ادبیات نظری تحقیق گیاه Otostegia persica، تشنج، بیماری صرع (docx) 19 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 19 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
معرفی:
Otostegia persica متعلق به مناطق جنوبی ایران خصوصاً استان سیستان و بلوچستان است. در طب سنتی این مناطق جهت رفع تب ، مالاریا و کاهش قندخون استفاده می شود . طی بررسی ها ی انجام شده مشخص شده است که عصاره ی الکلی بخش هوایی این گیاه برسندرم محرومیت از مورفین اثر قابل توجهی دارد .
جنس Otostegia متعلق به تیره ی lamiaceae بوده و حدود 30 گونه را در خود جای میدهد.از بین این گونه ها 3 گونه O.persica O.michauxii, و O.auchei بومی ایران می باشند که اثر ضدتشنجی Otostegia persica را بررسی مینماییم. طی بررسی های گذشته مشخص شده است که عصاره ی الکلی بخش هوایی این گیاه بر سندرم محرومیت از مورفین اثر قابل توجهی دارد پس به نظر میرسد که این عصاره میتواند اثرات ضد تشنجی داشته باشد.
مقدمه ای از گیاه
یکی از منابع بالقوه مفید در زمینه پیدایش و دسترسی به داروهای جدید ، گیاهان می باشند ، مروری بر تحقیقات انجام نشان دهنده اهمیت نگرش به مقوله کاربرد درمانی گیاهان در طب نوین می باشد . در کشور ما ایران با توجه به قدمت طب سنتی که به عنوان یک منبع غنی و ارزشمند از اطلاعات در رابطه با تجربیات بالینی در رابطه با گیاهان مطرح است و با توجه به قدمت بیماری صرع و آشنایی اطبای شهیر ایرانی و اسلامی با این بیماری ، کاربرد گیاهان و فرآورده های آنها در درمان این بیماری رواج داشته است .لذا ما در این تحقیق بر آن شدیم تا به بررسی گیاهی بومی ایران به نام Otostegia persica ازتیره ی نعناع بپردازیم .
در تیره نعناع 4000 گونه گیاه وجوددارد که در 200 جنس جای داده شده اند و در کل کره زمین پراکنده اند بیشترین انتشار در منطقه مدیترانه است. گیاهان عموماً علفی یکساله یا پایا و دارای ساقه های راست یا خزنده اند. بعضی از آنها مانند Thymus ها و Lavandulaها ظاهر بوته مانند و ساقه های متعدد و چوبی شده دارند در بین آنها بندرت نمونه های پیچیده یا درختچه مانند ممکن است یافت شود. از مشخصات این گیاهان آن است که ساقه های چهار گوش دارند. از قاعده ساقه آنها نیز غالباً ساقه های فرعی منشأ می گیرد که حالت خزنده در سطح زمین پیدا می کنند و یا درون خاک وارد گردیده به صورت ساقه زیرزمینی در می آیند.
گیاهان تیره نعناع عموماً برگهای متقابل گاهی ساقه آغوش و بندرت فراهم دارند. برگهای آنها عموماً ساده است بطوریکه وجود برگهای مرکب در آنها دیده نشده است .گلهای آنها کامل نامنظم ، نر – ماده و مجتمع بصورت دسته هایی واقع در محور ساقه و یا قسمت انتهایی آن است. گیاهان این تیره از نظر کلی دارای کاسه منتهی به 5 تقسیم و جام منتهی به 5 لوب می باشند ،4 پرچم دارند که در حول یک مادگی 2 برچه ای قرار گرفته اند. میوه گیاهان تیره نعناع 4 فندقه ای و محتوی دانه های بدون آلبومن است و مشخصات آن این است که معمولاً محصور در کاسه گل باقی می ماند.گیاهان این تیره از نظر مشخصات تشریحی دارای اختصاصات کلی به قرار زیر می باشند. 1- انواع علفی آنها عموماً دارای دسته های کلانشیم اند، وجود این حالت باعث می گردد که ساقه این گیاهان ظاهر چهار گوش پیدا کند.
2-دسته های چوب – آبکش پسین در آنها معمولاً به وضع غیر ممتد و جدا از هم دیده میشود. 3- بشره ساقه و برگ این گیاهان غالباً مستور از تارهای ترشحی و غیر ترشحی به اشکال مختلف است.
4- تارهای ترشحی اسانس در آنها دارای پایه یک یاد و سلولی منتهی به یک برجستگی 4 تا 8 سلولی و حتی بیشتر است. اسانس ترشح شده نیز معمولاً خارج از جدار سلولزی در زیر کوتیکول جمع می گردد و این خود باعث می شود که بشره در همان ناحیه کمی متورم جلوه نماید در بین گیاهان تیره نعناع تعدادی جهت مصرف پزشکی، مصرف تغذیه ای (خام یا پخته) جهت تهیه اسانس و بعضی برای زیبایی پرورش داده می شوند. (11)
Otostegia persica یکی از گیاهان متعلق به تیره ی lamiaceae میباشد که متعلق به مناطق جنوبی ایران خصوصاً استان سیستان و بلوچستان است. در طب سنتی این مناطق جهت رفع تب ، مالاریا و کاهش قند خون استفاده می شود.طی بررسی ها ی انجام شده مشخص شده است که عصاره ی الکلی بخش هوایی این گیاه بر سندرم محرومیت از مورفین اثر قابل توجهی دارد.ما نیز بر آن شدیم تا اثر ضد تشنج عصاره ی تام متانولی حاصل از بخش هوایی این گیاه را برای اولین بار بررسی نمائیم.
Otostegia persicaگياهي است پاياّ، در بن و پايه ي چوبي، سبزمات، خاردار، به ارتفاع 80-150سانتيمتر.ساقه ي آن متعدد، سخت-چوبي، بسيار پرشاخه،باشاخه هاي چهارپهلو،سبزمتمايل به سفيديا متمايل به زرد ،برگها كوچك ، در دو روسبز،با پهنك يا تيغه اي به ابعاد 10 -15 ×10-15 ميليمتر. گياه بومي ايران است و در فارس ،بوشهر،شيراز، بين بم و كرمان و بندر عباس، بين بوشهر و بندر لنگه ،بلوچستان:بين خاش وايرانشهرو....وجود دارد(12). جنس Otostegia persica خواص بيولوژيك و درماني مهمي را دارا مي باشد.در طب سنتي ايران از Otostegia persica در درمان مالاريا،كاهش قند خون و درمان زخم استفاده مي شود.همچنين از آن جهت درمان آلرژي-آرتريت و اسپاسم استفاده مي گردد (13 (طبق بررسي هاي انجام شده،فلاونوئيدهاي حاصل از بخش هوايي Otostegia persica داراي اثرات آنتي اكسيداني قوي مي باشد (13) همچنين شماري از دي ترپنوئيدها از اين گياه استخراج شده كه وجود اثرات ضد آلزايمري در آن قابل پيش بيني مي باشد.ضمنا طبق بررسی های جدید این گیاه اثر آنتی باکتریال هم دارد (14(
مورفولوژي:
Otostegia persicaگياهي است پاياّ، در بن و پايه ي چوبي، سبزمات، خاردار، به ارتفاع 80-150سانتيمتر.ساقه ي آن متعدد، سخت-چوبي، بسيار پرشاخه،باشاخه هاي طويل،چهارپهلو،سبزمتمايل به سفيديا متمايل به زرد،كركينه پوش،برگها كوچك،در دو روسبز،با پهنك يا تيغه اي به ابعاد 10-15 ×10-15 ميليمتر،زبر و خشن،در دو رو كركپوش،واژ تخم مرغي يا تقريبا مدور،در پشت داراي رگبرگهاي برجسته و مشخص،در قاعده كنجي،در انتها داراي 5-7 دندانه ي خارمانند به طول 1-2 ميليمتر،در پايين باريك شده و منتهي به دمبرگ كوتاه،خارهاي گوشواركي سفيد كركينه پوش،بسيار سخت،بلندتر از برگها.گل سفيد يا كرم متمايل به سفيد،مجتمع در چرخهايي شامل دو دسته ي كناري شامل سه گل،براكته ها درفشي،به درازي 10-15 ميليمتر،پايا و خارمانند و كوتاهتر از لوله ي كاسه،كاسه داراي لوله ي كركپوش،به طول 8-10ميليمتر،استوانه اي،داراي 10رگه طولي،در لبه وسيع،غشايي،دو لبه،مشبك،كمي كركدار،لب بالايي آن پهن دراز-سر نيزه اي،كامل،همقد با طول لوله،در انتها داراي 1-3 خارچه،لب پاييني بسيار بزرگ وبادبزني شكل،با3-7لبه خارمانند،جام مانده در كاسه،در داخل داراي حلقه اي مشخص،خود يا "كاسك"ايستاده،كركپوش،با لب سه قسمتي،قسمت مياني فرورفته و چاله دار،پرچمها راست و مانده در زير "كاسك"خانه هاي بساك متعابد،خامه دو بخشي.(11)
- انتشار جغرافيايي:
گياه بومي ايران است و انتشار جغرافيايي آن به صورت زير مي باشد(11):جنوب: فارس: كتل كمارج، ده مورد، نيريز، بين كازرون وبوشهر، شيراز،بين شيراز وجهرم، كنگان، كوه خورموج،هويزه، چنار راه دار، كنارتخته/جنوب شرقي: بين آب باريك و درزين، بين چاه چغك وتاروم، بين جيرفت و ده بكري، تخت سليمان، بين حاجي آباد وسيرجان، بين بم وجيرفت، بين بم و كرمان نزديك ناي بيد، بافت سبزواران، گردنه مرغك، بين حاجي آبادي و بندر عباس، طاهري بين بوشهر و بندر لنگه، بلوچستان: بين خاش وايرانشهر، مكران، كارواندر، سرباز، تنگه سرخه، بشاگرد)12)
-ترکیبات شیمیایی:
این گیاه ترکیباتی از قبیل سسکوئی ترپن ، ترپنوئید ها، استروئید و فلاونوئیدها را دارا میباشد،11 ترکیب به نامهای
Geraniol,
Eugenol,
Ceryl alcohol,
Hentriacontane,
Caffeic acid,
p-Hydroxybenzoic acid,
β-Sitosterol,
β -Sitosteryl acetate,
β -Amyrin,
Campesterol,
Stigmasterol
از این گیاه بدست آمده است (41)
که شکل شیمیایی 4 عدد از دی ترپن ها را در زیر مشاهده مینمایید)14).
شکل1 ساختمان شیمیایی 4 عدد از دی ترپن های گیاه Otostegia persica
ضمنا از اسانس روغن گیاه توسط دستگاه GCو GC/MS ترکیبات زیر حاصل شد(42):
dillapiole (43.1%)/ trans-verbenol (9.6%) / hexadecanoic acid (5.7%)
درمطالعه ی دیگری از بخش های هوایی Otostegia persica اسانس گیری شد واسانس روغن بخش گلدار (EOFL) ومیوه دارتوسط دستگاه GCو GC/MC آنالیزه شدند و به طور جداگانه بررسی شدند.در قسمت گل دار مهم ترین ترکیبات سه ترکیب
alpha-pinene (17.21%)
و 1-octen,3-ol (13.44%) و
cubenol (7.27%) بودند .
درحالیکه از قسمت میوه ترکیبات di isooctyl phthalate (45%) و hexadecanoic acid (11.07%)حاصل شد.مشاهدات نشان داد که EOFL خواص آنتی اکسیدانی بیشتری نسبت به بخش میوه دارد که احتمالا به دلیل مونوترپن های اکسیژنه ی بیشتر این قسمت است (43).
-خواص درماني:
جنس Otostegia خواص بيولوژيك و درماني مهمي را دارا مي باشد.در طب سنتي ايران از Otostegia persica در درمان مالاريا،كاهش قند خون و درمان زخم استفاده مي شود(11).همچنين از آن جهت درمان آلرژي-آرتريت و اسپاسم استفاده مي گردد)13). طی بررسی ها ی انجام شده مشخص شده است که عصاره ی الکلی بخش هوایی این گیاه بر سندرم محرومیت از مورفین اثر قابل توجهی دارد.طبق بررسي هاي انجام شده ، فلاونوئيدهاي حاصل از بخش هوايي Otostegia persica داراي اثرات آنتي اكسيداني قوي مي باشد)13). همچنين شماري از دي ترپنوئيدها از اين گياه استخراج شده كه وجود اثرات ضد آلزايمري در آن قابل پيش بيني مي باشد.ضمنا طبق بررسی های جدید این گیاه اثر آنتی باکتریال هم دارد)14و44).
بررسيها در مقالهاي با عنوان تأثير عصاره هيدروالكلي گياه گلدربر پلاسموديوم برگئي در موش سفيد سوري و مقايسه اثر آن با كلروكين نشان داد كه غلظت mg/kg 450عصاره گياهي به صورت معني داري باعث كاهش ميزان پارازيتمی در موشهاي آلوده شده است. ضمنا از جوشاندن آن در بعضي مناطق جنوبي كشور به عنوان تب بر استفاده ميكنند. (45و46)
با توجه به خواص آنتياكسيداني عصاره گياه گلدر و نقش آنتي اكسيدانها در بهبود بيماري ديابت مليتوس ، در مطالعهاي اثر عصاره متانولي گياه گلدر Otostegia persica بر سطح سرمی گلوکز و فاكتورهاي نشانگر عملكرد كليه در موشهاي صحرايي نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسين ، اثر اين عصاره بر سطح سرمي گلوكز و فاكتورهاي نشانگر عملكرد كليه در موشهاي صحرايي نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسين بررسي شد.
تيمار موشهاي ديابتي با عصاره گلدر(mg/kg300، 200، 100) به مدت6 روز سبب كاهش معني دار گلوكز و كراتینین و با دوزmg/kg200 سبب افزایش اوره سرمي گرديد. همچنين تجويز عصاره به مدت 3 روز با دوز mg/kg 300 گلوكز و با دوزهاي مختلف ، اوره و كراتينين سرمي را كاهش داد.
در نتيجه عصاره گياه گلدر داراي اثر هيپوگلايسميك ميباشد و تجويز آن در ديابت مليتوس نه تنها عوارض كليوي نامطلوب نداشت بلكه تا حدودي سبب بهبود عملكرد كليه گرديد.
مصرف عصاره متانولی اين گياه (mg/kg500، 350 ،200) نيز به مدت3 هفته سبب كاهش معنيدار سطح سرمي گلوكز در موشهاي دیابتی شده با استرپتوزوتوسين شد. اثر آنتي اكسيداني در برخي از گياهان كه حاوي تركيبات فلاونوئيد، فنول، اسيد اسکوربيك و توكوفرول ميباشند گزارش شده است. (47)
فعالیت آنتي اكسيدانی عصاره متانوني گياه Otostegia persica قابل قياس با vitEوBHA است كه به علت حضور تركيبات Kaempferol, Quercetin ,Morin است.ضمنا فعاليت آنتياكسيداني اين گياه بيشتر ازGinko biloba و تقريباً مساوي با چاي سبز است. به طور كلي فلاونوئيد Morin داراي اثرات آنتياكسيداني، آنتي آلرژيك، ضد التهاب، ضد موتاسيون و ضدسرطاني است. همچنين توانايي جمعآوري راديكالهاي هيدروکسیل و سوپراكسيد را دارد.
Qurcetin آنتياكسيدان قوي است كه سبب برداشت راديكالهاي آزاد گزانتين سوپراكسيد و گزانتین اکسید ميشود. تيمارهاي طولاني مدت كورستين در موشهاي ديابتي شده يا )استرپتوزوتوسین زده) STZ ، سبب كاهش استرس اكسيداتیو شده است.
مشتقات مونوترپن در گلهاي Otostegia persica تركيبات مهم ديگري هستند كه توانايي جمعآوري راديكالهاي سوپراكسيد و هيدروكسيل را دارند.
يكسري از گياهان از طريق مهار آنزيم آلفا گلوكوزيداز رودهاي سبب كاهش جذب كربوهيدراتها از روده و در نتيجه كاهش قند خون ميشوند ، اما Otostegia persica توانايي چنداني در مهار اين آنزيم ندارد. عوامل آنتياكسيداني در عصار متانولي Otostegia persica ممكن است سبب ترميم جزاير لانگرهانس، افزايش ترشح انسولين و در نتيجه كاهش سطح سرمي گلوكز گردند. اين عصاره همچنين قادر است به صورت مستقيم يا غيرمستقيم و از طريق كاهش قند خون در بهبود كليه نيز مؤثر باشد. با توجه به اثرات اين گياه در كاهش سطح سرمي اوره و كراتينين ميتوان گفت كه استفاده از اين گياه در مبتلايان به ديابت نه تنها عوارض كليوي به دنبال ندارد بلكه تا حدودي از ايجاد عوارض كليوي ناشي از ديابت ممانعت ميكند.
همچنين در مطالعهاي ديگر نشان داده شد كه عصارههاي مختلف (متانولي، اتانولي، هگزاني و كلروفرمی) Otostegia persica در مقابل باكتريهاي گرم مثبت داراي اثرات آنتي ميكروبي ميباشد.
مكانيسم احتمالي:
ديابت به عنوان يك وضعيت و بيماري كه در آن توليد راديكالهاي آزاد(ROS) افزايش يافته است شناخته ميشود، بطوريكه هايپرگلايسمي ناشي از آن سبب تخريب سيستمهاي آنتياكسيداني، گليكوزيلاسيون اتواكسيدايتو غشاهاي سلولي، پراكسيداسيون ليپيدي در بافتها افزايش يافته و نهايتاً آسيب بافتي ميگردد. بنابراين كنترل قند خون و تعريف وضعيت آنتياكسيداني در بافتهاي مختلف سبب بهبود عوارض ناشي از ديابت مليتوس ميشود.
از قسمتهاي هوايي Otostegia persica توسط كلروفرم و متانول وهگزان عصارهگيري شد.
Otostegia persica اثراتآنتي باكتريال بر ضد باكتريهاي گرم مثبت
مثلListeria monocytogen
Enterococcus fecalis
Staphylococcus avreus
Staphylococcus epidermidis
داشت ، اما روي باكتريهاي گرم منفي مثل:
Escherichia coli
Pseudomonas aeruginosa
Salmonella spp
Klebsiella spp
Proteus spp
اثر نداشت. (48)
اثرات Otostegia persica روي سندرم محروميت از مورفين القا شده توسط نالوكسان روي موش سوری نر بررسی شد. نتايج مطالعات فيتوشيميايي نشان داد كه فلاونوئيدهاي يافت شده در گياه تركيباتي هستند كه ممكن است در ايجاد اثرات فارماكولوژيك نقشي ايفا كنند. بدين معني كه فلانوئيدها سندرم محروميت از اپیوئيدها را ساپرس ميكنند. در تجويز خوراكي عصاره در مقايسه با تجويز داخل صفاتي اثرات كمتري روي سندرم محروميت از مورفين ديده شد كه احتمالاً اين به علت High first pass effect تركيبات موثرهي گياه است.
براي ساپرس كردن سندرم محروميت از اپیوئيدها سيستمهاي مختلفي از قبيل آدرنرژيك، excitatory amino acids، پيورينرژيك، NMDA، نيتريك اكسيد و سروتو نینرژيك دخيلاند. اگرچه مكانيسم دقيق گياه مشخص نيست و نياز به تحقيقات وسيعتري دارد. (49)
از اثرات درماني جالب ترپنوئيدها ميتوان به اثرات ضدفشار خون، سقط جنين، ضدتومور، سایتوتوكسيك و ضد قارچ اشاره كرد.(50)
با توجه به اثر آنتياكسيداني Otostegia persica در بهبود بيماري ديابت اين مطالعه بررسي شد كه نشان داد:
تيمار موشهاي ديابتي با عصاره Otostegia persica در همه مقادير به مدت 6و14 روز سبب كاهش معني دار سطح سرمي گلوكز گرديد. همچنين در مقاديرmg/kg 200و300 سطحALP,ALT.AST سرمي را بطور معنيداري كاهش داد. پس عصاره متانولي داراي اثرات كاهنده قند خون ميباشد. در تجويز آن نه تنها عوارض كبدي نامطلوبي نداشت بلكه تا حدودي سبب بهبود عملكرد كبد نيز گرديد.(51)
ضمناً گياه گلدر علاوه بر كمك به بهبود كاركرد كليه و كبد، اثرات هايپوگلاسميك خود را از طريق بهبود جزاير پانكراس و افزايش ترشح انسولين هم انجام ميدهد. (52)
منابع:
1.ارضی،اردشیر-گله دار،فرزانه،"بررسی دیدگاههای تازه در دارو درمانی اپی لپسی" دانشگاه علوم پزشکی اهواز،دانشکده داروسازی،ناشر:معاونت پژوهشی وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی،صفحه ی 1-10و107و105(1379)
2.سلیمانی،داریوش،"بیماریهای مغز واعصاب"،انتشارات دانش پژوه،صفحه ی 227(1363)
3- Gastaut H. Photoparoxysmal discharges among patients investigated after a single seizure. Epilepsia. 1964;(5):297
4- Chen G. Children with Epilepsy: The Effect of Seizures, Syndromes, and Etiological Factors on Cognitive Functioning . Epilepsia. 1963;(4):66
5- Bogue Y.J, Carrington H.C. J. Primidone intoxication in a child Pharmacol chemother. 1953;(8):230
6- ارضی ا، گله دار ف، بررسی دیدگاههای تازه در دارو درمانی اپی لپسی، دانشگاه جندی شاپور اهواز: 1 379. صص10-16 و 14 105 و 107
7- ثمینی م، دهپور ا، دلفان ع. فارماکولوژی سیستم عصبی. تهران: جعفری؛ 1373.ص.128-125
8- شفیعی ع، قنبرپور ع، کوشک آبادی ه، دانش طلب م، اعتماد مقدم ف. شیمی دارویی. تهران: دانشگاه تهران؛ 1363.ص.149-135
9- آقاجانی ر، دارام. اصول طب داخلی هاریسون ، بیماریهای مغز و اعصاب. تهران : آینده سازان؛ 1370.ص.382-353
10- Guberman A, Bruri H. Essential of Clinical Epilepsy. Epilepsoa. 1999;(7): 132-145
11.عسگرپناه،ژینوس."مطالعه فیتوشیمیایی وتعیین ساختار مولکولی ترکیابت جدا شده از گیاه Otostegia persica(Burm) Boiss” پایان نامه ی دکترای تخصصی داروسازی،دانشکده داروسازی،دانشگاه شهید بهشتی؛90-1389.صص. 1،2،3،4،5،7،8،11،12،48
12- V. Niknam, 2002, Phenolic content in Astragalus species., pak. J. Bot., 34(3), 283-289
13- I. Krasteva, 2004, Phytochemical analysis of ethyl acetate extract from Astragalus corniculatum and brain anti hypoxic activity., Acta. Pharm., 54, 151-156
14- Dong-Hoon Lim a, DuBok Choi, On-You Choi, Ki-An Cho, Ran Kim, Hyun-Suk Choi, Hoon Cho (2011) Effect of Astragalus sinicus L. seed extract on antioxidant activity- Journal of Industrial and Engineering Chemistry 17, 510–516
15. CECIL.”Text book of medicin”Saunders.W.B.(1992)P:2202-2213.
16.SAMUELS M.A,FESKES.”Dffice Practice of Neurology.”Churchill levingstone Inc.New York(1996) P:923
17.ADAMS R.D. ,VICTOR M.”Principle of Neurology”,3ed.Ropper H.A. USA.(1997),P:311-337.
18.BERMAN R.F. “Commission of classification and Terminology of International Leage Against Epilepsy.proposal for revised classification of epilepsies and epileptic syndromes”.Epilepsia.(1989),Vol:30(4),P:389-399.
19.GUMINT.ROBERT J.,”The Epilepsy Hand book:the practical managment of seizures”.4thed Karpiak.(1998)
20.ROWLAND M.D.,”Text Book of Neurology”Leu& Febiger ,New York.(1995),P:780-803.
21- Hirtz D. How common ate the 'common' neurologic disorders. Neurology. 2007;(68):326 – 37
22.Willam F.G.”Status Epilepticus :The treatment of epilepsy principle and practice.”,William`s and Wilkin`s Mary Land.(1997),P:666-669.
23.بیرونی،ابوریحان."صیدنه"ترجمه ابوبکربن علی بن عثمان کاشانی.تهران،شرکت افست،جلد2،صفحه ی 1028و1027.(1358)
24- Casino GD. Epilepsy: contemporary perspectives on evaluation and treatment. Mayo Clinic Proc. 1996;(69): 1199-1211
25- Engel J. Surgery for seizures . NEJM.1996;3: 647-652
26- Baker GA. Quality in life in people with epilepsy: a European study. Epilepsia. 1997;(38):353 – 362
27-Levisohn PM. The autism – epilepsy connection. Epilepsia. 2007;(48):33
28.GIIroi,M.D.,”Basic. Neurology”,3ed terian medical center,Portland,(1990),P;67-81.
29.Willam F.G.”Status Epilepticus :The treatment of epilepsy principle and practice.”,William`s and Wilkin`s Mary Land.(1997),P:666-669.
30.FORSTER F.M. BOOKER H.J.”the epilepsies and convulsive disorder”,clinical neurology.,Holmes,USA.(1995).
31- علی یاری زنوز ن، انصاری گیلانی ک. فارماکولوژی کاتزونگ و ترور (آزمون و مرور درس). تهران: انتشارات نور دانش؛ 1384.ص.214-211
32- Young E.H.P. Sensitivity to Voltage-Independent Inhibition Determined by Pore-Lining Region of the Acetylcholine Receptor. Appl Chem. 1966;85-176
33-Gilman S.Epilepsy.N Engl J Med.1992;(326):1671-6
34-Gilman S.Advance in Neurology.Engl J Med.1992;(326):1608-16
35- باقرزاده م، رفوگران ر، پاک کار ع، درخشان س، فارماکولوژی پایه و بالینی. تهران: انتشارات شهر آشوب؛ 1371.ص.482-457
36- جاویدان نژاد ص، حاجی بابایی ب.اطلاعات دارویی بالینی داروهای ژنریک ایران مرکز نشر علوم دانشگاهی؛ 1373.ص.154-143
37- Kasper DL. Harrisons principles of internal medicine. Newyork: Mc Grow – Hill pub; 2005.p.564-572
38- ملک علایی م. اصول طب داخلی هاریسون ، بیماریهای مغز و اعصاب. تهران: انتشارات ارجمند؛ 1384.ص. 32 و 43 و 51
39- اسماعیلی درجانی ک. مبانی طب سیسیل ، بیمارسهای غدد ریز و متابولیک. تهران : مرکز نشر اشارت؛ 1373.ص.35-31
40- عظیمی دوست، لیلا. ""طراحی و سنتز مشتقات جدید –N آریل فتالیمید (ترکیبات phenytoin like) به عنوان ترکیبات ضد تشنج". پایان نامه دکترای داروسازی ، واحد علوم دارویی ، دانشگاه آزاد اسلامی ؛ 1385. شماره پایان نامه 1576.ص 23-67
41-S.A.M.AYATOLLAHI.,F.KOBRAFARD.,J.ASGARPANAH.,Z.AHMED.”Chemical constituents from otostegia persica”Jour.chem.soc.pak.vol.29.no1(2007)
42- JAVIDNIA K.,MIRI R.,SOLTANI M.,KHOSRAVI A.R.”Essential oil composition of otostegia persica Boiss”.JEOR. 2010, vol. 22, no6, pp. 609-610 [2 page(s) (article)]
43-FARIBA SHARIFIFAR.,VALIOLLAH MOZAFFARIAN.,SHIRIN MORADKHANI.”Comparison of anti oxidant and free radical scavenging activities of the essential oils from flowers and fruits of otostesia persica Boiss.PJBS.10(21):3895-3899.2007.
44-سيروس صابر آملي، احمد ناصري، غلامحسين رحماني و عهديه كايراد گياهان دارويي استان كرمان،فصلنامه پژوهشي تحقيقات گياهان دارويي و معطر ايران، جلد20 مشاره 4 صفحهي 487—532 (1383)
45- تأثير عصاره هيدروالكلي گياه گلدربر پلاسموديوم برگئي در مموش سفيد سوري و مقايسه اثر آن با كلروكين 1387 دوره6- شماره1 بهار1387، صفحات: 62-57
46-مهديه هدايتي، ايران پورابوي[م ت ع پ ز، 1390؛13 (7)؛1-8]
اثر عصاره متانولي گياه گلدرo.p بر سطح سرمی كلوگز و فاكتورهاي نشانگر عملكرد كليه در موشهاي صحرايي نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسين
47-SHafei A./Yasan/sharififar F. otostegia persica as a source of natural Antioxidant/pharmaceutical biology.january 43(i):33-38
48-G.Asghari, H.Nourallahi,S.A Havaie & L.Issa.Antimicrobial activity of O.tostegia persica Boiss.extrads Isfahan University of medical sciences and Health services 1(2006)53-58.
49-Valiollah Hajhashemi,Mohammad Rabbanir Gholam-Reza Ashari,Effectsof Otostegia persica(Bvrm.)syndrome in mice Iranian journal of pharmaceutical Research(2004)3:171-175.Shaneed Beheshti University of medical sciencen and Health services.
50-Isolation & structure elucidation of triterpenoids from otostegia persica (Burm)Boiss Uni .327.shahid university beheshti
51- (مهديه هدايتي، ايران پور ابدي، مرضيه ميرتاج الديني، ((اثر عصاره متانويotostegia persica بر سطح سرمي گلوكز و آنزيمهاي شاخص عملكرد كبد در موشهاي صحرايي نر ديابتي شده با استپتوزوتوسين، مجله دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان، سال دهم، شماره2(پياپي28)
52-مهديه هدايتي، ايران پورابولي، بتول پورابولي، شهريار دبيري، عبدالرضا جوادي. ((اثر عصاره گياه گلدر به سطح سرمي گلوكز و مورفولوژي پانكراس در موشهاي صحرايي ديابتي)). فصلنامهي كومش، سال سيزدهم، شماره2(پياپي42).
54.صمصام شریعت،سید هادی،"عصاره گیری و استخراج مواد موثره ی گیاهان دارویی و روشهای شناسایی وارزشیابی آنها"،انتشارات مانی،(1371)،صفحه 6تا138.