درصد از پژوهشگران این مؤسسه در مجلات آی‏اس‏آی منتشر شده است. میزان متوسط استناد به مقالات 25 تا 30 می‏باشد. ولازو، لنز و دیمیس (2004) در پژوهشی با عنوان تمرکز علوم در دانشگاه‏های دولتی برزیل ارتباط بین نوع دانشگاه، تعداد درجه‏های ارائه شده، تعداد اعضای هیأت علمی و تعداد مقالات منتشر شده را بررسی کردند. یافته‏های آنها نشان داد که طی 20 سال گذشته رشد علم در دانشگاه‏های برزیل سرعت زیادی داشته است. علیرغم وجود دانشگاه‏هایی که توسط بخش خصوصی اداره می‏شوند، پایه و اساس بیش‌تر تحقیقات و انتشارات فنی دانشگاه‏های مورد حمایت دولت هستند. تفاوت عمده دانشگاه‏های دولتی و خصوصی در سرمایه‏گذاری برای دوره‏های بالاتر از لیسانس می‏باشد. هم‌چنین نتایج نشان داد که ارتباط قوی بین تحقیقات انجام شده با همکاران خارجی و میزان استناد به انتشارات وجود دارد که این گرایش از ویژگی بسیاری از کشورهای در حال توسعه و کشورهای کم‌تر توسعه یافته می‏باشد. جاکيک و همکاران (2006) در تحقيق خود برو‌‌ن‌دادهاي تحقيقاتي دانشگاه‏هاي کرواسي از 2004-1996، ثبت شده از طريق نمايه گسترش يافته علوم اجتماعي که در زمينه علوم سخت در 6 دانشگاه کرواسي تأليف شده است مورد ارزيابي قرار دادند. آنها در این پژوهش نويسندگاني که بيشتر مورد استناد قرار گرفته‏اند، نويسندگاني که مقالاتي در زمينه طبيعت و علوم منتشر کرده‏اند، و برندگان جوايز نوبل و نشان فيلدز را مورد بررسي قرار دادند. نتايج تحقيق آنها نشان داد که از مجموع 11068 مقاله نوشته شده به وسيله دانشمندان کرواسي، 7527 مقاله توسط دانشمندان دانشگاه‏هاي کرواسي توليد شده است. از ميان 6 دانشگاه، دانشگاه زاگرب، که قديمي‏ترين و بزرگ‏ترين دانشگاه کرواسي مي‏باشد از 5 دانشگاه ديگر توليدات بيش‏تري داشته است. دانشمنداني که تحقيقاتي در علوم سخت در 6 دانشگاه کرواسي انجام داده‏اند، در حدود 68 درصد مقالات منتشر شده به وسيله دانشمندان کرواسي را تشکيل مي‏دهند. توليدات کم محقّقان دانشگاه کرواسي، فقدان مقالات با استناد بالا و نبود برندگان جوايز نوبل و نشان فيلدز نشان مي‏داد که هيچ کدام از دانشگاه‏هاي کرواسي جزء 500 دانشگاه معتبر دنيا نيستند. سلک و هودوزي (2006) در مطالعه‏اي فعاليّت‏هاي علمي دانشجويان در دانشکده پزشکي براتيسلاوا در سال‏هاي 2000 تا 2004 : يک مطالعه علم‏سنجي، موفقيّت‏هاي انتشاراتي مقالات مربوط به فعاليّت‏هاي علمي دانشجويي که در کنفرانس فعاليّت‏هاي علمي دانشجويي در دانشکده پزشکي براتيسلاوا در طي پنج سال ارائه شده را ارزيابي کردند. آنها نام نويسندگان اوّل آثار ارائه شده در پاپ مد/مدلاين و وب‏آوساينس مؤسسه اطلاعات علمي تامسون/ نمايه جاري مورد جستجو قرار دادند. نتايج پژوهش آنها نشان داد تعداد کل آثار ارائه شده در کنفرانس فعاليّت‏هاي علمي دانشجويي 141 عنوان مي‏باشد و نقاط انتشاراتي به تدريج در طول سال‏هاي 2000 تا 2003 افزايش يافته است. در نتيجه فعاليّت‏هاي تحقيقاتي دانشجويان پزشکي مي‏تواند به صورت قابل توجهي برون‏دادهاي انتشاراتي دانشکده پزشکي را تحت تأثير قرار دهد و بايد بيشتر مورد حمايت قرار گيرند. برزکینا و خرنوا (2007) در پژوهش خود با عنوان پایگاه اطّلاعاتی وب‏آوساینس به عنوان یک معیار برای ارزیابی فعالیّت‏های تحقیقاتی دانشمندان بلغارستان، فعالیّت‏های انتشاراتی دانشمندان آکادمی ملّی علوم بلغار، رتبه انعکاس مقالات آنها در پایگاه وب‏آوساینس و داده‏های مربوط به استناد محقّقان بلغاری را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که 16119 اثر از دانشمندان بلغاری در سال‏های 2006-1993 در پایگاه وب‏آوساینس به ثبت رسیده است که بیش‌تر این انتشارات (7/54 درصد) متعلق به کارکنان آکادمی ملّی علوم بلغار می‏باشد. رشد فعالیّت‏های انتشاراتی این آکادمی در طول سال‏های مورد بررسی وضعیّت ثابتی نداشته است. به طور متوسط هر دانشمندی در سال 4/1 مقاله منتشر کرده است. بیش‌تر مقالات نویسندگان بلغاری در زمینه علوم فیریکی می‏باشد. رتبه انعکاس انتشارات کارکنان علمی آکادمی ملّی علوم بلغار در پایگاه وب‏آوساینس از 2006-1993 به طور متوسط 10 درصد بوده است. نتایج حاکی از افزایش تعداد استنادات به آثار نویسندگان بلغاری در هر سال می‏باشد. سووکن، ناگارجان و شارما (2007) در مقاله‏اي با عنوان برون‌دادهاي پژوهشي اعضاي هيأت علمي علوم گياهي در دانشگاه‏هاي مرکزي هند: يک مطالعه کتاب‏سنجي، تعداد 348 پيشينه کتابشناختي بازيابي شده از نمايه استنادي گسترش يافته علوم مؤسسه اطلاعات علمي در زمينه علوم گياهي در يک دوره زماني ده ساله از 1997 تا 2006 مورد بررسي قرار دادند. برون‌دادها بر اساس سال، نوع مدرک، الگوي نويسندگي و الگوي مشارکت در سطوح مختلف بين‏المللي، ملّي و محلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‏ها نشان داد نوشته‏هاي علوم گياهي همواره در طول دوره مورد مطالعه به جز سال‏هاي 1997 و 2002 رشد داشته است و مقالات، منبع برجسته انتشار نوشته‏هاي علوم گياهي مي‏باشد. پژوهش‏هاي علوم گياهي در دانشگاه‏هاي مرکزي هند مشارکتي است و همکاري بيش‏تر در سطح محلي است. اعضاي هيأت علمي ترجيح مي‏دهند مقالاتشان را در مجلات بين‏المللي کشورهاي خارجي به ويژه کشور آلمان منتشر نمايند. يافته‏هاي آن‏ها هم‌چنين نشان داد که توليدات نويسندگان با توزيع لوتکا مطابقت دارد در حالي که پراکندگي مقالات مجلات با توزيع برادفورد مطابقت ندارد. گومز و همکاران (2009)، در پژوهشي با عنوان عملکرد ساختاري و پژوهشي دانشگاه‏هاي اسپانيا، با توصيف شاخص‏هاي ساختار، درون‏داد و برون‏داد و بررسي روابط بين اين شاخص‏ها، وضعيّت دانشگاه‏هاي اسپانيا را مورد مطالعه و تحليل قرار دادند. نتايج پژوهش نشان داد که دانشگاه‏هاي دولتي قديمي‏تر و از نظر تعداد دانشجو و استاد بزرگ‌تر از دانشگاه‏هاي غيردولتي هستند. از نظر برون‏دادي نيز دانشگاه‏هاي دولتي تحقيق‏مدارتر از دانشگاه‏هاي خصوصي مي‏باشند. بيشتر انتشارات آنها بين‏المللي بوده و به ازاي هر استاد، توليدات بالاتري را در انتشارات آي‏اس‏آي ارائه مي‏دهند. از طرف ديگر دانشگاه‏هاي خصوصي بيشتر آموزش‏مدار هستند. تعداد کم توليدات علمي اين دانشگاه‏ها به علت تاريخ کوتاه آنها بيان شده است. همچنين نتايج حاکي از وجود ارتباط مثبت بين اندازه دانشگاه از نظر تعداد داشجو و استاد و تعداد انتشارات آي‏اس‏آي مي‏باشد. در راستاي افزايش همکاري‏هاي داخلي، همکاري با شرکت‏ها نيز رو به افزايش دارد و اين امر در دانشگاه‏هاي تخصّصي جوان که در مناطق ثروتمند قرار دارند متداول‏تر است. استاجیک و همکاران (2010) در بررسی تولیدات علمی بیوپزشکی اعضای هیأت علمی پزشکی دانشگاه موستار و بیمارستان دانشگاه موستار در سا‌‌ل‌های 2008-1999، مقالات نمایه شده در این زمینه در پایگاه پاپ‏مد را مورد تحلیل قرار دادند. نتایج نشان داد 76 مقاله در طی این سال‏ها منتشر شده‏ است که 366 نویسنده در نوشتن این مقالات همکاری داشته‏اند. از این تعداد به 228 نویسنده هر کدام یک مقاله اختصاص داشته است در حالی‌که 161 نویسنده در نوشتن فقط یک مقاله مشارکت داشته‏اند. بالاترین میزان مقالات در کرواسی، بوسنی و هرزگوئین منتشر شده است. بیش‌تر مقالات منتشر شده به تحقیقات بالینی مربوط می‏شود و کم‏ترین مقالات در زمینه علوم بیوپزشکی پایه به ثبت رسیده‏ است. 2-2-4- جمع‏بندی اهمیّت تولیدات علمی نمایه‌سازی شده در پایگاه‌های استنادی تامسون به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی تولیدات علمی کشورها و مؤسسات علمی باعث شده تا پژوهش‌های مختلفی در رابطه با سنجش تولیدات علمی کشورها و مؤسسات و هم‌چنین رتبه‌بندی آن‌ها در این پایگاه صورت گیرد. در این پژوهش‌ها، عمدتاً تعیین روند تولید علم، نوع، زبان، پوشش موضوعی و اثربخشی تولیدات، مجلات منتشرکننده تولیدات علمی و ضریب تأثیر آن‌ها، میزان مشارکت نویسندگان، پرکارترین و پراستنادترین نویسندگان مورد توجه بوده و به نتایج قابل توجهی دست یافته‌اند. این در حالی است که پژوهش جامعی که تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی را در پایگاه وب‌آوساینس مورد بررسی قرار دهد چه در داخل و چه در خارج از کشور انجام نگرفته است. بدیهی است که تصاویر ارائه شده از ایران و دانشگاه‌ها و مؤسسات ایران می‌تواند تا حدودی سطح انتظارات ما را از دانشگاه آزاد اسلامی روشن نماید. 2-3- سئوالات پژوهش 1- روند توليد علم نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامي در سال‎هاي 1985 تا 2009 بر اساس پايگاه وب‎آوساينس چگونه است ؟ 2- نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامی بيش‌تر به کدام زبان انتشارات خود را در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎هاي 1985تا 2009 منتشر کرده‏اند؟ 3- توليدات علمي دانشگاه آزاد اسلامي در در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎هاي 1985 تا 2009 در چه قالب‎هايي ارائه شده است؟ 4- پوشش موضوعي توليدات علمي دانشگاه آزاد اسلامي در پايگاه وب‎آوساينس در سال‌هاي 1985 تا 2009 چگونه است؟ 5- توليدات علمي دانشگاه آزاد اسلامي در مقايسه با کل توليدات ايران در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎های 1985 تا 2009 چه سهمی دارد؟ 6- ميزان اثربخشي تولیدات دانشگاه آزاد اسلامي در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎هاي 1985 تا 2009 چگونه است؟ 7- نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامي، در سال‎هاي 1985 تا 2009 توليدات خود را بيشتر در کدام مجلات به چاپ رسانده‌اند و ضريب تأثير اين مجلات چگونه است؟ 8- پرکارترين نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامي در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎هاي 1985 تا 2009 چه کساني هستند؟ 9- پراستنادترين نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامي در پايگاه وب‎آوساينس در سال‌هاي 1985 تا 2009 چه کسانی هستند؟ 10- ميزان مشارکت نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامي در پايگاه وب‎آوساينس در سال‎هاي 1985 تا 2009 چگونه مي باشد؟ 2-4- تعاريف مفهومی و عملياتی اصطلاحات علمی 2-4-1- تعاریف مفهومی وب‏آوساینس: یکی از محصولات مؤسسه تامسون است که شامل سه نمایه استنادی علوم، نمایه استنادی علوم اجتماعی و نمایه استنادی هنر و علوم انسانی می‏باشد. این پایگاه استنادی فهرست مقالات بیش از 12000 عنوان مجله بسیار معتبر را پوشش می‌دهد (وب‌آوساینس، 2011). ئی‏اس‏آی: این پایگاه از طریق وب‌آونالج مؤسسه علمی تامسون قابل دسترس است. ئی‌اس‌آی تعداد کل مقاله‏ها، استناد و نسبت استناد به هر مقاله را در بازه‏های زمانی 10 ساله و در قالب 22 گروه موضوعی فراهم می‏کند و بر همین اساس رتبه جهانی کشورها، سازمان‏ها، دانشمندان و نشریات را در دسترس قرار می‏دهد (ساینس‌واچ، 2011). جی‏سی‏آر: جی‏سی‏آر یا گزارش‌های استنادی مجلات یکی از پایگاه‌های استنادی مؤسسه علمی تامسون است. در این پایگاه گزارش استنادی مجلات علمی ارائه می‌شود که با استفاده از این اطلاعات می‌توان به ارزشیابی و مقایسه مجلات علمی پرداخت. این پایگاه به سنجش تأثیر مجلات کمک می‌کند و روابط بین مجلات استنادکننده و استناد شونده را در قالبی روشن و آسان مشخص می‌سازد (جی‌سی‌آر، 2010). 2-4-2- تعاریف عملیاتی دانشگاه آزاد اسلامی: منظور از دانشگاه آزاد اسلامي يك مجموعه فرهنگي، علمي و آموزشي غيردولتي و غيرانتفاعي با 357 واحد دانشگاهي است. توليدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی: منظور کلیه آثار دانشگاه آزاد اسلامی (اعم از مقالات پژوهشی، مقالات مروری، یادداشت‌های پژوهشی و نامه‌ها و ... ) می‏باشد که طی سال‏های 1985 تا 2009 در پایگاه وب‏آوساینس نمایه شده است. نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی: در اين پژوهش منظور از نويسندگان دانشگاه آزاد اسلامی، اعضاي هيأت علمي، كارمندان پژوهشي و غير پژوهشي و دانشجويان تمامي واحدهاي دانشگاهي مي‏باشد که در مجلات مهم بین‏المللی (مجلات تحت پوشش مؤسسه اطلاعات علمی) اثر منتشر کرده باشند و نام آنها در فیلد AU (نویسندگان) در داده‌های استخراج شده از پایگاه‌های وب‌آوساینس آمده باشد. پرکارترین نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی: آن دسته از نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی که در مقام نویسنده مسئول20 درصد از تولیدات دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه وب‏آوساینس را به خود اختصاص داده‏اند. اختصاص بیش‌تر تولیدات به درصد کمی از نویسندگان و اختصاص بخش کوچکی از تولیدات به درصد زیادی از نویسندگان از قانون 20/80 پارتو پیروی می‌کند. بر اساس قانون 20/80، 20 درصد مردم، هشتاد درصد ثروت را در اختیار داشته، و 80 درصد دیگر، 20 درصد آن را در اختیار دارند (قانون 20/80 چیست، 2008). پراستنادترین نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی: آن دسته از نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی که در مقام نویسنده مسئول، بیش‌تر از 50 استناد در پایگاه وب‏آوساینس دریافت کرده‏اند (نقطه برش). حوزه‏های موضوعی: مؤسسه علمی تامسون به هر یک از نشریات موجود در پایگاه ئی‏اس‏آی یک موضوع اختصاص می‏دهد که در کل 22 حوزه موضوعی را شامل می‏شود. حوزه‏های موضوعی مذکور عبارتند از: علوم فضا، علوم اجتماعی، روان‏پزشکی و روان‏شناسی، علوم گیاهی و جانوری، فیزیک، داروشناسی، علوم رفتاری و عصبی، علوم چند رشته‏ای، زیست‏شناسی مولکولی و ژنتیک، میکروبیولوژی، ریاضیات، علوم مواد، ایمنی‏شناسی، محیط زیست، بوم‏شناسی، مهندسی، اقتصاد و بازرگانی، علوم کامپیوتر، پزشکی بالینی، شیمی، زیست‏شناسی و بیوشیمی و علوم کشاورزی. اثربخشی تولیدات علمی: منظور از اثربخشی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در این پژوهش، میزان مورد استناد قرار گرفتن تولیدات علمی این مؤسسه می‏باشد. برای محاسبه اثربخشی تولیدات، تعداد استنادات بر تعداد تولیدات علمی تقسیم می‌شود. مشارکت علمی: تولیداتی که با همکاری دو یا بیش از دو نویسنده انجام شده است و حدّاقل یکی از نویسندگان از دانشگاه آزاد اسلامی باشد. مجموعه مجلات دانشگاه آزاد اسلامی: مجلات نمایه شده در پایگاه وب‌آوساینس که تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در آنها به چاپ رسیده است. فهرست منابع و مآخذ الف. منابع فارسی ابراهيمي، سعيده. مطالعه ميزان حضور مؤسسات علمي و پژوهشي ايران در تحقيقات بين‎الملل (پايگاه آی‎اس‎آي وب‎آوساینس) بر مبناي شاخص‎هاي کمّی و كيفي علم‎سنجي در سال‎هاي 2006 – 1997. پايان‎نامه كارشناسي ارشد کتابداری و اطلاع‏رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، 1386. ابراهیمی، سعیده؛ و عبدالرسول جوکار. (1389). "وضعیت انتشار علمی دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران بر مبنای شاخص‏های کمّی و کیفی علم‏سنجی در سال‏های 2006-1997". مدیریت اطلاعات سلامت، 7 (3): 289-270. ابراهيمي، سعيده؛ و زهیر حياتی. (1387). "کمّيت و کيفيّت علم در دانشگاه‎های ايران". انديشه‎هاي نوين تربيتي، 3: 126- 105. اسدزاده، زهرا. (1386). "میزان تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه بابل". فصلنامه کتاب، 70: 230- 215. اعتماد، شاپور. (1373). "تصویر علمی ایران در جهان". اطلاع‏رسانی، 10 (4): 53-42. اعتماد، شاپور و همکاران. (1382). "ساختار معرفتی علم در ایران (سال 2001)". نامه علوم اجتماعی، 26: 242-219. امانی، مجتبی؛ و ابوذر بابااحمدی. 1384. "ناکارآمدی عامل تأثیرگذار (IF) در ارزیابی مقالات و یافته‏های علمی". رهیافت، 26: 76-70. امیرحسینی، مازیار. (1371). "کتاب‏سنجی و اطلاع‏سنجی". فصلنامه کتاب، 3: 209 -183. امیرسالاری، سوزان و همکاران. (1387). "دانشگاه علوم پزشکی تهران: تولیدکننده بیش ار یک چهارم علم طب کودکان در میان دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران". بیماری‏های کودکان ایران، 18: 27-21. امین‏پور، فرزانه؛ پیام کبیری؛ و همایون ناجی. (1387). "دستاوردهای دو دهه حضور دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در عرصه تولید علم". آموزش در علوم پزشکی، 8 (1): 174-164. انصافی، سکینه. (1378). "مطالعه وضعیت تولید اطلاعات اعضای هیأت علمی بخش منابع طبیعی (جنگل و مرتع) در ایران طی سال‏های 1376- 1368". فصلنامه کتاب، : 115-97. براون، تيبور؛ ولفگانگ گلانزل؛ و آندرئاس شوبرت. (1374). "شاخص‎هاي علم‎سنجی، ارزيابی تطبيقی فعاليتهاي انتشاراتي و تاثيرگذاري ارجاعات 32 کشور". ترجمه محمد اسماعيل رياحی. رهيافت، 8: 80-70. برونوفسکی، یاکوب. (1368). شناخت عمومی علم. ترجمه محمدعلی پورعبداله. مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی. بیگلو، محمدحسین؛ و مهرانگیز حریری. (1376). "مطالعه وضعیت کمّی تولید اطلاعات اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز". مدرس علوم انسانی، 3: 77-61. بینش، مژگان؛ و رؤیا مقصودی دریه. (1387). "بررسی وضعیت انتشارات علمی دانشگاه‏های ایران در بازه زمانی 2006-2002 (بر اساس پایگاه وب‏آوساینس)". کتابداری، 42 (47): 154-139. تصویری‏قمصری، فاطمه؛ و محمدرضا جهان‏نما. (1386). "بررسی وضعیت تولیدات علمی پژوهشگران پژوهشکده مهندسی در سال‏های 1384-1370". کتابداری و اطلاع‏رسانی. 10 (2): 124-107. جاسبی، عبدالله. (1389). "پیام دکتر جاسبی به مناسبت آغاز سال جدید تحصیلی دانشگاهها". سایت دانشگاه آزاد اسلامی. http://iauhportal.blogfa.com/post-717.aspx، (دسترسی در 8/11/89). جوکار، عبدالرسول، و سعیده ابراهیمی (1386). "میزان گرایش ملیتها در استناد به تولیدات علمی ایرانیان". فصلنامه کتابداری و اطلاع‎رسانی، 10(4): 236-213. حاجی‏زین‏العابدینی، محسن؛ و فریده عصاره. (1386). "وبسنجی: اصول و مبانی". فصلنامه کتاب، 71: 212-189. حری، عباس. (1381). "تحلیل استنادی". دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. ج. 1. : 620-616. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. حری، عباس. (1372) . مروری بر اطلاعات و اطلاع‏رسانی. تهران: نشر کتابخانه. حسن‏زاده، محمد؛ بقایی، سولماز؛ و عبدالرضا نوروزی چاکلی. (1387). "هم‏تألیفی در مقالات ایرانی مجلات ISI در طول سال‏های 1989 تا 2005 و رابطه آن با میزان استناد به آن مقالات". سیاست علم و فناوری، 1 (4): 19-11. حسن زاده، حافظ محمد و همکاران. (1387). "بررسي توليدات علمي نويسندگان دانشگاه علوم پزشکي ايران همراه با شبکه‎هاي تاليف مشترک در پايگاه WOS (Web Of Science) تا پايان سال 2007 ميلادي". مديريت سلامت، 34: 66-59. حیاتی، زهیر؛ و فرشته دیدگاه. (1389). "مطالعه تطبیقی میزان گرایش پژوهشگران ایرانی در حوزه‌های موضوعی مختلف به مشارکت و همکاری گروهی در سال‌های 1998 تا 2007". علوم و فناوری اطلاعات، 25 (3): 430-413. حیدری، غلامرضا. (1389). "علم و سنجش یا مفهوم علم در علم‏سنجی". کتاب ماه کلیات، 154: 77-72. داورپناه، محمدرضا. (1386). "چالش‏های علم‏سنجی در علوم انسانی در مقایسه با سایر حوزه های علم". مطالعات تربیتی و روان شناسی، 30: 146-125. داورپناه، محمدرضا. (1381). جست‏وجوی اطلاعات علمی و پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی. ویراستار محمد حسین دیانی. تهران: دبیزش. دهخدا، علی‏اکبر. (1337). لغت‏نامه. ج. 35 . تهران: دانشگاه تهران. دیدگاه، فرشته؛ و محمدامین عرفان‌منش. (1388). "مشارکت ایران و مالزی در تولید علم: بررسی الگوی هم‌تألیفی در وبگاه علوم". مجله کتابداری، 43 (50) : 115-95. رامشک، محمدرضا. (1383). "بررسی وضعیت کمی تولید اطلاعات علمی به وسیله اعضاء هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان بین سال‏های 1379-1374". کتابداری و اطلاع‏رسانی. 7 (1): 80-73. رحیمی، ماریه؛ و رحمت‏الله فتاحی. (1386). "همکاری علمی و تولید اطلاعات: نگاهی به مفاهیم و الگوهای رایج در در تولید علمی مشترک". فصلنامه کتاب، 71: 248-235 رضوی، علی‏اصغر. (1380). "بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس". تحقیقات اطلاع‏رسانی و کتابخانه‏های عمومی (پیام کتابخانه سابق)، 40: 48-42. زارعی، عاطفه؛ و علی‏اکبر فامیل‏روحانی.(1388). "علم‏سنجی: بررسی وضعیت تحقیقات اعضای هیأت علمی دانشگاه‏های آزاد اسلامی منطقه پنج و شناسایی مشکلات آنها در تولید اطلاعات علمی". فصلنامه کتاب، 80: 136-119. سامانيان، مصيب. (1382). "وضعيت کمّي توليد اطلاعات علمی اعضاي هيأت علمی دانشگاه آزاد اسلامي". فصلنامه کتاب، 3: 72- 55. سبحانی، عبدالرسول؛ رسول تبری؛ و نجم‏اله طایفه. (1387). "وضعیت تولید مقالات علمی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان". دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 18 (70): 86-80. سبحانی‏نژاد، مهدی؛ و عبدالله افشار. (1388). "مانع‏زدایی از نهضت تولید علم راهکاری بنیادی در نوآوری فعالیتهای پژوهشی دانشگاهی". مدیریت در دانشگاه اسلامی، 41 (1): 21-4. ستوده، هاجر. (1383). "بررسی اثر ماتیو در عملکرد علمی کشورها با تأکید بر خاورمیانه". اطلاع‏شناسی، 2 (2): 54-33. ستوده، هاجر. (1390). "گذاری بر ضریب تأثیر مجلات و دلایل ناکارآمدی آن در ارزیابی پژوهش در رشته‌های مختلف". رهیافت، 47: 44-33. سروش، عبدالکریم. (1379). علم چیست؟ فلسفه چیست؟ تهران: مؤسسه فرهنگی صراط. سهیلی، فرامرز؛ و فریده عصاره. (1387). "وب‏سنجی: تفاوت‏ها و شباهت‏های آن با علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی و کتاب‏سنجی". فصلنامه کتاب، 74: 228-213. سن گوپتا، آی ان. (1372). "مروری بر کتاب‎سنجی، اطلاع‎سنجی، علم‎سنجی و کتابخانه‎سنجی". ترجمه مهردخت وزيرپور کشميری (گلزاری)، اطلاع‎رسانی، 3-2: 58-38. شاهبداغی، اعظم؛ و مریم شکفته.(1388). "بررسی وضعیت انتشار و استناد به مقالات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نمایه‏نامه‏های استنادی تامسون (آی‏اس‏آی) در سال‏های 1998 تا 2007". پژوهش در پزشکی، 33 (2): 87-81. شریفی، ونداد. (1382). "علم‏سنجی و علوم شناختی". تازه‏های علوم شناختی، 5 (2): 91-89. شمیم، علی‏اصغر. (1374). ایران در دوره سلطنت قاجار. تهران: مدبّر. صالح‏زاده، صادق؛ و مهدی بیات. (1388). "جهش علمی ایران در طی یک دهه (2008-1998)". رهیافت، 44: 36-30. صبوری، علی‏اکبر. (1386). "تولید علم ایران در سال 2007". رهیافت، 41: 40-35. عصاره، فریده. (1376). "کتاب‌سنجی". مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، 3 (4-3): 74-63. عصاره، فریده. (1377). "تحلیل استنادی". فصلنامه کتاب، 9 (4-3): 48-34. عصاره، فریده. (1380 الف). "بررسی تطبیقی رشد انتشارات علمی ایران در نمایه استنادی علوم در سال‏های 1989- 1985 و 1994-1990 و مقایسه نتایج حاصل با شاخص‏های موجود در کشورهای دیگر". رهیافت. 24: 76-69. عصاره، فریده. 1380 ب. "روش‏ها و کاربردهای اطلاع‏سنجی". رهیافت، 25: 99-94. عصاره، فریده. (1384). "علم‏سنجی: ابعاد، روش‏ها و کاربردهای آن". در مجموعه مقالات همایش‏های انجمن کتابداری و اطلاع‏رسانی ایران، به کوشش محسن حاجی‏زین‏العابدینی، 287-271. تهران: انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. عصاره، فریده؛ و زویا آبام. (1378). "بررسی کمّی فعالیت‏های علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران طی سال‏های 1378-1363". علوم تربیتی و روانشناسی. 3 (4-3): 122-107. عصاره، فریده؛ و فرح باوی. (1388). "بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی پژوهشگاه صنعت نفت در سال‏های 1382-1368". کتابداری و اطلاع‏رسانی. 12 (2): 144-119. عصاره، فریده؛ محمدرضا قانع؛ و رحمانی مهرزاد سفیدویه. (1389). "تولیدات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز در سال‏های 1386-1379. فصلنامه کتاب، 83: 127-105. عصاره، فريده؛ و رحمان معرفت. (1384). "مشاركت پژوهشگران ايراني در توليد علم جهاني در مدلاين". رهيافت، 35: 44 - 39. عصاره، فریده؛ عبدالرضا نوروزی چاکلی؛ و مریم کشوری.(1389). "هم‏نویسندگی پژوهشگران ایران در نمایه‏های استنادی علوم، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی در پایگاه Web of Science در سال‏های 2000 تا 2006". علوم و فناوری اطلاعات، 25 (4): 595-573. عصاره، فریده؛ و کنسپسیون ویلسون. (1384). "انتشارات علمی ایرانیان: مشارکت، رشد و توسعه از 1999-1985". ترجمه آتوسا کوچک. فصلنامه کتاب، 62: 144-131. عطارها، حامد. بررسی جهت‌گیری‌های موضوعی در تولیدات علمی ایران در کشورهای خاورمیانه در نمایه گسترش یافته استنادی علوم (SCI_EXPANDED)در سال‌های 2007 - 1998. پايان‎نامه كارشناسي ارشد کتابداری و اطلاع‏رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، 1388. علیجانی، رحیم؛ و نورالله کرمی. (1386). "بررسی بیست سال تولید علم ایران بر اساس پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی (1987-2006)". اطلاع‏یابی و اطلاع‏رسانی، 5: 44-40. علیجانی، رحیم؛ و نورالله کرمی. (1387). مطالعات سنجش کمّی: کتاب‏سنجی، علم‏سنجی، اطلاع‏سنجی، وب‏سنجی. تهران: چاپار. عمرانی، ابراهیم. (1386). "مروری بر شاخص‏های ارزشیابی برون‏دادهای پژوهشی". فصلنامه کتاب، 71: 176-157. فتاحی، رحمت الله؛ فرشید دانش؛ و فرامرز سهیلی. (1390). "بررسی وضعیت جهانی تولیدات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سال‌های 1990- 2010 در وبگاه علوم (Web of Science) با هدف ترسیم نقشه علم این دانشگاه". کتابداری و اطلاع رسانی، 1 (1): 196-175. فرشاد، مهدی. (1365). تاریخ علم در ایران. تهران: امیرکبیر. کازرانی، مریم. (1387). "تأثیر تولید مقالات علمی بر اقتصاد کشور". اطلاع‏یابی و اطلاع‏رسانی، 17: 42-38. گنجی، علیرضا؛ و اسدالله آزاد. (1384). "مطالعه وضعیّت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد". کتابداری و اطلاع رسانی، 29 (1): 62-33. مدیرامانی، پروانه. (1381). "استناد"، در دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. ج.1. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. مضطرزاده، فتح‎الله. (1379). "زمينه‎سازي براي پيشبرد علم و فن‎آوري در ايران". نامه فرهنگ، 3: 84 – 76. منصوری، علی و فریده عصاره. (1388). "کشورهای پیشرو علمی جهان اسلام در پایگاه وب‌آوساینس". فصلنامه کتاب، 81: 169-147. موسوی، میرفضل‏الله. (1382)."بررسی امکان ارتقای ایران به ده کشور اول تولیدکننده علم در جهان". رهیافت، 30: 89-79. موسوی موحدی، علی اکبر؛ ابوالفضل کیانی بختیاری؛ و جمشیدخان چمنی. (1383). "روش های تولید و اشاعه یافته های علمی". رهیافت، 31: 19-5. مهراد، جعفر؛ و مریم زاهدزاهدانی. (1380). "اعضای هیأت علمی دانشگاه شیراز و تولید اطلاعات علمی: بررسی کمّی سال‏های 1378-1369". کتابداری و اطلاع‏رسانی. 4 (2): 50-27. نوروزی، علیرضا. (1388). "ارزیابی تولیدات علمی متخصصان علوم کتابداری و اطلاع‏رسانی ایران بر مبنای مقاله‏های بین‏المللی موجود در پایگاه‏ استنادی Web of Science (1971 – پایان 2008)". کتاب ماه کلیات اطلاعات، ارتباطات و دانش‏شناسی، 136: 37-28. نوروزی چاکلی، عبدالرضا و همکاران (1386). "ارزیابی تطبیقی تولید علم ایران، ترکیه و مصر در سال های 2005 و 2006". رهیافت، 40: 75-65. نوروزی چاکلی، عبدالرضا و همکاران. (1388). "پانزده سال توليد علم ايران در پايگاه‏های مؤسسه اطلاعات علمي (ISI)2007 – 1993". فصلنامه کتاب، 77 : 200-175. نوری، رسول؛ علیرضا نوروزی؛ و عباس ميرزايي. (1385). "توليدات علمي پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکي اصفهان در پايگاه اطلاعاتي وب‎آوساینس از سال 1976 تا پايان سال 2006". مديريت اطلاعات، 2: 85-73. نیاکان، شهرزاد (1388). "تولیدات علمی ده ساله ایرانیان در سطح بین‌المللی (1988-2007)". فصلنامه کتاب، 84: 86-73. ویلیام، لویس؛ و هلزی هال. (1363). تاریخ و فلسفه علم. ترجمه عبدالحسین آذرنگ. تهران: سروش. ب. منابع انگلیسی Berezkina, N.Yu. and Khrenova, G. S. (2007). “A Web of Science databases as a criterion for assessment of the research activities of Belarusian scientists”. Scientific and technical information processing. 34 (6): 284-288. Bjorneborn, L. and Ingwersen, P. (2004). “Toward a basic framework for Webometrics”. Journal of the American society for information science and technology. 55 (14): 1216-1227. Celec, P. and Hodosy, J. (2006). “Student scientific activity at the Bratislava medical faculty 2000-2004. A scientometric study”. Central European journal of medicine. 1 (2): 172-178. Comez, I., Bordons, M., Fernandez, M. T. and Morillo, F. (2009). “Structure and research performance of Spanish universities”. Scientometrics, 79 (1): 131- 146. Garfield, E. (1995). “Citation Indexes to Science: a new citation documentation through the association of ideas”. Science, 122: 108-111. Garfield, E. (1999). Journal Impact Factor: a brief review. CMAJ, 161 (8): 979-980. Hamilton, D.F. (1990). “Publishing by -- and for? -- the Numbers”. Science, 250:1331-1332. Hamilton, D.F. (1991). “Research papers: Who’s uncited now?” Science, 251: 25. Hart, R. L. (2000). “Co-authorship in the academic library literature: survey of attitudes and behaviours”. Journal of Academic Librarianship, 26 (5): 339-345. Jocik, M., Stepanic, J., Kamenar, B. and Silobrcic, V. (2006). “Research output of Croatian universities from 1996 to 2004, registered by the Science Citation Index-Expanded”. Interdisciplinary description of complex systems, 4 (1): 44-50. Journal Citation Reports. Thomson Reuters (2010). Available at:  http://thomsonreuters.com/products_services/science/science_products/a-z/journal_citation_reports.  Kim, M.J. and Kim, B.J. (2000). “A bibliometric analysis of publications by the chemistry department, Seoul national university, Korea, 1992-1998”. Journal of information science, 26 (2): 111-119. Lee, C. K. (2003). “A scientometrics study of the research performance of the institute of molecular and cell biology in Singapore”. Scientometrics, 56 (1): 95-110. Lotka, A.J. (1986). “The frequency distribution of scientific productivity”. Journal of the Washigtion Academy of Science, 16: 317-323. Nalimov, V.V. and Mulchenco, B.M. (1969). Naulometriya. Moscow: Nauka. Osareh, F. (2005). “Collaboration in astronomy knowledge production: a case study in ScienceDirect from 2000-2004”. Held in 10th international conference Scientometrics and Informetrics, 24-28 july in Stockholm-Swedn. Osareh, F. and Zare, A. (2010).” A study on scientific product of the university of Tehran in Web of Science database during 1989-2009” Comunication in computer and information science, 96 (4): 211-221. Ostojic, L., Damjanovic, V., Vasilj, I., Jancic, E. and Maslov, B. (2010). “Biomedical scientific productivity of the Mostar university facultyof medicine and university hospital Mostar 1999-2008”. Coll Antropol, 34 (1): 7-10. Price, D, JS. (1986). Little Science, big Science & beyond. Newyork: Columbia University Press. Pritchard, A. (1969). “Statistical Bibliography or Bibliometrics?” Journal of Documentation, 25 (4): 348-349. Rogers, D.W.O., W.R. Hendee and Orton, C.G. (2006). “Scientific citation indices are useful in evaluating medical physicists for promotion and tenure”. Medical physics, 33 (1): 1-3. Rushton, J.P. and Meltzer, Z. (1981). “Research productivity, university, revenue and scholarly impact (citations) of 169 British, Canadian and United States universities (1977)”. Scientometrics, 3 (4): 275-303. Satyanarayana, K. and Ratnakar, K.V. (1989). “Authorship patterns in life sciences, Preclinical Basic and Clinical Research Papers”. Scientometrics, 17 (3-4): 363-371. ScienceWatch. Thomson Reuters (2011). Available at: http://www.sciencewatch.com/about/met/ Sevukan, R., Nagarajan, m. and Sharma, J. (2007). “Research output of faculties of plant science in central universities of India: A bibliometric study”. Annals of library and information studies, 54: 129-139. Sotudeh, H. (2010). “Are Iranian scientists recognized as their productivity enhances? A comparison of Iran’s impact to global norms in different subfields of Science Citation Index during 2002-2005”. Scientometrics, 83: 39-54. Tague-Sutcliffe, J. (1992). “An introduction to informetrics”. Information Processing & Management, 28 (1): 1-3. Uzun, A. (2002). “Productivity ratings of institutions based on publication in scientometrics, informetrics, and bibliometrics, 1981- 2000”. Scientometrics, 53 (3): 297-307. Velloso, A., Lannes, D. and Do Mise, L. (2004). “Concentration of science of Brazilian governmental universities”. Scientometrics, 61 (2): 207-220. Web of Science. Thomson Reuters (2011). Available at: http://thomsonreuters.com/products_services/science/science_products/a-z/web_of_science/  What is 80/20 Rule, Pareto’s Law, Pareto Principle. (2008). Available at:  http://www.80-20presentationrule.com/whatisrule.html Zao, L. (2007). “Scholarly communication in educational psychology: a journal citation analysis”. Collection building, 25 (4): 112-118.

نظرات کاربران

نظرتان را ارسال کنید

captcha

فایل های دیگر این دسته